Chính thức phê duyệt dự án ‘siêu’ đập thủy điện lớn nhất thế giới, công suất gấp 3 lần đập Tam Hiệp
Trung Quốc vừa phê duyệt kế hoạch xây đập thủy điện trị giá 137 tỷ USD, dự kiến tạo ra 300 TWh/năm, gấp 3 lần đập Tam Hiệp, đủ cấp điện cho 300 triệu người.
Theo tờ South China Morning Post (SCMP), Trung Quốc đang lên kế hoạch triển khai một "siêu" dự án thủy điện trên sông Yarlung Zangbo, đoạn chảy qua Tây Tạng, gần sát biên giới Ấn Độ, với tổng vốn đầu tư ước tính lên tới 137 tỷ USD.
Dự án này nằm trong Kế hoạch 5 năm lần thứ 14 của Bắc Kinh, nhằm thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo, cải thiện chất lượng môi trường và giảm thiểu ô nhiễm, những mục tiêu chiến lược của nước này trong bối cảnh khủng hoảng khí hậu toàn cầu.

Vị trí đề xuất xây dựng đập tận dụng địa hình sông dốc mạnh, cho phép khai thác tiềm năng thủy điện khổng lồ với sản lượng dự kiến lên đến 300 TWh mỗi năm, đủ để cung cấp điện cho khoảng 300 triệu người dân Trung Quốc.
Hiện tại, đập Tam Hiệp trên sông Dương Tử đang giữ kỷ lục thế giới về công suất lắp đặt và sản lượng điện, dao động từ 95-112 TWh/năm. Nếu được hoàn thiện, nhà máy thủy điện Yarlung Tsangpo có thể vượt xa Tam Hiệp, với sản lượng điện cao gấp gần ba lần.
Để hình dung quy mô dự án, có thể so sánh với đập Grand Coulee trên sông Columbia (bang Washington, Mỹ), nhà máy thủy điện lớn nhất Hoa Kỳ, với sản lượng khoảng 20 TWh mỗi năm, hay đập Hoover, biểu tượng kỹ thuật nổi tiếng giữa bang Nevada và Arizona, chỉ đạt khoảng 4,2 TWh/năm.
Sông Yarlung Zangbo là một trong những dòng sông cao nhất thế giới, và khi chảy sang Ấn Độ được gọi là sông Brahmaputra. Dòng sông này có tổng độ dốc khoảng 7.667m, từ cao nguyên Tây Tạng xuống đồng bằng Ấn Độ. Đặc biệt, đoạn gần núi Namcha Barwa dài khoảng 50km có độ dốc lên đến 2.000m, một điều kiện tự nhiên hiếm có, được giới chuyên gia đánh giá là lý tưởng để xây dựng nhà máy thủy điện quy mô lớn.
Tuy nhiên, để hiện thực hóa tham vọng này, các kỹ sư Trung Quốc sẽ phải vượt qua hàng loạt thách thức kỹ thuật, trong đó có việc khoan các đường hầm dài tới 20km để chuyển hướng dòng chảy của con sông có lưu lượng trung bình khoảng 2.000m³/s, tương đương ba hồ bơi Olympic được lấp đầy chỉ trong một giây.
Dự án đã gây ra nhiều quan ngại từ phía Ấn Độ, đặc biệt liên quan đến an ninh nguồn nước và nguy cơ địa chấn. Đáp lại, phía Trung Quốc cho biết họ đã hoàn tất các nghiên cứu địa chất chuyên sâu tại khu vực, vốn nổi tiếng với hoạt động địa chất mạnh, và cam kết có thể triển khai dự án một cách an toàn. Dù vậy, thời điểm khởi công cụ thể vẫn chưa được công bố.
>> Siêu cường châu Á chính thức ra mắt tua bin thủy điện lớn nhất thế giới