‘Siêu’ công trình thủy điện gần 10.000 tỷ nắm giữ 3 kỷ lục quốc gia
Nhà máy thủy điện này được phân loại là công trình cấp I, sở hữu hồ chứa có dung tích lên đến 145,52 triệu m³.
Theo thông tin từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam, dự án Thủy điện Thượng Kon Tum là một điểm sáng nổi bật trong lĩnh vực năng lượng tái tạo tại Việt Nam. Công trình được xây dựng trên sông Đăk Nghé - nhánh thuộc hệ thống sông Sê San, nằm trên địa bàn huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum.
Tuyến áp lực của nhà máy trải dài qua hai xã Đăk Kôi (huyện Kon Rẫy) và Măng Cành (huyện Kon Plông). Cửa nhận nước đặt tại xã Đăk Tăng, trong khi nhà máy chính tọa lạc tại xã Ngọc Tem, cùng thuộc huyện Kon Plông.
Theo Công ty Cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh, tuyến năng lượng của dự án có chiều dài khoảng 17km. Trong đó, 5km được thiết kế dạng móng ngựa (kích thước 5 x 6m) và 12km còn lại có tiết diện hình tròn, đường kính 4,5m, khoét sâu trong lòng núi qua nhiều tầng địa chất đứt gãy phức tạp.
Quá trình thi công gặp nhiều trở ngại do lưu lượng nước ngầm lớn và địa hình hiểm trở, đặc biệt tại đoạn đào thủ công từ phía cửa nhận nước xuống dưới. Dù vậy, các nhà thầu đã nỗ lực vượt khó, tuân thủ nghiêm ngặt yêu cầu kỹ thuật và an toàn, hoàn thành thông hầm vượt tiến độ đề ra.
Thuộc nhóm công trình thủy điện cấp I, Thượng Kon Tum sở hữu hồ chứa có dung tích lên tới 145,52 triệu m³. Nhà máy sử dụng công nghệ tuabin Gáo (Pelton), gồm hai tổ máy, mỗi tổ có công suất 110MW, đưa tổng công suất lắp đặt lên 220MW.
Đập dâng chính được xây dựng bằng kết cấu đất đá hỗn hợp, tận dụng nguồn vật liệu tại chỗ từ các mỏ địa phương và phần hố móng công trình. Đỉnh đập nằm ở cao trình 1.164m, cao tối đa 77,6m, dài 279m, rộng 10m ở đỉnh và đạt 367m ở phần đáy. Công trình được khởi công tháng 9/2009 và hoàn thành vào tháng 5/2022.
Với tổng vốn đầu tư khoảng 9.500 tỷ đồng, Thủy điện Thượng Kon Tum là dự án trọng điểm trong việc khai thác thủy năng từ sông Đăk Nghé, góp phần đảm bảo nguồn điện ổn định cho lưới điện quốc gia. Nhà máy có công suất đảm bảo 90,76MW và sản lượng điện bình quân đạt khoảng 814 triệu kWh mỗi năm.
Không chỉ đảm nhận vai trò cung cấp điện, dự án còn góp phần bổ sung nguồn nước cho sông Trà Khúc (Quảng Ngãi), phục vụ hiệu quả cho đời sống, sản xuất nông nghiệp và công nghiệp ở khu vực hạ lưu.
Ngoài ra, hệ thống truyền tải điện 220kV mạch kép (dây dẫn ACSR-400) kết nối nhà máy với trạm biến áp 220kV Quảng Ngãi, tăng cường độ tin cậy và ổn định của lưới điện khu vực miền Trung.
Thủy điện Thượng Kon Tum còn ghi dấu với ba kỷ lục đáng tự hào cấp quốc gia và khu vực. Đầu tiên là đường hầm dẫn nước dài gần 20km - dài nhất Việt Nam, đưa nước từ sông Đăk Nghé đến sông Đăk Lô qua cột nước cao, nâng cao hiệu quả phát điện. Thứ hai là đập đất cao nhất cả nước với chiều cao lên tới 80m, vừa tích nước hiệu quả, vừa hỗ trợ phòng chống lũ. Cuối cùng, nhà máy sở hữu cột nước cao nhất Việt Nam - 944m, tạo áp lực lớn cho tuabin, giúp tăng hiệu suất vận hành của hệ thống.
