Đặc sản hiếm mùa giá tới 600.000 đồng/kg: Dân sành ăn săn lùng, 'có tiền cũng khó mua'

Những ngày gần đây, trên chợ mạng liên tục xuất hiện các tin rao bán cua da – loài cua đặc sản hiếm chỉ có ở Bắc Ninh. Cua da thường chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn, từ cuối tháng 9 đến tháng 11 hằng năm, nên được xem là món ăn “có tiền cũng khó mua”.

Cua da có hình dáng to khỏe, càng và chân dài gấp nhiều lần cua đồng, vỏ xanh xám pha đỏ. Điểm nhận biết đặc trưng là lớp lông mịn phủ trên càng, yếm và chân. Người dân địa phương thường gọi loài cua này là “cua ra” hay “cà ra”, gắn với câu thành ngữ quen thuộc: “Tháng Chín cua ra, tháng Ba cua vào”.

Loài cua này sinh sống dưới lòng sông Cầu, trú ngụ trong khe đá, hốc ghềnh – nơi dòng nước chảy xiết và trong lành. Việc đánh bắt khá vất vả, mùa vụ lại ngắn nên sản lượng không nhiều. Theo người sành ăn, cua da ngon nhất từ giữa tháng 10, khi thịt chắc, thơm và gạch nhiều. Thịt cua được đánh giá là ngọt đậm, không tanh như cua biển, càng và chân mềm nên dễ thưởng thức.

Nếu trước kia cua da chỉ có giá dưới 100.000 đồng/kg thì nay, do nhu cầu tăng cao và nguồn khai thác khan hiếm, giá đã vọt lên 450.000 – 600.000 đồng/kg. Dù đắt đỏ, loại cua này vẫn luôn trong tình trạng “cháy hàng” bởi thực khách sẵn sàng chi tiền để thưởng thức.
Điều làm nên giá trị của cua da không chỉ là sự hiếm có, mà còn ở hương vị đặc trưng. Vỏ tuy cứng nhưng dễ tách, càng và chân mềm đến mức có thể ăn trực tiếp. Thịt cua săn chắc, giàu dinh dưỡng, mang vị ngọt khó lẫn với cua đồng hay cua biển.

Cua da có thể chế biến thành nhiều món từ dân dã đến cầu kỳ: hấp bia, chiên giòn, rang muối hay nấu canh chua. Trong đó, hấp bia được ưa chuộng nhất vì giữ trọn hương vị tự nhiên. Cua khi chín chuyển màu vàng cam, tỏa mùi thơm hấp dẫn, ăn kèm muối tiêu chanh hoặc mù tạt. Ngoài ra, cua rang muối với lớp vỏ giòn rụm hay cua chiên giòn ăn kèm rau sống cũng là những món ăn khó quên.

Với hương vị độc đáo cùng sự khan hiếm theo mùa, cua da xứng danh là một trong những đặc sản làm nên nét riêng của ẩm thực Bắc Ninh.