Để dòng tiền gói phục hồi kinh tế không đi lạc?

Theo nhìn nhận và đánh giá của nhiều chuyên gia, chính sách tài khóa hỗ trợ chương trình phục hồi kinh tế - xã hội trị giá gần 350.000 tỷ đồng đã thay đổi cách tiếp cận, khi tập trung giảm các khoản thu vào ngân sách Nhà nước.

Đặc biệt, trong lần hỗ trợ phục hồi này, chính sách đã giảm thẳng vào thuế gián thu là thuế giá trị gia tăng (VAT), cụ thể là giảm 2%. Trong khi trước đó, việc miễn, giảm thuế, phí chỉ tập trung vào thuế trực thu như thuế thu nhập doanh nghiệp đối với nhóm khó khăn, khủng hoảng.

Như vậy, việc giảm thuế VAT 2% sẽ đạt 2 mục tiêu. Một là hỗ trợ tăng trưởng kinh tế từ phía sản xuất kinh doanh, tiêu dùng. Hai là ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.

Tuy nhiên, cũng tồn tại không ít lo ngại rằng trong quá trình thực thi gói hỗ trợ, nếu không có lộ trình đúng đắn thì tình trạng dòng tiền lạc hướng vào bất động sản hay chứng khoán như các năm trước đó là hoàn toàn có thể xảy ra. Điều này sẽ làm xuất hiện bong bóng thị trường, trong trường hợp bong bóng bị nổ với bối cảnh hiện tại sẽ gây ra những hậu quả hết sức nghiêm trọng.

Do đó, theo Chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh, một trong số những giải pháp để dòng tiền gói hỗ trợ không đi lạc là phải kiểm soát không để xảy ra bong bóng bất động sản hay chứng khoán.

Ở góc nhìn khác, Ông Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội bổ dung thêm giải pháp nên thay thế tài sản thế chấp bằng dòng tiền để cho vay.

Ông lý giải, gói hỗ trợ phục hồi kinh tế - xã hội mới được ban hành là gói hỗ trợ toàn dân, hầu hết người dân, phần lớn doanh nghiệp đều được hưởng các chính sách hỗ trợ. Vì vậy, nếu không có phương thức hành động phù hợp trong chương trình hỗ trợ thì rất dễ xảy ra tình trạng dòng tiền phân bổ không đều giữa các nhóm đối tượng.

“Gói hỗ trợ lãi suất 2% là gói hỗ trợ sẽ tác động rất rộng, rất mạnh đến doanh nghiệp vì Chính phủ bỏ ra 40.000 tỷ đồng để hỗ trợ lãi suất và tác động đến 2 triệu tỷ đồng tiền vốn của doanh nghiệp. Nếu không cẩn thận, có thể 2 triệu tỷ này chỉ dồn vào một nhóm doanh nghiệp lớn nào đó. Thậm chí chưa chắc là đối tượng đã thực sự khó khăn. Trong khi đó, nhiều hộ kinh doanh gia đình, doanh nghiệp nhỏ và vừa là những đối tượng không cần quá nhiều nhưng nếu không có thì không thể phục hồi, phát triển”, ông Cường chia sẻ.

Rõ ràng, độ phủ của chính sách giảm lãi suất lần này rất rộng. Trong bối cảnh các đối tượng nhỏ thường không có điều kiện để vay tín dụng truyền thống, không có tài sản bảo đảm hoặc đang có khoản vay chưa thanh toán… Vì vậy, ông Cường cho rằng, nếu đặt ra các điều kiện không vi phạm tiêu chuẩn cho vay thì nhóm này nhiều khả năng sẽ bị loại. Nhưng nếu ngân hàng quản lý cho vay thông qua dòng tiền thay vì tài sản hay thế chấp thông thường thì sẽ khác.