Đề xuất chuyển giao 8 công ty xổ số kiến thiết miền Bắc về Vietlott của Bộ Tài chính
Trước tình trạng nhiều công ty xổ số miền Bắc lỗ lũy kế và đóng góp ngân sách thấp, Bộ Tài chính đề xuất sắp xếp lại mô hình, chuyển 8 đơn vị về Vietlott quản lý.
Tại cuộc họp do Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc chủ trì về phương án sắp xếp doanh nghiệp kinh doanh xổ số, Bộ Tài chính đề xuất chuyển giao 8 công ty xổ số kiến thiết khu vực miền Bắc về Vietlott.
Bộ Tài chính cho biết cả nước hiện có 64 công ty xổ số do Nhà nước nắm giữ 100% vốn, gồm 63 công ty xổ số kiến thiết do UBND tỉnh, thành phố sở hữu và Vietlott do Bộ Tài chính đại diện. Các công ty xổ số kiến thiết hoạt động phân vùng địa bàn: miền Bắc có 28 công ty, miền Trung 14 công ty và miền Nam 21 công ty, trong khi Vietlott kinh doanh xổ số điện toán trên phạm vi toàn quốc.

Năm 2024, doanh thu toàn thị trường xổ số đạt 159.477 tỷ đồng, nộp ngân sách Nhà nước 50.907 tỷ đồng. Nguồn thu này được để lại 100% cho địa phương để phục vụ đầu tư phát triển, y tế, giáo dục và các chính sách an sinh xã hội.
Tuy nhiên, mức đóng góp từ các công ty xổ số kiến thiết miền Bắc được đánh giá rất hạn chế; nhiều đơn vị thậm chí lỗ lũy kế và bị âm vốn chủ sở hữu. Ngược lại, một số công ty miền Nam và miền Trung như Cà Mau, Bến Tre, Bạc Liêu, Phú Yên, Đắk Lắk, Khánh Hòa vẫn duy trì đóng góp lớn cho ngân sách địa phương.
Vì vậy, phương án được Bộ đưa ra tại miền Bắc là tổ chức lại theo mô hình công ty mẹ - công ty con, trong đó Vietlott sẽ là công ty mẹ sở hữu 100% vốn điều lệ của các công ty xổ số kiến thiết khu vực. Lý do chọn Vietlott: doanh nghiệp có quy mô vốn lớn (500 tỷ đồng), kinh nghiệm ứng dụng công nghệ phát hành, phân phối và quản lý hoạt động, cùng hiệu quả kinh doanh ổn định kể từ khi hoạt động chính thức từ 2016 với tốc độ tăng trưởng bình quân 16%/năm. Tại khu vực miền Bắc, Vietlott hiện chiếm tỷ trọng đáng kể khi phần doanh thu và số nộp ngân sách tương ứng 43,6% và 41,8% trên toàn vùng.
Bộ Tài chính kỳ vọng sau sắp xếp, các công ty xổ số miền Bắc sẽ được tiếp cận nền tảng công nghệ, đa dạng hoá sản phẩm và mở rộng thị trường, từ đó từng bước giảm phát hành xổ số lô tô thủ công, nâng cao năng suất lao động và thu nhập bình quân cho người lao động, đồng thời cải thiện hiệu quả hoạt động doanh nghiệp.
Tại miền Trung và miền Nam, Bộ đề xuất mỗi tỉnh chỉ giữ 1 công ty xổ số kiến thiết để tránh phân tán, lãng phí chi phí quản lý và nội bộ cạnh tranh làm suy giảm hiệu quả.
Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho rằng việc bàn giao chủ sở hữu từ UBND các tỉnh về Bộ Tài chính là có cơ sở pháp lý. Phó Thủ tướng giao Bộ Tài chính thống nhất phương án bàn giao với các địa phương, đồng thời nhấn mạnh dù Vietlott tiếp nhận các công ty xổ số kiến thiết, Bộ vẫn chịu trách nhiệm quản lý vốn điều lệ, quản trị công ty và kết quả vận hành của Vietlott sau sáp nhập.
