Dịch tả lợn châu Phi lan rộng: Tết này có thiếu thịt, giá tăng?
Dịch tả lợn châu Phi đang diễn biến phức tạp với quy mô lớn, tốc độ lây lan nhanh, khiến hàng chục nghìn con lợn bị tiêu hủy chỉ trong vòng một tháng. Các cơ quan chức năng đang khẩn trương thực hiện đồng bộ nhiều biện pháp để dập dịch, xử lý chuồng trại, đảm bảo an toàn sinh học, chuẩn bị tái đàn, để có nguồn thực phẩm phục vụ Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán.
Chăn nuôi thiệt hại nặng nề
Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT), chỉ riêng trong tháng 7, cả nước ghi nhận 571 ổ dịch tả lợn châu Phi tại 29 tỉnh, thành, khiến 73.488 con bị chết và tiêu hủy. So với tháng trước, số ổ dịch tăng gấp 2,5 lần, số lợn tiêu hủy tăng hơn 8 lần - cao nhất kể từ đầu năm.
Từ đầu năm đến hết tháng 7, có 978 ổ dịch đã bùng phát tại 724 xã thuộc 33/34 tỉnh, thành, trên 100.000 con lợn bị tiêu hủy - tăng hơn 53% so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo lãnh đạo Cục Chăn nuôi và Cục Thú y, dịch bệnh đang có xu hướng gia tăng trở lại, do tái phát tại ổ dịch cũ và lan rộng trong các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, không đảm bảo an toàn sinh học. Dù đã có vắc xin, nhiều hộ dân vẫn chưa chủ động tiêm phòng, trông chờ hỗ trợ từ Nhà nước. Trong khi đó, các trang trại lớn triển khai tiêm phòng và kiểm soát chặt quy trình chăn nuôi nên ít phát sinh dịch.
Đáng lo ngại hơn, tình trạng giấu dịch, bán chạy lợn bệnh hoặc vứt xác ra môi trường vẫn diễn ra, khiến dịch lan nhanh, gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi và đe dọa an toàn dịch tễ tại nhiều địa phương.
Ông Phan Quang Minh - Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi và Thú y - cho biết: "Lãnh đạo Bộ NN&MT cùng Cục Chăn nuôi và Thú y tăng cường chỉ đạo, giám sát tình hình, nhưng vẫn còn hiện tượng vứt xác lợn bừa bãi. Một số nơi đã xử phạt, thậm chí xử lý hình sự hành vi vận chuyển, tiêu hủy lợn trái phép hoặc giết mổ không đúng quy định”.
Đáng chú ý, thời gian gần đây đã xuất hiện chủng virus tái tổ hợp, khiến một số loại vắc- xin hiện tại không còn đạt hiệu quả bảo hộ cao như trước. Mầm bệnh vẫn tồn tại ở các ổ dịch cũ và trên một số đàn lợn, nhất là sau mưa bão, lũ lụt.
Bộ NN&MT đang phối hợp với doanh nghiệp và các nhà khoa học lấy mẫu, phân lập virus, nghiên cứu và sản xuất vắc xin phù hợp với chủng đang lưu hành. Tuy nhiên, đây là quá trình cần thời gian và phải được kiểm chứng thực địa trước khi triển khai rộng rãi.
Bên cạnh đó, Bộ NN&MT cũng khuyến khích tăng độ phủ vắc-xin trên toàn quốc lên 80%. Cục Chăn nuôi và Thú y cho biết, đến tháng 10 sẽ hoàn thiện quy trình triển khai tiêm vắc xin đồng bộ trên lợn nái, lợn đực và lợn thịt.
Đảm bảo an toàn sinh học để tái đàn
Trong bối cảnh mùa cao điểm tiêu dùng cuối năm đang đến gần, yêu cầu ngành chăn nuôi bảo đảm an toàn sinh học và sớm tái đàn để ổn định nguồn cung thịt cho dịp Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán trở nên cấp thiết.
Ông Phùng Đức Tiến - Thứ trưởng Bộ NN&MT - cho biết: "Hiện tại các doanh nghiệp, trang trại lớn đã duy trì tốt an toàn sinh học và triển khai tiêm vắc xin đồng bộ cho lợn. Tỷ lệ lợn chết vì dịch bệnh ở quy mô công nghiệp rất thấp, các ổ dịch gần đây chủ yếu xảy ra tại hộ nhỏ lẻ".

Trước diễn biến phức tạp của dịch tả lợn châu Phi, Bộ NN&MT cử nhiều đoàn cán bộ thú y xuống địa phương, phối hợp cùng chi cục thú y tỉnh, triển khai các biện pháp khoanh vùng, xử lý dứt điểm ổ dịch, ngăn chặn nguy cơ lây lan.
Bộ NN&MT cũng yêu cầu địa phương thực hiện nghiêm những tiêu chuẩn về xử lý xác động vật và khử trùng môi trường, đảm bảo an toàn sẵn sàng cho tái đàn, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng dịp Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán.
"Mục tiêu là không để giá thịt tăng đột biến, ảnh hưởng đến ổn định kinh tế - xã hội. Việc phòng, chống dịch bệnh trong chăn nuôi, đặc biệt là dịch tả lợn châu Phi, vẫn là một ưu tiên hàng đầu. Các biện pháp phòng chống đã được triển khai mạnh mẽ, đặc biệt là tiêm vắc-xin và tăng cường kiểm soát dịch bệnh. Việc các địa phương tổ chức triển khai đồng bộ các giải pháp sẽ giúp giảm thiểu thiệt hại, duy trì sự ổn định trong sản xuất chăn nuôi", Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh.
Theo khảo sát, giá lợn hơi trên cả nước đang duy trì tại mức 58.000 - 65.000 đồng/kg. Vào dịp Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán, khi nhu cầu tăng cao, giá lợn trên thị trường sẽ tăng khoảng 15-20% so với ngày thường.