Diễn biến mới nhất về dự án chống ngập 10.000 tỷ của Trung Nam

Theo Báo Tuổi Trẻ, Bộ Tài chính vừa trình Chính phủ dự thảo Nghị quyết nhằm tháo gỡ khó khăn cho hai dự án quan trọng tại TP. HCM.

Theo đó, hai dự án bao gồm dự án giải quyết ngập do triều có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu giai đoạn 1 (dự án ngăn triều 10.000 tỷ đồng) và dự án đầu tư xây dựng đoạn tuyến kết nối từ đường Phạm Văn Đồng đến nút giao thông Gò Dưa - Quốc lộ 1 (TP. Thủ Đức).

Cả hai dự án theo hình thức BT được ký hợp đồng từ năm 2016 và kéo dài đến nay vẫn chưa được xử lý dứt điểm, dù đã có nhiều chỉ đạo từ Chính phủ, Thủ tướng và các Bộ, ngành liên quan.

Bộ Tài chính nhận định việc chậm trễ giải quyết đã làm đội chi phí đầu tư, gây lãng phí nguồn lực Nhà nước và xã hội, làm suy giảm hiệu quả đầu tư, đồng thời ảnh hưởng đến đời sống người dân khu vực cũng như niềm tin của nhà đầu tư.

Hiện UBND TP. HCM đang tiến hành thủ tục điều chỉnh dự án (không thay đổi bản chất, chỉ điều chỉnh tổng mức đầu tư do kéo dài thời gian thực hiện và phát sinh lãi vay) với tổng mức đầu tư cập nhật vượt 10.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, khó khăn lớn hiện nay là không có nguồn vốn để hoàn thiện công trình. Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) chưa thể ký phụ lục hợp đồng tín dụng với Công ty TNHH Trung Nam BT 1547 để trình Ngân hàng Nhà nước tiếp tục tái cấp vốn do chưa đủ điều kiện pháp lý.

>> Tỉnh có đường bờ biển đẹp nhất Việt Nam sắp có bảo tàng mới hơn 700 tỷ, quy mô 4 tầng nổi

Trước tình hình này, UBND TP. HCM kiến nghị Chính phủ cho phép thành phố được điều chỉnh báo cáo nghiên cứu khả thi mà không cần thực hiện lại thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư; đồng thời đề nghị chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước tiếp tục tái cấp vốn cho dự án và đề nghị BIDV xem xét miễn, giảm lãi suất vay phát sinh trong quá trình chậm triển khai do nguyên nhân khách quan.

TP. HCM cũng đề xuất được thanh toán hợp đồng BT đã ký bằng 3 quỹ đất đã xác định trong hợp đồng tương ứng với phần giá trị dự án đã hoàn thành theo tiến độ, phần còn lại sẽ được thanh toán bằng tiền từ nguồn vốn đầu tư công; cho phép thanh toán ngay số tiền hơn 3.043 tỷ đồng từ kế hoạch đầu tư công hằng năm đối với phần khối lượng hoàn thành đã được kiểm toán; đồng thời kiến nghị Thủ tướng Chính phủ ủy quyền hoặc giao Chủ tịch UBND TP. HCM quyết định việc sử dụng quỹ đất để thanh toán cho nhà đầu tư theo thẩm quyền.

Bộ Tài chính cho biết, các hợp đồng BT của hai dự án nêu trên được ký trước thời điểm Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư có hiệu lực, do đó việc thực hiện và thanh toán sẽ áp dụng theo quy định tại thời điểm ký kết hợp đồng.

Về các kiến nghị của TP. HCM, Bộ Tài chính khẳng định đề xuất cho phép điều chỉnh báo cáo nghiên cứu khả thi mà không cần điều chỉnh chủ trương đầu tư là có cơ sở pháp lý.

Đối với việc tái cấp vốn, Ngân hàng Nhà nước đã thống nhất chủ trương điều chỉnh quyết định để giải ngân thêm khoảng 1.800 tỷ đồng cho BIDV sau khi các bên hoàn tất thủ tục điều chỉnh, ký lại hợp đồng BT, hợp đồng tín dụng và BIDV có văn bản đề nghị điều chỉnh quyết định tái cấp vốn; nội dung này thuộc thẩm quyền của Ngân hàng Nhà nước, không thuộc thẩm quyền quyết định của Chính phủ hay Thủ tướng.

Liên quan đến quỹ đất thanh toán, đối với các khu đất thuộc diện sắp xếp lại, xử lý tài sản công theo Nghị quyết 98/2023 của Quốc hội, UBND TP. HCM có thể quyết định theo thẩm quyền.

Tuy nhiên, với các khu đất đã được Nhà nước giải phóng mặt bằng theo Nghị định 69/2019 của Chính phủ, hiện chưa có cơ sở pháp lý để Thủ tướng Chính phủ ủy quyền hoặc giao Chủ tịch UBND TP. HCM quyết định sử dụng quỹ đất thanh toán cho nhà đầu tư.

Việc thanh toán hợp đồng BT bằng quỹ đất cần tuân thủ nguyên tắc ngang giá; nếu giá trị quỹ đất thấp hơn giá trị hợp đồng đã ký, phần chênh lệch sẽ được thanh toán bằng tiền hoặc quỹ đất khác.

UBND TP. HCM có trách nhiệm toàn diện trong việc xác định giá đất để thu tiền sử dụng đất, bảo đảm việc thanh toán bằng quỹ đất tuân thủ quy định pháp luật hiện hành.