Cuộc khủng hoảng bất động sản của Trung Quốc đã giáng một đòn đặc biệt nặng nề vào người mua nhà ở những khu vực nghèo khó hơn.
Cuộc mua bán cả đời
Vào năm 2009, gia đình của Bella Zhao đã đổi căn nhà cũ kỹ và mảnh đất nông nghiệp nhỏ của họ để lấy 5 căn hộ và 2 cửa hàng được cung cấp bởi các nhà phát triển bất động sản. Ở thời điểm đó, đây có vẻ là một thỏa thuận tuyệt vời.
Theo WSJ, các nhà phát triển, dẫn đầu bởi tập đoàn Wanda, đã chọn ngôi làng thưa thớt phủ đầy tuyết của gia đình Zhao ở tỉnh Cát Lâm (phía Đông Bắc Trung Quốc) cho dự án bất động sản của họ.
 |
| Suy thoái bất động sản đã khiến nhiều chủ nhà không thể bán được tài sản của mình bất chấp những nỗ lực tuyệt vọng. Ảnh: WSJ |
Wanda dự định chi 2,8 tỷ USD để biến khu vực này thành khu nghỉ dưỡng cao cấp với đầy đủ các dốc trượt tuyết, sân golf, điểm săn bắn và khách sạn 5 sao.
Nhà phát triển đã cung cấp cho người dân địa phương một lượng lớn căn hộ mới trong thị trấn để đổi lấy những ngôi nhà cũ của họ, tạo ra một vùng quê toàn các ông trùm bất động sản gần như chỉ sau một đêm.
Zhao - người được thừa kế tài sản về sau, chia sẻ: “Lúc đấy tôi đã rất hạnh phúc”. Nhưng giờ đây, cả 5 căn hộ của cô đều trống rỗng không người ở. Và trong số 2 cửa hàng, chỉ 1 cái có người thuê.
Điều này là do dự án phát triển đầy tham vọng của Wanda bị đình trệ nhiều năm trước, khi sự bùng nổ du lịch được kỳ vọng đã không bao giờ xảy ra.
Zhao trở nên tuyệt vọng đến mức cô đề nghị cho thuê căn hộ miễn phí với điều kiện người thuê đồng ý thanh toán các hóa đơn và phí quản lý.
Cô nói: “Không ai muốn sống ở đó kể cả khi nó miễn phí. Mọi người sống trong thị trấn đều có tài sản riêng của họ”.
Có người bán mà lại không có người mua
Trong khi nhiều sự chú ý đổ dồn vào các nhà phát triển bất động sản Trung Quốc sau cuộc khủng hoảng nhà đất nước này, thì các chủ sở hữu nhà cũng đang lâm vào thế bí. Nhiều người đang muốn bán mà không có người mua.
Hoàn cảnh khó khăn của họ càng làm gia tăng thêm sự bất ổn đang đè nặng lên nền kinh tế Trung Quốc, cản trở nỗ lực của Chính phủ nhằm kích thích người tiêu dùng chi tiêu nhiều hơn để thúc đẩy nhu cầu tăng cao.
Thị trường bất động sản Trung Quốc bắt đầu suy thoái trong 3 năm qua sau khi nỗ lực của Bắc Kinh nhằm phá vỡ bong bóng nợ trong lĩnh vực này lại gây ra một sự hoảng loạn.
Ban đầu, giá nhà vẫn ổn định ngay cả khi doanh số bán tụt giảm. Nhưng vào năm 2022, giá nhà bắt đầu giảm đến mức mất đi 1/5 giá trị ở một số thành phố phát triển nhất Trung Quốc, theo dữ liệu từ cơ quan bất động sản Centaline.
 |
| Doanh số bán nhà mới ở Trung Quốc giảm mạnh trong khi các chủ đầu tư mắc nợ chật vật tìm nguồn vốn để hoàn thành dự án. Ảnh: WSJ |
WSJ đưa tin, doanh số bán nhà mới từ 100 nhà phát triển lớn nhất Trung Quốc ghi nhận mức giảm 47,5% trong quý I/2024 so với cùng kỳ năm ngoái và hiện đang ở mức thấp kỷ lục.
Giá nhà đã sử dụng ở các thành phố phát triển nhất nước này cũng giảm 7,3% so với cùng kỳ trong tháng 3, mức giảm tệ nhất kể từ năm 2011.
Vấn đề kinh tế mà thị trường phải đối mặt đó là sự mất cân bằng giữa việc có quá nhiều người bán và quá ít người mua. Liu Yuan, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu bất động sản tại Centaline, nhận định vấn đề càng trở nên tệ hơn khi người dân trao đổi nhà của họ để lấy các căn hộ mới, làm tăng thêm tình trạng dư cung.
Một báo cáo từ Viện Tài chính và Luật Thượng Hải (Trung Quốc) chỉ ra, khoảng 6,8% số ngôi nhà hiện có trong năm 2017 là tài sản mà người dân nhận được từ việc bán lại những ngôi nhà cũ của họ.
Khó khăn của các chủ sở hữu nhà
Một chủ nhà ở Nam Kinh hiện sở hữu 8 bất động sản cùng chồng và bố mẹ, trong đó có 5 căn là tài sản đền bù cho việc di dời. Cô khẳng định việc bán nhà với mức giá hợp lý là điều không thể.
Trong khi đó, một người đàn ông ở tỉnh Hà Nam (Trung Quốc) chia sẻ anh vẫn đang chờ đợi 6 căn hộ mà mình được hứa vào năm 2018 khi bán căn nhà hiện tại và mảnh đất nông nghiệp cho một nhà phát triển bất động sản.
Các căn hộ dự kiến được bàn giao vào năm 2021, nhưng quá trình hoàn thiện nhà đã bị trì hoãn.
Dù vậy, người này vẫn lạc quan rằng các căn hộ cuối cùng cũng sẽ hoàn thành, nhưng anh không quá chắc chắn về những điều còn lại. Anh dự định để người thân ở trong 2 trên số 6 căn hộ đó. Phần còn lại sẽ bị bỏ trống vì anh cho rằng chúng không thể bán hay cho thuê được.
 |
| Các thị trấn và làng mạc nhỏ hơn đặc biệt bị ảnh hưởng hơn, nơi lĩnh vực bất động sản đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế địa phương. Ảnh: WSJ |
Bên cạnh đó, suy thoái bất động sản còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến các thị trấn và làng quê nhỏ ở Trung Quốc. Theo ước tính, bất động sản và các lĩnh vực liên quan chiếm khoảng 1/4 sản lượng kinh tế của quốc gia này trước cuộc khủng hoảng.
Ngành này thậm chí còn đóng vai trò quan trọng hơn đối với một số khu vực nghèo khó, vốn không có nhiều thứ để cung cấp ngoài đất đai.
Hiện tại, chính quyền địa phương đang đẩy mạnh kế hoạch khuyến khích mua nhà. Đầu tháng này, chính quyền ở Trịnh Châu, tỉnh Hà Nam đã yêu cầu một công ty Nhà nước mua tới 10.000 căn nhà hiện có với điều kiện người bán phải dùng tiền của họ để mua những ngôi nhà mới xây.
Tuy nhiên, điều này được cho là không mang lại nhiều lợi ích cho các chủ nhà như Zhao - những người đang nắm trong tay danh mục đầu tư bất động sản có thể trở thành nguồn làm giàu ở nhiều quốc gia.
Được biết cô gái trẻ đã rời làng để đến một thành phố gần đó, nơi có nhiều cơ hội việc làm hơn. Cô hy vọng có thể bán được danh mục tài sản trị giá 500.000 USD của mình và đầu tư vào nơi khác, tránh xa thị trường bất động sản không ổn định của Trung Quốc.
>> Độc lạ 'hòn đảo tỷ phú' tặng nhà miễn phí nhưng chủ nhà sẽ phải di dời chúng ra chỗ khác
