Hà Nội cấm xe máy từ năm sau: Honda, Yamaha... đồng loạt kiến nghị, lo ngại doanh nghiệp phá sản
Các hãng đề xuất giai đoạn chuyển tiếp tối thiểu 2-3 năm để điều chỉnh sản xuất, mở rộng hệ thống trạm sạc và hoàn thiện tiêu chuẩn an toàn cho xe điện.
Tháng 7 vừa qua, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ký chỉ thị yêu cầu dừng lưu thông xe máy dùng động cơ xăng tại khu vực trung tâm Hà Nội từ giữa năm 2026, nhằm giảm ô nhiễm không khí nghiêm trọng tại thủ đô.
Ngay sau đó, Đại sứ quán Nhật Bản tại Hà Nội đã gửi thư tới các cơ quan chức năng Việt Nam, cảnh báo việc áp dụng lệnh cấm quá nhanh có thể ảnh hưởng lớn đến các ngành công nghiệp hỗ trợ, đại lý phân phối và nhà cung ứng linh kiện. Phía Nhật đề nghị Việt Nam xây dựng lộ trình chuyển đổi sang xe điện từng bước, có giai đoạn chuẩn bị và thử nghiệm.
Theo The Japan Times, Chính phủ Nhật Bản và nhiều hãng xe lớn của nước này vừa bày tỏ quan ngại rằng kế hoạch cấm xe máy chạy xăng tại Hà Nội có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng, ảnh hưởng đến việc làm và tác động tới thị trường trị giá 4,6 tỷ USD.
Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy nước ngoài tại Việt Nam – gồm Honda, Yamaha và Suzuki – cũng gửi kiến nghị tương tự, cho rằng lệnh cấm có thể khiến nhiều doanh nghiệp phá sản, ảnh hưởng đến hàng trăm nghìn lao động, gần 2.000 đại lý và khoảng 200 nhà cung cấp linh kiện. Các hãng đề xuất giai đoạn chuyển tiếp tối thiểu 2-3 năm để điều chỉnh sản xuất, mở rộng hệ thống trạm sạc và hoàn thiện tiêu chuẩn an toàn cho xe điện.
Honda hiện chiếm 80% thị phần xe máy Việt Nam với hơn 2,6 triệu xe bán ra năm ngoái – được cho là đang dẫn đầu nỗ lực vận động điều chỉnh chính sách. Dù chưa có kế hoạch thu hẹp hoạt động, hãng thừa nhận có thể xem xét giảm quy mô sản xuất nếu lệnh cấm được giữ nguyên.
Thống kê cho thấy doanh số xe máy của Honda tại Việt Nam đã giảm gần 22% trong tháng 8, thời điểm chỉ thị được công bố. Trong khi đó, doanh số xe máy điện của VinFast tăng mạnh 55% trong quý II/2025, đạt gần 70.000 chiếc, và được dự báo sẽ tiếp tục bứt phá khi lệnh cấm có hiệu lực.
Cùng với xe máy, thị trường ô tô xăng tại Việt Nam cũng chịu tác động. Doanh số của các thành viên Hiệp hội VAMA trong tháng 9 giảm 18% so với cùng kỳ năm trước. Dù VAMA cho rằng lệnh cấm xe máy chưa ảnh hưởng trực tiếp tới ngành ô tô, song thừa nhận người tiêu dùng đang trở nên thận trọng hơn khi mua xe mới.
Theo các cơ quan chức năng Việt Nam, việc hạn chế xe máy xăng là bước đi cần thiết để đối phó ô nhiễm không khí đô thị. TP. HCM cũng đang nghiên cứu hướng đi tương tự. Thủ tướng Phạm Minh Chính từng khẳng định tại cuộc gặp với doanh nghiệp Nhật Bản rằng giảm phát thải là mục tiêu toàn cầu, đòi hỏi mọi quốc gia cùng chung tay thực hiện với lộ trình phù hợp.
