Hôm nay, chính thức trình Quốc hội dự án tuyến đường sắt hơn 8 tỷ USD, đi qua 9 tỉnh, thành miền Bắc

Chiều nay ngày 13/2, trong khuôn khổ Kỳ họp bất thường lần thứ 9, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Trần Hồng Minh đã trình bày tờ trình về chủ trương đầu tư dự án xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Theo tờ trình, dự án có điểm đầu tại vị trí kết nối ray qua biên giới giữa ga Lào Cai mới và ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc), điểm cuối tại khu bến Lạch Huyện (Hải Phòng), đi qua địa phận 9 tỉnh, thành phố (Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, Hải Phòng).

Tổng chiều dài tuyến chính khoảng 390,9km, cùng 3 tuyến nhánh có tổng chiều dài 27,9km. Dự án dự kiến xây dựng tuyến đường sắt điện khí hóa khổ 1.435mm, phục vụ cả vận tải hành khách và hàng hóa. Trong đó, đoạn tuyến chính từ ga Lào Cai Mới đến ga Nam Hải Phòng có tốc độ thiết kế 160km/h, đoạn qua khu đầu mối Hà Nội 120km/h, các tuyến nhánh và đoạn nối 80km/h.

Công tác giải phóng mặt bằng sẽ được thực hiện theo quy mô đường đôi, nhưng trước mắt sẽ đầu tư theo quy mô đường đơn theo phương án phân kỳ.

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Minh, tổng mức đầu tư sơ bộ của dự án ước tính khoảng 203.231 tỷ đồng (tương đương 8,369 tỷ USD).

Để đảm bảo tính chủ động và linh hoạt trong huy động nguồn vốn, Bộ Giao thông vận tải kiến nghị sử dụng nguồn vốn từ ngân sách Nhà nước (bao gồm cả Trung ương và địa phương), vốn trong nước, vốn vay nước ngoài (trong đó có khoản vay từ Chính phủ Trung Quốc) và các nguồn hợp pháp khác.

>> Thủ tướng ấn định thời điểm hoàn thành dự án sân bay 11.000 tỷ được liên danh ADANI - Sovico ngỏ ý đầu tư

Về tiến độ, dự kiến báo cáo nghiên cứu khả thi sẽ được lập từ năm 2025, phấn đấu hoàn thành cơ bản vào năm 2030.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, Ủy ban thống nhất với sự cần thiết đầu tư dự án, căn cứ trên các cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn đã được Chính phủ trình bày.

Tuy nhiên, về hiệu quả tài chính, theo tờ trình của Chính phủ, trong 5 năm đầu vận hành, doanh thu dự kiến chỉ đủ bù đắp chi phí vận hành, bảo trì và phương tiện. Nhà nước cần hỗ trợ khoảng 109,36 triệu USD trong 5 năm để bảo trì kết cấu hạ tầng từ nguồn vốn sự nghiệp kinh tế, tương tự cơ chế bảo trì đối với hệ thống đường sắt quốc gia hiện nay.

Ngoài ra, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam cũng dự kiến cần hỗ trợ khoảng 778 triệu USD trong 4 năm đầu khai thác. Như vậy, riêng hai dự án này sẽ cần tổng hỗ trợ khoảng 887,36 triệu USD từ ngân sách Nhà nước.

Do đó, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ đánh giá tổng thể hiệu quả của các dự án đường sắt dự kiến triển khai, đồng thời xem xét kỹ phương án tài chính và các tác động trong quá trình vận hành để giảm thiểu rủi ro.

Ủy ban Kinh tế lưu ý, dự án có quy mô lớn, yêu cầu kỹ thuật cao, thời gian thực hiện kéo dài, có nguy cơ gặp các rủi ro từng xảy ra với nhiều dự án trọng điểm trước đây, như: công tác chuẩn bị đầu tư chưa kỹ lưỡng, dự toán chưa sát thực tế, phương án thực hiện thiếu tính khả thi, dẫn đến kéo dài tiến độ và tăng tổng mức đầu tư.

Do đó, cơ quan thẩm tra đề nghị nghiên cứu kỹ lưỡng và đề xuất giải pháp khắc phục nhằm tránh lặp lại những hạn chế trên.

Về nguồn vốn, Ủy ban Kinh tế nhấn mạnh nguyên tắc đảm bảo các cân đối vĩ mô và an toàn nợ công quốc gia trong quá trình triển khai dự án.