Huy động 200 nhân dân cùng chiến sĩ san phẳng đất đá, làm việc thần tốc, xây dựng sân bay quốc tế đầu tiên của Việt Nam trong vòng 2 ngày

Những năm gần đây, lĩnh vực hàng không tại Việt Nam phát triển mạnh mẽ. Số lượng sân bay ngày càng tăng lên nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao thương, phát triển du lịch, dịch vụ… Dù vậy, dấu ấn về sân bay quốc tế đầu tiên của nước ta vẫn là ký ức khiến nhiều người không thể nào quên.

Sân bay Lũng Cò (Tuyên Quang) là một dấu ấn đặc biệt trong lịch sử cách mạng Việt Nam. Sân bay đầu tiên do chính quân và dân ta xây dựng nhằm tiếp nhận máy bay của quân Đồng minh, vận chuyển vũ khí, trang bị, thuốc men… Với nhiệm vụ này, sân bay Lũng Cò được coi là sân bay quốc tế đầu tiên của cách mạng Việt Nam.

Được xác định là sân bay có nhiệm vụ quan trọng, đích thân Bác Hồ đã khảo sát, lực chọn địa điểm xây dựng. Tháng 6/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh quyết định lựa chọn cánh đồng Lũng Cò làm nơi xây dựng sân bay dã chiến.

Khu vực này nằm trong một thung lũng hẹp, được bao bọc bởi núi và đồi thấp, cây cối rậm rạp, cách Tân Trào khoảng 7km. Với địa hình kín đáo và thuận lợi, đây được đánh giá là vị trí phù hợp nhất trong khu vực để xây dựng sân bay phục vụ cách mạng.

Nhiệm vụ tổ chức thi công được giao cho đồng chí Lê Giản và đồng chí Đàm Quang Trung, khi đó đang chỉ huy lực lượng Vệ binh bảo vệ Trung ương Đảng và Bác Hồ tại Tân Trào. Trong thời kỳ chiến tranh khốc liệt, công tác xây dựng được triển khai khẩn trương và tuyệt đối bí mật.

Khoảng 200 quần chúng là nông dân tích cực của các xã Thanh La, Trung Yên, Tân Trào (cũ), cùng một đơn vị bộ đội đã được huy động tham gia. Các công cụ làm việc cũng vô cùng đơn sơ với cuốc, thuổng… Ban đầu, dự kiến sẽ xây dựng xong sân bay trong vòng 1 tuần. Tuy nhiên, do nhiệm vụ cấp bách cùng tinh thần cách mạng sục sôi, quân và dân ta làm việc liên tục, chặt cây cối, cỏ rậm, san phẳng đất đá, chỉ sau 2 ngày, sân bay dã chiến đã được hoàn thành.

Sân bay Lũng Cò có đường băng dài khoảng 400m, rộng 20m, hướng Nam - Bắc; khu vực cuối đường băng phía Bắc có cây cối rậm rạp, thuận lợi cho việc che giấu máy bay.

Sân bay được sử dụng từ tháng 6 đến tháng 8/1945. Sân bay Lũng Cò đã đón các chuyến bay của quân Đồng minh. Vào khoảng tháng 7/1945, sân bay còn được sử dụng để đưa một số người Pháp bị quân Nhật giam giữ tại Tam Đảo trở về nước. Sự ra đời của sân bay dã chiến này cũng đóng góp quan trọng vào thành công của Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945.

Từ năm 1999 đến năm 2000, cùng với việc đầu tư xây dựng và tôn tạo các di tích thuộc Khu di tích lịch sử Nha Công an Trung ương, sân bay Lũng Cò đã được phục dựng và tôn tạo tại khu vực cánh đồng thôn Lũng Cò cũ. Nhằm phát huy giá trị lịch sử của di tích, năm 2005, Bộ Công an đã sưu tầm và đưa về trưng bày một máy bay cùng thời với loại máy bay L5 của Mỹ, giai đoạn những năm 1940.

Ngày nay, với những giá trị lịch sử to lớn, di tích Sân bay Lũng Cò đã trở thành một điểm đến quan trọng trong hành trình tham quan Khu di tích lịch sử Nha Công an Trung ương, góp phần giáo dục truyền thống cách mạng và lòng yêu nước cho các thế hệ hôm nay và mai sau.

Bài viết có tham khảo thông tin từ các nguồn:

Quá trình khôi phục, tôn tạo Sân bay cạnh cánh đồng thôn Lũng Cò tại Khu di tích lịch sử Nha Công an Trung ương - Trang thông tin điện tử Công an tỉnh Tuyên Quang

Sân bay Lũng Cò - Dấu ấn lịch sử của Hàng không Việt Nam - VATM (Tổng Công ty quản lý bay Việt Nam)