Huy động trực thăng xây dựng đập thủy điện cao ngang tháp Eiffel, sản lượng điện 11 tỷ kWh/năm khiến thế giới chấn động
Với một dự án đầy tham vọng và quy mô chưa từng có, Trung Quốc đang khiến thế giới ngỡ ngàng khi xây dựng đập thủy điện mạnh nhất hiện nay – không chỉ cao ngang tháp Eiffel mà còn hứa hẹn cung cấp tới 11 tỷ kilowatt-giờ (kWh) điện mỗi năm.
Tọa lạc trên vùng cao nguyên gió lộng Tây Tạng, đập thủy điện mới được công bố là một công trình mang tính biểu tượng. Cao hơn 300m – tương đương chiều cao của tháp Eiffel – công trình này đánh dấu bước tiến táo bạo và quyết đoán mới nhất của Trung Quốc trong lĩnh vực hạ tầng bền vững.
Với sản lượng điện ước tính 11 tỷ kWh mỗi năm, công trình này vượt qua tổng sản lượng điện mặt trời hoặc điện gió của cả một số quốc gia. Việc tận dụng địa hình cao nguyên giúp Trung Quốc khai thác áp lực nước lớn hơn, từ đó cải thiện hiệu suất tua-bin một cách rõ rệt. Một kỹ sư cấp cao tham gia dự án đã nhận xét ngắn gọn nhưng đầy ấn tượng: “Đây là một cột mốc lịch sử”.
Khác với năng lượng gió và mặt trời – vốn phụ thuộc vào điều kiện thời tiết và ánh sáng – thủy điện có thể hoạt động liên tục, mang lại nguồn năng lượng ổn định, đều đặn cho lưới điện quốc gia. Đây là lý do khiến các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc gần đây bắt đầu thu hẹp quy mô các dự án điện gió và mặt trời ở những khu vực có sản lượng thấp, không tương xứng với chi phí đầu tư. Tuy nhiên, chính quyền khẳng định đây không phải là sự từ bỏ năng lượng tái tạo khác, mà là một chiến lược "tái cân bằng" để khai thác tối ưu điểm mạnh của thủy điện.
Thi công trong điều kiện khắc nghiệt
Việc xây dựng một nhà máy đồ sộ ở độ cao lớn là thử thách không nhỏ. Kỹ sư và công nhân đã phải đối mặt với nhiệt độ cực thấp, không khí loãng và địa hình hiểm trở trong suốt quá trình thi công. Nhiều khu vực không thể tiếp cận bằng xe tải truyền thống, buộc phải dùng đến trực thăng vận chuyển nguyên vật liệu. Những "thành phố tạm" được dựng lên để phục vụ hàng nghìn lao động, và các trạm y tế chuyên biệt cũng được thiết lập để xử lý các vấn đề sức khỏe liên quan đến độ cao.
Một trong những điểm nhấn quan trọng của dự án là ý thức bảo vệ môi trường. Thay vì san bằng thiên nhiên để thi công, Trung Quốc đã đầu tư vào các giải pháp sáng tạo nhằm bảo tồn hệ sinh thái xung quanh.
Từ cải tạo đất, xây dựng hệ thống hỗ trợ cá di cư qua đập, đến các biện pháp phục hồi đa dạng sinh học – mọi bước đều được triển khai một cách thận trọng để bảo vệ hệ sinh thái mong manh tại khu vực. Dự án trở thành minh chứng cho sự kết hợp giữa năng lực công nghiệp và ý thức bảo tồn thiên nhiên.
Dù mang tính đột phá, mô hình này không dễ áp dụng ở nơi khác. Các quốc gia muốn học tập theo Trung Quốc phải đáp ứng nhiều điều kiện khắt khe.Thứ nhất, địa hình phải phù hợp – có các con sông lớn, dòng chảy mạnh hoặc khu vực đồi núi tạo được áp lực nước đủ lớn. Nếu không có những điều kiện tự nhiên này, một nhà máy thủy điện dù hiện đại đến đâu cũng không thể đạt được hiệu quả tương tự.
Thứ hai, cần có nguồn vốn khổng lồ và năng lực tổ chức hạ tầng đồng bộ. Những dự án như thế này đòi hỏi hàng tỷ USD đầu tư và sự điều phối chính xác giữa các bộ ngành.
Cuối cùng, cần có một Chính phủ không chỉ vững về kỹ thuật và tài chính, mà còn đủ tinh tế để thấu hiểu yếu tố sinh thái và văn hóa – sẵn sàng bảo vệ môi trường tự nhiên và lắng nghe ý kiến của cộng đồng địa phương trong suốt quá trình triển khai dự án.
Tham khảo Wonderful Engineering
