Khai quật 220m2 đất, Việt Nam phát hiện lối vào bí mật ở Thánh địa được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa thế giới

Sau nhiều năm nghiên cứu và khai quật, các nhà khảo cổ học đã phát hiện một con đường cổ, được cho là "con đường thần đạo" dẫn vào tháp K trong khu vực đền tháp cổ Mỹ Sơn thuộc xã Duy Phú, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, cách thành phố Đà Nẵng khoảng 69 km. Đây là một khám phá mang tính đột phá, góp phần quan trọng vào việc nghiên cứu và bảo tồn di sản văn hóa này.

Ngày 8/4/2024, Ban quản lý Di sản văn hóa Mỹ Sơn đã tổ chức hội thảo công bố những kết quả sơ bộ từ cuộc khai quật con đường cổ ở phía đông tháp K. Theo Ban quản lý, quá trình khai quật khoảng 220m2 đất đã giúp lộ ra cấu trúc một đoạn đường cổ, được cho là có ý nghĩa nghi lễ đặc biệt.

Con đường này có chiều rộng khoảng 9m, gồm lòng đường và hai bức tường gạch nằm hai bên. Đoạn đường dẫn từ phía đông tháp K vào sâu trong khu vực tháp E-F, nằm trong thung lũng của thánh địa. Các bức tường hai bên được xây dựng kỹ lưỡng, với phần móng lớn, thu hẹp dần lên mặt trên, chỉ còn khoảng 0,46m. Cấu trúc này không quá cao, có thể chỉ đóng vai trò phân chia không gian, ngăn cách khu vực thiêng liêng với bên ngoài.

Dựa trên các di vật được tìm thấy, các nhà khảo cổ cho rằng con đường này có niên đại từ thế kỷ XII, cùng thời kỳ xây dựng tháp K. Con đường kéo dài hơn 500m từ tháp K đến khu vực sân trước của tháp F, với đoạn đường đã được khai quật rõ ràng từ tháp K đến suối Cạn, cách tháp khoảng 150m về phía Đông.

Theo các nhà nghiên cứu, con đường thần đạo này mang ý nghĩa tôn giáo thiêng liêng, không chỉ là lối đi thông thường mà còn đóng vai trò quan trọng trong các nghi lễ của vương quốc Champa. Đây được coi là "con đường của thần linh" trong tín ngưỡng Ấn Độ giáo, nơi vua chúa và các vị tăng lữ Champa sử dụng để tiến hành các nghi thức cúng tế tại thánh địa Mỹ Sơn. Con đường kết nối không gian phàm trần với thế giới thần linh, thể hiện sâu sắc sự giao thoa giữa con người và thần thánh trong quan niệm tôn giáo của Champa cổ.

Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Quý, Trưởng nhóm nghiên cứu, chia sẻ rằng việc phát hiện con đường này giúp làm sáng tỏ thêm nhiều câu chuyện văn hóa, khiến di tích Mỹ Sơn trở nên gần gũi hơn với du khách. Thánh địa Mỹ Sơn giờ đây không chỉ là nơi lưu giữ các giá trị lịch sử mà còn có tiềm năng trở thành điểm tái hiện những nghi lễ cổ xưa, tạo nên sự kết nối mạnh mẽ giữa quá khứ và hiện tại.

Tiến sĩ Quý cho biết, những kết quả từ cuộc khai quật không chỉ giúp bổ sung tư liệu cho việc nghiên cứu di sản mà còn mở ra cơ hội phát triển du lịch văn hóa tại Mỹ Sơn. Các tour du lịch mới có thể được thiết kế để giới thiệu thêm về những câu chuyện huyền thoại gắn liền với thánh địa và vương quốc Champa. Du khách không chỉ được chiêm ngưỡng các công trình cổ mà còn có cơ hội trải nghiệm những nghi lễ, những câu chuyện bí ẩn và thiêng liêng của vùng đất này.

Phát hiện con đường thần đạo cũng giúp thay đổi cách nhìn của công chúng về di sản Mỹ Sơn. Trước đây, nơi đây thường được xem như tàn tích của một nền văn hóa đã suy tàn, nhưng con đường này đã đem lại hình ảnh mới về một vương quốc Champa thịnh vượng, với các nghi lễ và tín ngưỡng được bảo tồn nguyên vẹn qua thời gian.

Việc bảo tồn và tái hiện con đường thiêng sẽ không chỉ có giá trị về mặt văn hóa, mà còn giúp du khách cảm nhận sâu sắc hơn về không gian thiêng liêng của Champa cổ. Đây chắc chắn sẽ là một bước tiến lớn, góp phần làm cho Mỹ Sơn trở thành một điểm đến hấp dẫn, nơi quá khứ và hiện tại gặp nhau, kết nối những giá trị quý giá của nhân loại.

>> Phát hiện ‘kho báu’ bằng vàng quý giá khi dò kim loại, ước tính niên đại lên đến 1.400 năm