Việc thu phí ETC được được kỳ vọng sẽ giúp các doanh nghiệp vận hành trạm thu phí như Tasco, Đèo Cả, CII hay Cường Thuận Idico tránh thất thoát trong quá trình thu phí so với phương thức cũ. Tuy nhiên, đó là câu chuyện của các quý sau này.
Vào tháng 3/2016 - thời điểm chính thức triển khai Dự án Thu phí tự động không dừng giai đoạn I theo hình thức hợp đồng BOO (Dự án BOO1), doanh nghiệp dự án (CTCP VETC) đã nêu ra 4 lợi ích đối với nhà đầu tư BOT là tránh thất thoát, tiết kiệm chi phí xây dựng trạm, tiết kiệm nhân sự trạm thu phí và tiết kiệm chi phí in vé giấy.
Mới nhất, từ 1/8/2022 vừa qua, 100% cao tốc trên toàn quốc triển khai thu phí tự động không dừng (ETC). Các phương tiện không dán thẻ định danh và không sử dụng dịch vụ thu phí ETC sẽ bị từ chối phục vụ, buộc phải đi trên các tuyến đường song hành kém tiện nghi, tốc độ thấp hơn; trường hợp cố tình vi phạm sẽ bị xử phạt rất nặng.
Việc thu phí ETC được được kỳ vọng sẽ giúp các doanh nghiệp vận hành trạm thu phí tránh thất thoát trong quá trình thu phí so với phương thức cũ.
Nhóm hạ tầng kinh doanh ra sao trong quý II/2022?
Trên sàn chứng khoán, những cái tên quen thuộc mảng này có thể kể đến như ông lớn Đèo Cả (Mã HHV - HOSE), "trùm BOT" Tasco (Mã HUT - HNX), Hạ tầng TP. HCM (Mã CII - HOSE), Cường Thuận Idico (Mã CTI - HOSE),... Theo quan sát, ngoại trừ HHV báo lợi nhuận đi ngang so với quý trước đó, đa số các doanh nghiệp còn lại đều ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận âm trong đó đáng kể nhất là "trùm BOT".
Ghi nhận trong quý II/2022, CII là đại diện ghi nhận tổng doanh thu lớn nhất nhóm này với gần 950 tỷ đồng, lãi sau thuế 127 tỷ.
Lũy kế 6 tháng đầu năm, CII báo doanh thu thuần đạt 1.660 tỷ đồng - tướng ứng 21% kế hoạch năm; lợi nhuận sau thuế thu 812 tỷ đồng - gấp 6 lần cùng kỳ và hoàn thành đến 95% chỉ tiêu lợi nhuận đề ra.
.png)
Với Đèo Cả, doanh nghiệp này báo doanh thu quý II đạt gần 500 tỷ đồng và lãi ròng 88 tỷ đồng - mức cao nhất kể từ quý IV/2020 qua đó nâng mức lợi nhuận sau thuế bán niên lên 168 tỷ đồng - tăng gần 22% so với nửa đầu năm ngoái.
Kế đến, Cường Thuận Idico báo doanh thu quý II/2022 đạt 252,4 tỷ đồng - tăng 24,5% so với cùng kỳ; lợi nhuận sau thuế đạt 27,6 tỷ đồng - tăng 57% so với quý II/2021.
Luỹ kế 6 tháng đầu năm, công ty đạt doanh thu đạt 474,2 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế đạt 53,7 tỷ đồng - tương ứng thực hiện 46% doanh thu và 67% mục tiêu lợi nhuận cả năm.
Xếp chót trong nhóm doanh nghiệp lớn mảng hạ tầng là "trùm BOT" Tasco khi ghi nhận doanh thu giảm về 220 tỷ đồng do các hoạt động khác kém hiệu quả; lãi sau thuế giảm còn 13,9 tỷ đồng. Tuy nhiên, nếu không có doanh thu tài chính tăng đột biến từ 3,5 tỷ đồng lên 29,4 tỷ đồng, nhiều khả năng Tasco sẽ lỗ thuần từ hoạt động kinh doanh.
Tính chung 6 tháng đầu năm, Tasco ghi nhận doanh thu đạt 459,8 tỷ đồng; lợi nhuận sau thuế đạt hơn 102 tỷ đồng trong khi cùng kỳ lỗ 73,6 tỷ đồng.
Năm 2022, ông trùm BOT lên kế hoạch doanh thu 11.400 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 250 tỷ đồng. Với kết quả đạt được, công ty mới thực hiện được 6% doanh thu và gần 41% kế hoạch lợi nhuận năm.
"Trùm BOT" Tasco tiếp tục "đội sổ"
Kinh doanh không như kỳ vọng, Tasco cũng là doanh nghiệp kém hiệu quả nhất trong mảng thu phí với biên lãi mảng này chỉ đạt 50,5% và bị bỏ xa bởi các doanh nghiệp xếp trên như HHV (60%), CII (62,5%) hay CTI (69,1%).
Được biết, HUT đang vận hành và quản lý gần 80 trạm thông qua công ty con VETC. Sau giai đoạn khó khăn nửa cuối năm 2020, hoạt động thu phí của Tasco đã hồi phục và trở lại đóng góp lớn vào lợi nhuận từ năm 2021.
Dù không phải mảng kinh doanh đóng góp lớn nhất, Cường Thuận Idico cũng đang vận hành và quản lý 4 trạm thu phí với doanh thu hơn trăm tỷ đồng mỗi quý. Hoạt động thu phí của doanh nghiệp này bị ảnh hưởng nặng nề bởi đợt giãn xã hội trong quý III/2022 song đã nhanh chóng phục hồi trong các quý sau đó.
Mảng thu phí giao thông cũng chiếm tỷ trọng lớn trong doanh thu của Hạ tầng CII. Nếu xét về số tuyệt đó, CII còn là doanh nghiệp có nguồn thu từ phí giao thông vào loại lớn nhất nhì sàn chứng khoán (trung bình khoảng 300 - 400 tỷ đồng/quý trong hơn một năm qua). Quý II/2022, CII thậm chí đem về hơn 700 tỷ đồng doanh thu từ mảng này.
Với Đèo Cả, hoạt động thu phí giao thông lại luôn chiếm tỷ trọng lớn nhất trong cơ cấu doanh thu của doanh nghiệp này (trung bình quý đều đạt trên dưới 350 tỷ đồng). Cùng mức biên lãi gộp ổn định ở mức cao.
Trong ngắn hạn, nguồn thu từ phí của các doanh nghiệp có thể bị ảnh hưởng do các phương tiện chưa hoàn thành dán tem ETC. Tuy nhiên xét về dài hạn, việc áp dụng thu phí ETC có thể góp phần giảm thiểu ùn tắc trong các đợt cao điểm qua đó thúc đẩy lưu lượng qua trạm cũng như doanh thu của các đơn vị quản lý.
