Kỳ vọng nâng hạng thị trường vào tháng 9/2024 khó thành hiện thực

Ảnh minh hoạ

Nỗ lực nâng hạng TTCK của các cơ quan quản lý

Tháng 9 tới đây, FTSE sẽ có kỳ đánh giá nâng hạng thị trường. Hôm nay (ngày 14/6), Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã tổ chức cuộc họp với nhóm hẹp các công ty chứng khoán (CTCK) liên quan đến vấn đề tháo gỡ vướng mắc cho nhà đầu tư nước ngoài khi tham gia thị trường chứng khoán Việt Nam hướng tới mục tiêu nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp theo tiêu chuẩn của FTSE Russell.

Trước đó, ngày 21/4, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Chỉ thị số 12/CT-TTg về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Theo đó, Thủ tướng yêu cầu thúc đẩy và kiểm soát phát triển lành mạnh, an toàn, hiệu quả các thị trường tài chính, chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Khẩn trương triển khai các biện pháp cần thiết để nâng hạng thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi trong năm 2024.

Theo VNDirect Research, đối với tổ chức xếp hạng FTSE, Việt Nam cần cải thiện 2 tiêu chí gồm: (1) Chuyển giao đối ứng thanh toán (DvP), hiện được đánh giá là "Hạn chế" do nhà đầu tư cần có đủ 100% tiền trong tài khoản trước khi đặt lệnh giao dịch, khác với thông lệ là chỉ cần có đủ tiền đặt cọc khi thực hiện giao dịch; (2) Chi phí xử lý giao dịch thất bại. Hiện không được chấm điểm do nhà đầu tư cần có đủ 100% tiền trong tài khoản trước khi đặt lệnh nên không xảy ra giao dịch thất bại.

KRX khó thể go-live trước Tết âm?

Việc hệ thống KRX vận hành không chỉ hỗ trợ triển khai các sản phẩm mới, cải thiện thanh khoản mà còn giúp thay thế toàn bộ hệ thống giao dịch và hệ thống thanh toán bù trừ hiện nay, đây cũng là điều kiện cần để các tổ chức xếp hạng xem xét nâng hạng thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam lên thị trường mới nổi.

Tuy nhiên, mới đây nhất việc đưa KRX “go-live” dự kiến vào tháng 5 đã chưa thể hiện thực hóa được như kế hoạch, đây là sẽ thách thức lớn cho việc kỳ vọng vào sự chấp thuận nâng hạng của FTSE Russell đối với TTCK Việt Nam trong kỳ đánh giá tháng 9.

Chia sẻ với chúng tôi về vấn đề bao giờ KRX có thể đưa vào vận hành, ông Nguyễn Anh Dương, Chuyên gia Phân tích đầu tư Techcom Securities cho biết: “TCBS rất kỳ vọng KRX có thể sớm đưa vào vận hành và khẳng định đơn vị sẽ tận dụng được nhiều lợi thế từ hệ thống này và đưa ra thị trường nhiều sản phẩm đầu tư phù hợp.

Tuy nhiên, việc bao giờ KRX sẽ go-live thì công ty không thể đưa ra timeline chính xác do vướng mắc hiện tại không liên quan đến vấn đề kỹ thuật mà do các vấn đề về mặt thủ tục pháp lý giữa Bộ Tài chính và UBCKNN.

Một yếu tố quan trọng đưa KRX go-live là một kỳ nghỉ dài (tức là ngày không giao dịch) để các CTCK có thời gian thực hiện đồng bộ, test ở môi trường thực tế, bao gồm 3 việc chính là: đóng ngày giao dịch cuối cùng trên hệ thống cũ, lấy dữ liệu ra sao lưu sau đó chuyển sang hệ thống mới và tiến hành chạy thử ít nhất 1 ngày test trên hệ thống mới.

Điều này đòi hỏi yếu tố một kỳ nghỉ dài, một kỳ nghỉ cuối tuần thì ko thể thực hiện được. Chính vì vậy, nhiều bên đang đưa mốc thời gian là Tết âm, tuy nhiên độ chính xác không cao.”

Đồng quan điểm, theo ông Nguyễn Chí Thành - Tổng Giám đốc SHS cũng chia sẻ tại ĐHĐCĐ thường niên 2024, sau đợt vận hành kiểm thử đầu năm, UBCKNN vẫn chưa tiến hành nghiệm thu hệ thống KRX. Phía công ty hiểu lịch sớm nhất để triển khai hệ thống KRX từ phía cơ quan nhà nước có thể là ngày 2/9.

"Triển khai KRX sẽ cần thời gian để chuyển đổi dữ liệu từ hệ thống cũ sang hệ thống mới và quá trình này yêu cầu hơn 1 ngày làm việc. Nếu 2/9 mà 'fail' thì khả năng cao sẽ phải chờ đến Tết âm. Dĩ nhiên, chúng tôi chưa nói chính xác được thời điểm cụ thể", CEO SHS nói.

Do đó, TTCK Việt Nam khó được nâng hạng trong tháng 9 năm nay mà có thể sẽ phải chờ đến kỳ đánh giá tiếp theo vào tháng 3/2025.

>> Nóng: UBCKNN họp khẩn vời 5 công ty chứng khoán gỡ vướng 'pre-funding' cho nhà đầu tư nước ngoài