Lạm phát vượt Mỹ, kinh tế Nhật Bản trước nguy cơ tái trì trệ

Theo báo cáo của Bộ Nội vụ và Truyền thông Nhật Bản, chỉ số giá tiêu dùng trong nước tháng 6 đã tăng 3,3% so với cùng kỳ năm trước, nếu không tính các biện pháp trợ cấp năng lượng, con số này sẽ là 4,3%.

Trong khi đó, chỉ số lạm phát tháng 6 của Mỹ là 3%. Như vậy, lần đầu tiên kể từ tháng 10/2015 lạm phát của Nhật Bản cao hơn Mỹ. Nền kinh tế lớn thứ ba thế giới không còn là một ngoại lệ trong bức tranh lạm phát toàn cầu, theo Financial Times.

Áp lực lớn đối với ngân hàng trung ương

Giá tiêu dùng tại Nhật Bản trong tháng 6 đã tăng với tốc độ nhanh hơn, vượt xa mục tiêu của ngân hàng trung ương tháng thứ 15 liên tiếp.

Lạm phát Nhật Bản đang dần bắt kịp các nền kinh tế lớn.

Vốn đã chìm trong giảm phát suốt ba thập kỷ qua, đà tăng giá liên tiếp càng gây thêm áp lực đối với ngân hàng trung ương nước Nhật Bản. Cơ quan này dự kiến sẽ có cuộc họp quan trọng vào tuần tới, đồng thời đối mặt với lời kêu gọi thắt chặt chính sách tiền tệ siêu lỏng từ giới đầu tư.

Nhật Bản vẫn là ngân hàng trung ương duy nhất trên thế giới có lãi suất âm, và bất kỳ sự đảo ngược chiến lược này sẽ có tác động to lớn đến thị trường tài chính toàn cầu.

Tuy vậy, ngân hàng trung ương Nhật Bản lập luận rằng các biện pháp nới lỏng tiền tệ là cần thiết để hỗ trợ nền kinh tế vì lạm phát của đất nước không đến từ nhu cầu tiêu dùng và sẽ sớm hạ nhiệt khi chi phí của các mặt hàng nhập khẩu giảm.

Nền kinh tế tăng trưởng chậm chạp

Vào những năm 1980, nhiều người từng kỳ vọng Nhật Bản sẽ vượt Mỹ để trở thành nền kinh tế số một thế giới.

Đến đầu những năm 1990, khi bong bóng trong nền kinh tế sắp vỡ, Bộ Tài chính nước này đã quyết định tăng lãi suất, khiến thị trường chứng khoán sụp đổ và một cuộc khủng hoảng nợ bắt đầu, kìm hãm tăng trưởng kinh tế, đẩy Nhật Bản vào "thập kỷ mất mát".

Vực dậy chưa được bao lâu, sự xuất hiện Covid-19 lại giáng đòn đau vào nền kinh tế Nhật Bản. Tính chung cả năm 2020, GDP đã giảm 4,5% so với năm trước, theo World Bank.

Hơn nữa, khi hình dung về nền kinh tế phát triển hàng đầu châu Á, nhiều người thường nghĩ tới một đất nước công nghệ cao, nơi sở hữu các đoàn tàu siêu tốc lao vun vút và những thành phố được kết nối bằng các hệ thống hiện đại.

Tuy nhiên, Nhật Bản lại đang tụt lại phía sau trong quá trình chuyển đổi số và ứng dụng những công nghệ mới như xe điện.

Mặc dù từng là nhà tiên phong trong công nghệ xe hybrid, nhưng năm 2022, doanh số bán xe điện mới tại Nhật Bản vẫn chưa chiếm đến 2% so với tổng doanh số bán xe trên toàn quốc.

Bên cạnh đó, dân số đi xuống và già hoá nhanh chóng cũng đặt ra những gáng nặng tài chính lớn cho hệ thống y tế và an sinh xã hội nước này.

Dân số già cũng đồng nghĩa với việc số người này vẫn trung thành với các công nghệ truyền thống tồn tại từ nhiều thập kỷ trước. Vì thế, nhiều nhà phân tích cho rằng việc từ bỏ các công nghệ truyền thống này và tiếp cận công nghệ mới sẽ phải mất nhiều năm ở Nhật Bản.