Láng giềng Việt Nam hoàn thành ‘lá chắn xanh’ dài gần 2.000km kết nối 3 sa mạc, kiểm soát diện tích lên tới 94.700km2
Dự án là một phần trong sáng kiến trồng rừng và phục hồi sinh thái lớn nhất thế giới của Trung Quốc nhằm góp phần bảo vệ hệ sinh thái, hạn chế bão cát và ổn định dân sinh ở các vùng khô hạn.
Trung Quốc vừa hoàn thành một vành đai kiểm soát cát dài 1.856km, kết nối 3 sa mạc lớn ở khu tự trị Nội Mông - đánh dấu bước tiến mới trong nỗ lực xây dựng “Vạn Lý Trường Thành xanh” nhằm chống sa mạc hóa tại khu vực phía Bắc khô hạn.
Theo SCMP, những hàng rào rơm hình bàn cờ cuối cùng – kỹ thuật phổ biến ở Trung Quốc dùng để cố định cát bay – đã được đặt tại rìa phía Nam của sa mạc Badain Jaran vào cuối tuần trước.
Vành đai này trải dài qua 3 sa mạc lớn gồm Badain Jaran, Tengger và Ulan Buh - nằm tại địa khu Alxa, cực Tây của Nội Mông. Đây là nơi có tổng diện tích sa mạc lên tới 94.700km2 (tương đương diện tích của Hungary).
Zhang Youyong, kỹ sư trưởng Cục lâm nghiệp, thảo nguyên và sa mạc của Alxa, cho biết: “Kỹ thuật ô rơm giúp giữ chặt lớp cồn cát, sau đó chúng tôi trồng các loại cây chịu hạn như sacsaoul để phục hồi sinh thái. Phương pháp này góp phần hình thành hệ thống phòng chống sa mạc hiệu quả, củng cố vành đai sinh thái của khu vực”.
Được biết sa mạc Badain Jaran là sa mạc lớn thứ 3 của Trung Quốc. Ba sa mạc này chiếm khoảng 1/3 diện tích địa khu Alxa và hơn 83% tổng diện tích đất sa mạc của Nội Mông.
Lượng mưa trung bình hằng năm tại Alxa chưa đến 200mm, trong khi lượng bốc hơi vượt 3.000mm – cao gấp 15 lần.
Dự án kết nối 3 vành đai kiểm soát cát được khởi động từ tháng 2 năm nay và sẽ tiếp tục với các hoạt động phục hồi thảo nguyên cũng như kiểm soát sa mạc bổ sung trong thời gian tới.
Đây là một phần trong chương trình “Rừng chắn gió Tam Bắc” – chiến dịch dài hơi kéo dài hàng thập kỷ của Trung Quốc nhằm chống sa mạc hóa thông qua trồng rừng và các biện pháp kiểm soát cát. “Tam Bắc” là tên viết tắt cho 3 khu vực dễ bị sa mạc hóa nhất gồm Đông Bắc, Bắc và Tây Bắc Trung Quốc.
Bắt đầu từ những năm 1970, chương trình này đã tạo nên mạng lưới dài hàng nghìn km gồm rừng và bụi cây, giúp ổn định sa mạc Gobi và giảm thiểu các trận bão cát ảnh hưởng đến vùng lân cận như Bắc Kinh.
Hồi tháng 11 năm ngoái, Trung Quốc cũng hoàn tất vành đai xanh dài hơn 3.000km bao quanh sa mạc Taklamakan – sa mạc lớn nhất nước này và là sa mạc cát di động lớn thứ 2 thế giới.
Khu vực này nổi tiếng với biệt danh “biển chết” do 85% diện tích là cồn cát liên tục di chuyển và điều kiện khí hậu khắc nghiệt, khiến nó trở thành một trong những sa mạc nguy hiểm nhất hành tinh.
Vành đai xanh tại Taklamakan sử dụng nhiều loại cây chịu hạn, bụi cây và các biện pháp chắn cát để ngăn sa mạc lan rộng và bảo vệ các tuyến đường sắt, quốc lộ quan trọng.
Không chỉ Trung Quốc, nhiều quốc gia khác cũng đang phát triển vành đai xanh để ngăn chặn đà mở rộng của sa mạc. Trong đó có sáng kiến “Vạn lý trường thành xanh của châu Phi” được khởi xướng năm 2007, với mục tiêu phục hồi 100 triệu ha đất thoái hóa vào năm 2030 thông qua vành đai dài 8.000km dọc theo rìa Nam sa mạc Sahara.
Trung Quốc đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ dự án này bằng công nghệ, chuyên môn và tài chính. Chuyên gia kiểm soát sa mạc Lei Jiaqiang thuộc Viện Sinh thái và Địa lý Tân Cương (thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc) cho biết các nhà khoa học Trung Quốc đã chia sẻ kỹ thuật ô rơm và trồng cây chịu hạn tại thủ đô Nouakchott của Mauritania, giúp ổn định cát tại khu vực.
Theo SCMP
