Lãnh đạo đường sắt Việt Nam: Sẽ mất 3-5 năm đào tạo quản lý, vận hành và khai thác đường sắt cao tốc Bắc - Nam

Vận tải đường sắt là phương thức giao thông quan trọng

Kết luận số 49-KL/TW của Bộ Chính trị về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, đã nhấn mạnh định hướng rõ ràng rằng "Xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao hiện đại, đồng bộ, khả thi, hiệu quả, có tầm nhìn chiến lược dài hạn, phát huy được các lợi thế tiềm năng của đất nước, phù hợp với xu hướng phát triển của thế giới".

Theo đó, Chính phủ đã thống nhất việc xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao với tốc độ thiết kế 350 km/h, vận tải hành khách là chủ yếu và vận tải hàng hóa khi có nhu cầu; đáp ứng tiêu chí hiện đại, đồng bộ, phù hợp với xu thế phát triển đường sắt tốc độ cao trên thế giới, gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh theo yêu cầu, chỉ đạo của Bộ Chính trị và Trung ương.

Tổng Giám đốc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam Hoàng Gia Khánh. Ảnh: VGP/Dương Tuấn

Tổng Giám đốc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam - ông Hoàng Gia Khánh nhấn mạnh rằng vận tải đường sắt là phương thức giao thông quan trọng, có nhiều lợi thế so với các hình thức khác.

Đặc biệt, vận tải đường sắt có khả năng vận chuyển hàng hóa lớn, hiệu suất cao, chi phí trung bình và độ an toàn vượt trội. Theo dự báo, đến năm 2050, nhu cầu vận tải trên tuyến Bắc - Nam sẽ đạt hơn 18,2 triệu tấn hàng hóa và 122,7 triệu lượt khách mỗi năm.

>> Sẽ hoàn thiện thủ tục chuẩn bị đầu tư đường sắt cao tốc Bắc - Nam vào năm 2025

Ông Khánh cho biết: "Để đáp ứng nhu cầu vận tải, bên cạnh việc đầu tư phát triển đường sắt tốc độ cao cho hành khách, cần tiếp tục nâng cấp đường sắt hiện hữu, phục vụ vận tải hàng hóa như hàng nặng, khí hóa lỏng, xăng dầu, LNG…".

Trong đó, đường sắt tốc độ cao sẽ tập trung chủ yếu cho vận tải hành khách và bổ sung vận tải hàng hóa khi có nhu cầu.

Ông Khánh cũng chia sẻ rằng, đường sắt tốc độ cao khi đi vào hoạt động sẽ kết nối đồng bộ 5 phương thức chính gồm: Đường bộ, đường sắt, hàng hải, hàng không và đường thủy nội địa trên trục Bắc - Nam. Sự liên kết này không chỉ tối ưu hóa hệ thống vận chuyển mà còn giúp giảm chi phí logistics, nâng cao khả năng cạnh tranh kinh tế và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Độ an toàn cao là lợi thế vượt trội của đường sắt tốc độ cao

Ông Khánh nhấn mạnh các điểm mạnh của đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam: "Độ an toàn cao là lợi thế vượt trội, như hệ thống Shinkansen của Nhật Bản xây dựng từ năm 1964 chưa có vụ tai nạn nào xảy ra. Đường sắt tốc độ cao còn đảm bảo thời gian di chuyển chính xác từng phút, mang đến sự tiện lợi và thoải mái cho hành khách nhờ không gian rộng rãi và dễ dàng di chuyển trong tàu".

Phối cảnh Dự án đường sắt tốc độ cao trục Bắc - Nam. Ảnh minh họa

Ngoài ra, các nhà ga được đặt tại khu vực trung tâm, nơi có mật độ dân cư cao, tạo điều kiện thuận lợi cho hành khách. Hệ thống đường sắt này còn được điện khí hóa, thân thiện với môi trường, góp phần bảo vệ hệ sinh thái.

Về nhân sự cho vận hành đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, ông Khánh cho biết ngành đường sắt có lực lượng hơn 22.000 người. Lãnh đạo ngành đường sắt khẳng định đây là nền tảng để ngành thực hiện nhiệm vụ Chính phủ giao, với vai trò quản lý, khai thác và vận hành tuyến đường sắt tốc độ cao. "Tổng công ty đang chuẩn bị tái cơ cấu và phát triển nguồn nhân lực phù hợp", ông Khánh cho biết.

Lãnh đạo ngành đường sắt cho biết với độ ngũ nhân sự dồi dào sẵn có, sẽ mất 3-5 năm để đào tạo cho công tác quản lý, vận hành và đưa vào khai thác Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Ảnh minh họa

Để đảm bảo trình độ vận hành, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đã chỉ đạo Tổng công ty Đường sắt Việt Nam chuẩn bị đào tạo nhân sự cho quản lý và khai thác tuyến. Ông Khánh cho biết: "Chúng tôi đã lên kế hoạch đưa gần 14.000 nhân sự đi học tập tại các nước có nền công nghiệp đường sắt phát triển, nhằm đáp ứng nhu cầu vận hành trong tương lai".

Hiện tại, Tổng công ty cũng đang phối hợp với các doanh nghiệp trong và ngoài nước, chuẩn bị mô hình tổ chức và cơ sở vật chất sẵn sàng tiếp nhận dự án khi được giao. Ông Khánh khẳng định: "Đây là một trong những mục tiêu quan trọng của chúng tôi".

Hướng tới nội địa hóa công nghiệp đường sắt

Theo ông Khánh, để phát triển công nghiệp đường sắt, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam đang vận hành hai cơ sở chính tại Gia Lâm và Dĩ An với tỷ lệ nội địa hóa của đường sắt hiện hữu đạt từ 70 đến 80%. Với đường sắt tốc độ cao, Tổng công ty sẽ hợp tác liên doanh với các nước phát triển để đạt hiệu quả cao trong công nghiệp hóa.

Ông Khánh cũng cho biết thêm, Tổng công ty đã thành lập các tổ, ban chỉ đạo để sẵn sàng triển khai khai thác và quản lý vận hành đường sắt tốc độ cao. Theo kinh nghiệm quốc tế, đào tạo kỹ năng lái và điều khiển tự động cho đường sắt tốc độ cao mất từ 5 đến 8 năm.

Với nguồn nhân lực sẵn có, thời gian đào tạo tại Việt Nam có thể rút ngắn xuống còn 3 đến 5 năm, giúp tiết kiệm đáng kể chi phí cho dự án.

>> Mới nhất dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam: Ước tính tiền đấu giá đất quanh ga đường sắt lên tới 17 tỷ USD