Lễ hội thề không tham nhũng duy nhất Việt Nam, có tuổi đời gần 500 năm ở thành phố giàu có của miền Bắc

Sáng ngày 11/2 (tức 14 tháng Giêng), tại Khu Di tích lịch sử văn hóa quốc gia đền - chùa Hòa Liễu, chính quyền xã Thuận Thiên, huyện Kiến Thụy, thành phố Hải Phòng đã long trọng tổ chức Lễ hội Minh Thề. Khu di tích này thuộc cụm di tích Vương triều Mạc, mới được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt.

Lễ hội Minh Thề là một sự kiện văn hóa đặc sắc, chỉ có tại Hải Phòng với lịch sử gần 500 năm. Trong lễ hội, các hương chức và người dân cùng tuyên thệ giữ gìn sự liêm chính, không tham nhũng.

Lễ hội Minh Thề được chính thức khôi phục từ năm 2002, dựa trên nền tảng của Hội Minh Thề xưa. Trước đó, vào giữa thế kỷ 16 dưới thời nhà Mạc, Thái hoàng Thái hậu Vũ Thị Ngọc Toàn (vợ của Thái thượng hoàng Mạc Đăng Dung) đã đến ấp Lan Niểu (nay là Hòa Liễu), tự bỏ tiền của và vận động dân làng cùng tu sửa chùa Hòa Liễu.

Năm 1561, bà cùng người dân lập ra Hịch văn Hội Minh Thề, đặt ra những quy tắc rõ ràng về những việc cần làm, được phép làm và những điều tuyệt đối không được làm, áp dụng cho mọi tầng lớp từ hương chức đến dân thường.

Bên cạnh việc trùng tu chùa và tạc mới tượng Phật, Thái hoàng Thái hậu còn xuất tiền mua 25 mẫu tám sào hai thước ruộng để cúng dường Tam Bảo. Về sau, nhiều người dân noi theo gương bà, tiếp tục hiến đất cho chùa, nâng tổng diện tích lên 47 mẫu ba sào tám thước. Khu ruộng này được người dân gọi là "ruộng nhà Thánh điền".

Nhận thức rõ giá trị sâu sắc của Hịch văn Hội Minh Thề, triều đình nhà Nguyễn đã hai lần ban sắc chỉ phong làng Hòa Liễu thành Hoàng Làng vào năm thứ 6 đời vua Tự Đức (1853) và năm đầu tiên triều vua Duy Tân (1901). Đặc biệt, dù Việt Nam trải qua gần một thế kỷ dưới ách đô hộ của thực dân Pháp nhưng Hịch văn Hội Minh Thề không bị phủ nhận. Ngược lại, chính quyền Pháp cũng đánh giá cao giá trị của bản hịch này và đã dịch nội dung sang tiếng Pháp để lưu truyền.

Nhờ những giá trị văn hóa đặc sắc, năm 2017, Hội Minh Thề tại làng Hòa Liễu đã chính thức được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Lễ hội là sự kết tinh của nền văn hóa đa dạng và tinh thần sáng tạo được gìn giữ qua nhiều thế hệ. Với khả năng phục hồi và duy trì bền vững, lễ hội này nhận được sự đồng thuận của cộng đồng và cam kết bảo tồn lâu dài. Đây không chỉ là dịp để người dân bày tỏ sự biết ơn đối với Thái Hoàng Thái Hậu Vũ Thị Ngọc Toàn mà còn mang lại giá trị sâu sắc, nâng cao tinh thần phòng chống tham nhũng cho thế hệ hiện tại và mai sau.

>> Quần thể danh thắng sở hữu ngôi chùa lớn nhất thế giới rộng 5.000ha của Việt Nam: Kéo dài hơn 10.000 năm lịch sử, khẳng định vị thế là trung tâm Phật giáo hàng đầu