Loại cây dại xưa không ai ngó, nay hóa 'vàng xanh': Chữa bệnh gan cực tốt, đã được Bộ Y tế công nhận
Loài cây từng bị lãng quên vì mọc dại nay đã được "hồi sinh" nhờ giá trị dược liệu, trở thành nguồn thu nhập đáng kể cho nông dân.
Cà gai leo (tên khoa học Solanum procumbens Lour.) là loại cây thân leo mọc hoang phổ biến ở vùng trung du, miền núi phía Bắc và một số khu vực Trung Bộ. Trước đây ít được chú ý, nhưng vài năm gần đây, loài cây này đã được nghiên cứu kỹ và đưa vào danh mục dược liệu quý.
Từ một loài cây dại, cà gai leo nay được trồng chuyên canh với quy mô lớn tại các tỉnh như Hòa Bình, Thanh Hóa, Quảng Trị, Kon Tum… Năng suất trung bình đạt 10–12 tấn/ha (cây tươi), với giá thu mua 15.000–20.000 đồng/kg, mang lại doanh thu 200–300 triệu đồng/ha mỗi năm, cao hơn nhiều so với các cây trồng truyền thống như ngô, sắn, lúa nương.
![]() |
Cây cà gai leo. |
Hiện cà gai leo nằm trong danh sách 70 cây thuốc do Bộ Y tế công nhận, thuộc nhóm hỗ trợ điều trị bệnh gan trong y học cổ truyền. Thành phần chính của cây gồm alkaloid spirosolane, steroid pregnane và saponin steroid – những hoạt chất có giá trị dược lý cao.
Theo bác sĩ Trịnh Thị Xuân Hòa (Bệnh viện Quân y 103), cà gai leo giúp giảm nồng độ virus viêm gan B, cải thiện men gan, giảm mệt mỏi và hỗ trợ giấc ngủ. Các nghiên cứu khác cũng cho thấy cây có tác dụng chống oxy hóa, kháng viêm, bảo vệ gan và ức chế tế bào ung thư.
Bác sĩ CKII Nguyễn Thị Diễm Hương (Bệnh viện ĐH Y Dược TP.HCM - cơ sở 3) cho biết, theo y học cổ truyền, cà gai leo còn có tác dụng tiêu độc, phát tán phong thấp, trừ ho, giảm đau và cầm máu. Y học cổ truyền cũng cho rằng gan (tạng Can) dễ bị ảnh hưởng bởi chế độ ăn uống thiếu lành mạnh, stress, rượu bia, thuốc tây và virus, khiến chức năng giải độc, điều hòa khí huyết bị suy giảm – trong đó cà gai leo có thể hỗ trợ điều hòa.
>>Sầu riêng lại ồ ạt xuất sang Trung Quốc nhờ cách làm mới, người trồng có lãi