Loại ‘vũ khí’ cố định tư thế bệnh nhân ung thư, được ‘chế tác’ đặc biệt theo cá nhân hóa

Mặt nạ xạ trị là thiết bị chuyên biệt được thiết kế riêng cho những bệnh nhân điều trị xạ trị tại các vùng đầu, cổ hoặc não. Được chế tạo từ nhựa nhiệt dẻo, mặt nạ được đúc khuôn theo hình dáng khuôn mặt và đầu của từng bệnh nhân, nhằm đảm bảo tư thế cố định trong suốt quá trình điều trị. Thiết kế cá nhân hóa này giúp tia xạ nhắm chính xác vào khối u, đồng thời giảm thiểu tối đa tác động lên các mô lành xung quanh.

Quá trình chế tạo mặt nạ chỉ mất khoảng 30 phút. Mặc dù ôm sát khuôn mặt, mặt nạ vẫn được thiết kế để mang lại sự thoải mái cho bệnh nhân, giúp họ có thể hít thở bình thường trong suốt thời gian sử dụng.

Trước khi bắt đầu chế tạo mặt nạ, bệnh nhân cần tháo bỏ khăn choàng đầu hoặc tóc giả (nếu có). Ngoài ra, những thủ thuật nha khoa cần thiết cũng nên được thực hiện trước khi chế tạo mặt nạ để đảm bảo sự vừa vặn hoàn hảo. Trong suốt liệu trình điều trị, bệnh nhân nên cạo sạch hoặc cắt tỉa gọn gàng phần tóc dài hoặc râu để giữ cho mặt nạ ôm sát vào khuôn mặt.

Đối với một số trường hợp đặc biệt, bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân sử dụng miếng cố định miệng để đảm bảo vị trí của miệng và hàm không thay đổi, từ đó duy trì sự chính xác và hiệu quả của liệu trình xạ trị.

Nhờ thiết kế riêng biệt và chính xác, mặt nạ xạ trị giúp bệnh nhân duy trì tư thế ổn định, góp phần mang lại hiệu quả cao trong việc điều trị.

Tại khoa Xạ trị, quy trình chế tác mặt nạ xạ trị được thực hiện bởi kỹ sư vật lý hoặc kỹ thuật viên xạ trị, kéo dài khoảng 30 phút. Quy trình này có thể có một số điều chỉnh nhỏ tùy theo quy định của từng bệnh viện. Trước khi bắt đầu, bệnh nhân cần tháo bỏ các trang phục, tóc giả hoặc khăn trùm đầu để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình chế tác.

Mặt nạ xạ trị thường được làm từ lưới plastic, một chất liệu có khả năng trở nên mềm dẻo khi được ngâm trong nước nóng. Tại khoa Xạ trị - Xạ phẫu của Bệnh viện Trung Ương Quân Đội 108, phôi mặt nạ sử dụng là loại plastic dẻo nhiệt, được làm nóng trước khi đắp lên vùng đầu và cổ của bệnh nhân. Sau khi làm nóng, phôi mặt nạ sẽ được nhẹ nhàng đặt lên vùng cần cố định, giúp tạo hình chính xác theo khuôn mặt và tư thế của bệnh nhân.

Trong suốt quá trình này, bệnh nhân sẽ nằm trên một chiếc giường phẳng, giống như thiết bị sẽ được sử dụng trong điều trị. Đầu bệnh nhân được kê trên gối plastic chuyên dụng và kỹ thuật viên sẽ hỗ trợ điều chỉnh tư thế sao cho bệnh nhân cảm thấy thoải mái nhất. Khi phôi mặt nạ còn ấm, nó sẽ được nhẹ nhàng đắp lên vùng đầu và cổ. Cảm giác của bệnh nhân tương tự như việc chườm khăn nóng, nhưng chỉ trong vài giây, mặt nạ sẽ nhanh chóng nguội đi và không gây bất kỳ khó chịu hay tổn hại nào.

Mặt nạ xạ trị có thiết kế dạng lưới với nhiều lỗ tròn, giúp bệnh nhân dễ dàng hít thở trong suốt thời gian sử dụng. Thiết kế vừa vặn và an toàn này không chỉ giúp cố định tư thế chính xác mà còn hỗ trợ hiệu quả tối đa trong quá trình xạ trị.

Khi mặt nạ xạ trị hoàn tất, quá trình lập kế hoạch điều trị sẽ được tiến hành, nhằm đảm bảo tia xạ được chiếu chính xác vào khối u, đạt hiệu quả cao nhất. Trước mỗi buổi điều trị, bệnh nhân cần tháo bỏ tóc giả hoặc các trang phục cá nhân và thay vào bộ đồ chuyên dụng. Kíp điều trị sẽ hỗ trợ bệnh nhân tái hiện lại tư thế đã được mô phỏng từ trước. Mặt nạ sẽ được nhẹ nhàng đặt lên vùng đầu và cổ, sau đó cố định chắc chắn vào giường điều trị, đảm bảo vùng này không bị di chuyển trong suốt quá trình xạ trị.

Mặt nạ xạ trị được thiết kế vừa vặn, tạo sự ổn định mà vẫn mang lại cảm giác thoải mái cho bệnh nhân. Nếu cảm thấy khó chịu, bệnh nhân cần chủ động thông báo với kíp điều trị để được hỗ trợ điều chỉnh kịp thời. Thời gian mỗi buổi điều trị thường kéo dài từ 10 đến 30 phút và hoàn toàn không gây đau đớn.

Để tạo sự thoải mái và thư giãn cho bệnh nhân, khoa Xạ trị - Xạ phẫu đã bố trí tivi tại khu vực phòng chờ và mở nhạc nhẹ trong phòng điều trị. Đặc biệt, với bệnh nhân nhi, khoa còn phối hợp cùng các tình nguyện viên để trang trí mặt nạ xạ trị theo sở thích của trẻ. Phụ huynh có thể trao đổi với nhân viên y tế để lựa chọn hình ảnh hoặc màu sắc phù hợp, giúp các bé cảm thấy thoải mái và an tâm hơn khi điều trị.

Trong suốt quá trình điều trị, mặt nạ luôn được cố định chắc chắn và bất kỳ khó khăn hay cảm giác bất tiện nào phát sinh đều cần được thông báo ngay, để đội ngũ y tế có thể hỗ trợ kịp thời, đảm bảo buổi điều trị diễn ra an toàn và hiệu quả.

>> Một số bệnh ung thư có cơ hội chữa khỏi tới 90% nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời