Lòng đất nứt vỡ rồi nổ lớn tạo hố sụt sâu 50m: Hàng loạt chuyên gia vào cuộc điều tra bí ẩn vùng đất đặc biệt nhất thế giới
Một số nhà khoa học cho rằng họ đã tìm ra nguyên nhân khiến một loạt “hố tử thần” xuất hiện ở Siberia trong thập kỷ qua.
Vào năm 2014, một miệng hố khổng lồ “kỳ lạ” đã xuất hiện tại bán đảo Yamal của Siberia - một trong những vùng đất đặc biệt nhất thế giới. Việc xuất hiện bất ngờ của "hố tử thần" này cùng các vật liệu xung quanh đó cho thấy đã có một vụ nổ xảy ra.
Kể từ đó, các nhà khoa học và người dân địa phương đã phát hiện thêm nhiều hố tương tự trong khu vực, thậm chí có một số sâu tới 50m.
Trong quá trình điều tra, họ thấy rằng có nồng độ cao bất thường của khí metan quanh miệng hố. Điều này khiến họ tin một lượng lớn khí metan được giải phóng đã tạo ra các hố này.
Tuy nhiên, theo một nghiên cứu mới, giả thuyết về việc lớp đất đóng băng vĩnh cửu tan chảy là không đủ để giải thích về sự hình thành các “hố tử thần” này.
Thay vào đó, họ chỉ ra một loạt các điều kiện đặc biệt liên quan đến địa chất bất thường của khu vực và tác động của biến đổi khí hậu đã khởi động một quá trình dẫn đến việc giải phóng khí metan thông qua các vụ nổ.
Lời giải thích mới do kỹ sư hóa học Ana Morgado cùng các đồng nghiệp đưa ra. Theo đó, sự nóng lên trên lớp đất bề mặt đã dẫn đến sự thay đổi áp suất nhanh chóng ở sâu trong lòng đất, cuối cùng dẫn đến sự giải phóng khí metan cực kỳ mạnh mẽ.
Họ đã nghiên cứu và đưa ra kết luận này bằng cách đánh giá xem quá trình liệu có bắt nguồn từ phản ứng vật lý hay phản ứng hóa học hay không.
Phép so sánh mà các nhà nghiên cứu đưa ra có liên quan đến “bơm và lốp xe đạp”. Nếu bơm quá mức, lốp xe sẽ nổ. Đối với trường hợp tại Siberia, cái bơm chính là sự thẩm thấu - quá trình di chuyển của chất lỏng để cân bằng nồng độ của các chất hòa tan trong chúng.
Được biết, bán đảo Yamal có lớp đất sét đóng băng vĩnh cửu có chức năng như rào cản sự thẩm thấu - tuy nhiên, biến đổi khí hậu đã làm thay đổi điều này.
Bên trong lớp đất ở một số nơi trên bán đảo Yamal có một lớp nước không đóng băng có độ mặn cao được gọi là cryopeg. Bên dưới cryopeg chính là các lớp nước - metan dạng kết tinh được duy trì ổn định do nhiệt độ thấp và áp suất cao.
Tuy nhiên biến đổi khí hậu đã cho phép nước từ băng tan thẩm thấu xuống dưới, dẫn đến sự thay đổi áp suất và làm xuất hiện vết nứt.
Các vết nứt này lan rộng từ đó kéo theo áp suất giảm đột ngột ở sâu trong lòng đất, từ đó làm vỡ kết cấu của metan hydrat ở bên dưới cryopeg và giải phóng khí metan thông qua một vụ nổ, theo IFL Science.
Các nhà nghiên cứu kết luận rằng quá trình dẫn đến các vụ nổ giải phóng khí metan nói trên cần hàng thập kỷ để xảy ra, phù hợp với tình trạng khí hậu ngày càng nóng lên kể từ thập niên 1980.
Theo IFL Science
