Miễn học phí, cấp học bổng khủng: Việt Nam đang hồi sinh những ngành học 'ế ẩm'
Tại Việt Nam, các ngành khoa học cơ bản đang đối mặt với nhiều thách thức trong việc thu hút sinh viên và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.
Theo thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo, năm 2023, các lĩnh vực như Khoa học sự sống, Khoa học tự nhiên, Toán và thống kê chỉ đạt tỷ lệ tuyển sinh từ 0,5% đến 0,7% tổng số thí sinh nhập học, thấp nhất trong toàn hệ thống giáo dục đại học . Tại Đại học Quốc gia TP.HCM, một số ngành như Địa chất học, Kỹ thuật địa chất, Hải dương học, Khoa học môi trường chỉ tuyển được dưới 10 sinh viên hoặc chưa đạt 50% chỉ tiêu.
Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do nhận thức xã hội về vai trò của khoa học cơ bản còn hạn chế, cùng với lo ngại về cơ hội việc làm và mức thu nhập sau khi tốt nghiệp. Nhiều sinh viên lựa chọn các ngành "hot" như công nghệ thông tin, kinh tế, y dược với kỳ vọng về thu nhập cao và cơ hội nghề nghiệp rộng mở.
Trước thực trạng trên, một số trường đại học đã triển khai các chính sách nhằm thu hút sinh viên vào các ngành khoa học cơ bản. Đại học Quốc gia TP.HCM đề xuất miễn học phí, cấp học bổng cho sinh viên và học viên sau đại học theo học các ngành khoa học cơ bản, đồng thời phát triển chương trình đào tạo gắn với công nghệ, nâng cao năng lực giảng dạy và xây dựng hạ tầng nghiên cứu hiện đại.
 |
| Những ngành học cơ bản đang bị nhiều người trẻ "thờ ơ". Ảnh minh họa |
>> Ngành học 'vàng' ở Việt Nam: 4 năm liền vào top thế giới, ra trường thu nhập cực khủng
Tương tự, Đại học Quốc gia Hà Nội triển khai gói học bổng bao gồm miễn học phí, miễn phí chỗ ở nội trú, hỗ trợ sinh hoạt phí 20 triệu đồng/năm cho sinh viên ngành khoa học cơ bản, nhằm khuyến khích và hỗ trợ tài năng trẻ theo đuổi lĩnh vực này.
Mặc dù các chính sách hỗ trợ tài chính đã được triển khai, nhưng theo các chuyên gia, điều này chưa đủ để giải quyết tận gốc vấn đề. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Công Tín, Trưởng khoa Môi trường, Trường Đại học Khoa học - Đại học Huế, cho rằng cần có chính sách tương tự như Nghị định 116/2020/NĐ-CP dành cho sinh viên sư phạm, bao gồm hỗ trợ học phí và chi phí sinh hoạt, để thu hút sinh viên vào các ngành khoa học cơ bản.
Ngoài ra, việc nâng cao nhận thức xã hội về tầm quan trọng của khoa học cơ bản, cải thiện cơ hội nghề nghiệp và thu nhập cho người lao động trong lĩnh vực này cũng là những yếu tố then chốt. Chỉ khi có một chiến lược phát triển toàn diện và lâu dài, khoa học cơ bản mới có thể trở thành nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của đất nước.
>> Nam giới học khối A mà không mê công nghệ: 3 ngành này vẫn 'hái ra tiền', ổn định, dễ phát triển
