Mối nguy hiểm mang tên 'tín dụng đen': Đâu là lối thoát?

Người dân rất phấn khởi khi liên tục có nhiều tin lực lượng công an khắp cả nước truy quét các băng nhóm tín dụng đen.

Công an thành phố Dĩ An, tỉnh Bình Dương vừa triệt phá nhóm đối tượng hoạt động tín dụng đen, cho vay lãi suất lên tới 365%/năm, báo Lao Động đưa tin ngày 19/1.

Tin cùng ngày, “Bắt đại ca giang hồ ở Thanh Hóa vì cho vay tín dụng đen”.

>> Cho vay nặng lãi lên tới 2.000%/năm, 1 đối tượng ở TP. Vinh bị bắt

Tin trước đó, sau một tháng (từ 15/12/2023 - 15/1/2024) ra quân tấn công, trấn áp tội phạm, bảo đảm an ninh trật tự dịp Tết Nguyên đán 2024, Công an TP. HCM đã triệt phá 24 băng nhóm, 64 đối tượng hoạt động liên quan “tín dụng đen”.

Bẫy tín dụng đen đang bủa vây khắp mọi nơi

Thông tin của Bộ Công an cho biết, hiện nay, bên cạnh các ứng dụng (app), website cho vay chính thống của các ngân hàng, đã xuất hiện hàng trăm ứng dụng không rõ nguồn gốc, thậm chí liên quan đến người nước ngoài, có biểu hiện hoạt động tín dụng đen.

Các ứng dụng này thường xuyên đổi tên, ẩn thông tin để tránh sự theo dõi của các cơ quan chức năng. Trong đó, nhiều công ty lợi dụng công nghệ hoạt động tín dụng đen “trá hình”, có hơn 100 công ty cho vay lấy danh nghĩa cho vay ngang hàng để thực hiện hoạt động cho vay trực tuyến như Vnvon, sieudong, Eloan, Moneybank... Các công ty này hầu hết có vốn đầu tư từ Trung Quốc, Nga, Indonesia...

Bẫy "tín dụng đen" bủa vây người dân

Sau đại dịch Covid-19, khó khăn về tài chính đã bủa vây nhiều người. Có thể nói, đây là thời điểm “vàng”, là mảnh đất màu mỡ, tạo điều kiện để tín dụng đen phát triển. Bờ tường, góc phố, cột điện từ thành thị đến nông thôn tràn lan rao vặt quảng cáo với những lời mời chào hỗ trợ tín dụng như vay tín chấp thủ tục đơn giản, chỉ cần alo là có tiền, hỗ trợ vay tiền, giải ngân ngay trong ngày...

Ông Đặng Xuân Thu - Chủ tịch Công đoàn Tập đoàn Prime (quản lý 16 công ty thành viên với 4.200 người lao động đóng tại tỉnh Vĩnh Phúc) chia sẻ, đánh đúng tâm lý cần tiền gấp của những lao động lâm vào cảnh túng thiếu như con ốm, nhà hết tiền…, những cái bẫy tín dụng đen đang bủa vây tại các khu công nghiệp. Không ít người lỡ sa chân vào bẫy tín dụng đen, đóng lãi muộn thì "lãi mẹ đẻ lãi con" dẫn đến không khả năng trả nợ.

Thủ tục vay tín dụng đen khá đơn giản, không cần tài sản thế chấp, không phụ phí, nhận tiền nhanh chóng… đã thu hút nhiều người có nhu cầu vay tiền. Trong đó, đối tượng mà tín dụng đen nhắm đến là các hộ nghèo, cận nghèo, thanh niên mới lớn ở các làng quê, người thất nghiệp, người có việc cần tiền đột xuất…

Những "cái bẫy" cho vay nặng lãi xuất hiện ở khắp nơi

Lãi suất cho vay của tín dụng đen thường rất cao, từ 100-300%, thậm chí lên đến 700%/năm. Những giao dịch dân sự này do các bên tự thỏa thuận, không được chứng thực bởi pháp luật, không có tài sản bảo đảm.

Nếu người vay không có khả năng trả nợ hoặc chậm trả lãi, các đối tượng cho vay sẽ dùng nhiều thủ đoạn ép bên vay và người thân phải trả. Từ đó phát sinh các hành vi vi phạm pháp luật như cưỡng đoạt, cướp tài sản, bắt giữ người trái pháp luật, cố ý gây thương tích, hủy hoại tài sản...

Tín dụng đen đã khiến không ít người vốn đã khó khăn, nay lại càng khốn khó bởi nợ nần chồng chất, phải bỏ việc, chuyển nhà đi nơi khác, hoặc không dám đến nơi làm việc do bị đòi nợ, gia đình tan nát vì tín dụng đen.

Lối thoát cho người vay tín dụng đen

Theo ông Lê Quốc Ninh - Chủ nhiệm Câu lạc bộ Tài chính tiêu dùng, thay vì trốn nợ, đổi số điện thoại thì khách hàng cần liên hệ với công ty tài chính để được hỗ trợ bằng việc xây dựng lại phương án trả nợ.

Theo quy định Thông tư 02 của Ngân hàng Nhà nước, các công ty tài chính cơ cấu lại thời gian trả nợ, giảm số tiền trả nợ hằng tháng cho khách. Thực tế, nhiều công ty tài chính đã giảm lãi, thậm chí giảm một phần gốc cho khách hàng trong trường hợp thực sự khó khăn. Đó là khác biệt lớn nhất giữa công ty tài chính cho vay tiêu dùng chính thống với tín dụng đen.

Ông Marcin Trusz - Giám đốc khối xử lý tín dụng FE Credit cho biết ngay từ tháng 3/2020, khi dịch Covid-19 bắt đầu tác động xấu tới nền kinh tế nói chung và người đi vay nói riêng, FE Credit đã chủ động thực hiện miễn, giảm lãi suất vay và tái cơ cấu thời hạn trả nợ để khách hàng an tâm, không quá áp lực khi thanh toán khoản vay. Hàng trăm nghìn khoản vay trị giá hàng nghìn tỷ đồng đã được hưởng lãi suất ưu đãi.

>> Điểm tin ngân hàng tuần qua: Rất nhiều tin 'nóng' diễn ra với ngành tài chính