Một vùng của Việt Nam thuộc top 3 đồng bằng trên thế giới dễ bị tổn thương nhất do biến đổi khí hậu

Nghiên cứu cho thấy Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) là một trong ba đồng bằng lớn trên thế giới dễ bị tổn thương nhất do biến đổi khí hậu. Năm 2020, biến đổi khí hậu đã gây thiệt hại 3,2% GDP của Việt Nam, và con số này dự báo có thể lên tới 3,5% vào năm 2050. Và ĐBSCL là một trong những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

ĐBSCL, nằm trong châu thổ sông Mê Kông, là đồng bằng lớn và màu mỡ nhất Đông Nam Á, cũng như của thế giới. Đây là vùng sản xuất và xuất khẩu lương thực chủ chốt và cây ăn trái nhiệt đới lớn nhất Việt Nam. Địa hình thấp và phẳng, với độ dốc trung bình chỉ 1 cm/km và hai mặt giáp biển dài hơn 600 km, đã làm cho khu vực này chịu ảnh hưởng từ cả hai loại triều: bán nhật triều phía Biển Đông và nhật triều phía Biển Tây.

Thống kê cho thấy ĐBSCL có 8/30 tỉnh thành đạt chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) cao thứ ba cả nước và 9/30 tỉnh thành dẫn đầu chỉ số Xanh cấp tỉnh (PGI) năm 2023.

Thực tế đáng lo ngại

Những năm gần đây, biến đổi khí hậu đã gây ra các hiện tượng thời tiết cực đoan như hạn hán, lũ lụt bất thường, xâm nhập mặn và nước biển dâng, đặc biệt ảnh hưởng nghiêm trọng đến ĐBSCL. Khu vực này đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn, và sự thay đổi khí hậu đang tàn phá nặng nề nền nông nghiệp và đời sống cư dân.

Từ đầu mùa khô năm 2024, hạn hán và xâm nhập mặn đã làm hơn 50.000 hộ dân thiếu nước sinh hoạt, đồng thời gây hư hại nghiêm trọng gần 1.000 tuyến đường, bờ kênh, nhà ở và cầu giao thông. Nhiều ha rau màu và rừng đã bị thiệt hại do thiếu nước hoặc cháy. Sạt lở diễn ra trầm trọng, ảnh hưởng tới hơn 800 khu vực với tổng chiều dài trên 1.000km, làm mất từ 300 đến 500ha đất mỗi năm.

Từ tháng 4/2024, tình trạng xâm nhập mặn đã gia tăng mạnh mẽ, với độ mặn tại một số khu vực vượt quá 10 g/lít, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn nước cho nông nghiệp ở các tỉnh như Kiên Giang, Hậu Giang, Bạc Liêu và Sóc Trăng.

Đồng bằng sông Cửu Long mùa lũ - Ảnh: MH

Tại hội thảo, ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), đã nhấn mạnh rằng ĐBSCL đang đối mặt với nhiều thách thức về kinh tế, xã hội và môi trường. Theo khảo sát của VCCI năm 2023, tới 72,4% doanh nghiệp tại ĐBSCL đang phải đối mặt với tác động tiêu cực nghiêm trọng từ thiên tai và biến đổi khí hậu, tỷ lệ cao nhất trên toàn quốc.

Thích ứng để tồn tại và phát triển

Ông Phòng nhấn mạnh rằng cải thiện môi trường đầu tư không chỉ thu hút vốn và thúc đẩy tăng trưởng, mà còn xây dựng nền tảng cho một nền kinh tế bền vững và thịnh vượng. Một môi trường đầu tư thuận lợi mang lại lợi ích lớn cho doanh nghiệp, nâng cao chất lượng cuộc sống, tạo việc làm và phát triển cộng đồng.

Ông Phạm Thiện Nghĩa, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp, chia sẻ rằng tỉnh đang áp dụng kinh tế tuần hoàn để thúc đẩy sản xuất xanh. Đồng Tháp tập trung vào việc chuyển đổi các ngành hàng chủ lực như lúa gạo, cá tra, sen, xoài và hoa kiểng nhằm kéo dài chuỗi sản xuất và gia tăng giá trị nông sản. Tỉnh cũng chú trọng nâng cao chất lượng quản trị môi trường và thực hành xanh để đối phó với biến đổi khí hậu, thiên tai và ô nhiễm.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã trao đổi thông tin và kinh nghiệm về cải thiện môi trường kinh doanh, đồng lòng hướng tới nền kinh tế xanh và phát triển bền vững ở khu vực ĐBSCL và các khu vực khác trên cả nước.

>> Lộ diện tỉnh có số km cao tốc nhiều nhất Việt Nam và giàu có top đầu