Mỹ phát hiện mỏ đất hiếm khổng lồ, đe dọa phá thế độc quyền của Trung Quốc

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), tính đến năm 2024, Mỹ phụ thuộc tới 93% vào nhập khẩu đất hiếm (REE) và graphite (than chì). Vì vậy, việc phát hiện mỏ Graphite Creek, vốn đã được đánh giá là mỏ graphite lớn nhất tại Mỹ, mang ý nghĩa chiến lược đặc biệt.

Tuy nhiên, tuyên bố trong tuần này rằng tại đây còn tìm thấy thêm trữ lượng đất hiếm cho thấy Washington có thể tiến thêm một bước trong nỗ lực giảm phụ thuộc Trung Quốc, phù hợp với chiến lược “thống trị năng lượng Mỹ” từng được chính quyền Trump thúc đẩy, theo một nguồn tin am hiểu.

Đất hiếm là thành phần quan trọng trong pin, công nghệ năng lượng tái tạo, cáp quang, thiết bị chiếu sáng, nam châm công suất cao và hầu hết thiết bị điện tử như điện thoại và máy tính bảng.

Việc phụ thuộc vào nguồn cung từ Trung Quốc khiến Mỹ gặp bất lợi lớn trong chuỗi sản xuất, nhất là sau khi Bắc Kinh áp hạn chế xuất khẩu một số loại đất hiếm dùng cho sản xuất nam châm từ năm 2024.

Chủ tịch GraphiteOne, ông Anthony Huston, nhận định phát hiện gần Nome chứng minh đây là một “mỏ khoáng sản mang tính thế hệ”. Một phần vật liệu từ mỏ sẽ được chuyển đến nhà máy sản xuất than chì tinh chế và vật liệu cực dương cho pin tại bang Ohio.

Huston xác nhận khu mỏ chứa hai loại vật liệu nằm trong danh mục ưu tiên của Đạo luật Sản xuất Quốc phòng (DPA). Ông cho biết với mô hình kinh tế vững chắc của chuỗi cung ứng than chì hoàn chỉnh mà công ty đang phát triển, việc thu hồi đất hiếm dưới dạng sản phẩm phụ từ quá trình khai thác than chì sẽ là bước gia tăng giá trị tối đa.

Các nguyên tố đất hiếm được tìm thấy gồm neodymium, praseodymium, dysprosium và terbium, cùng đá quặng chứa garnet. Trưởng nhóm địa chất cho biết đá garnet có khả năng “hấp thụ” một số nguyên tố đất hiếm vào cấu trúc tinh thể của nó.

Alaska – “mỏ vàng khoáng sản” mới của nước Mỹ

Trong Thông điệp Liên bang bang Alaska đầu năm nay, Thống đốc Dunleavy gọi GraphiteOne là dự án lớn nhất tại Bắc Mỹ và khẳng định tiếp tục hỗ trợ dự án ở cả cấp bang lẫn chính quyền liên bang.

Huston nhận định Dunleavy hiểu rõ vai trò của Alaska như một nguồn cung kim loại và khoáng chất quan trọng, có thể “định hình thế kỷ 21” và giúp Mỹ giảm phụ thuộc vào các nguồn cung nước ngoài, bao gồm cả “các thực thể đáng lo ngại”.

Ngoài Alaska, đất hiếm còn được phát hiện tại bang Pennsylvania.

Trong thập niên 2010, nghị sĩ Cộng hòa Lou Barletta từng nỗ lực thu hút sự chú ý đến tiềm năng này. Các mỏ than antraxit tại vùng Appalachian của Pennsylvania được phát hiện chứa tới 17 loại đất hiếm, một cơ hội khác có thể làm suy giảm sự thống trị của Trung Quốc trong lĩnh vực này.

Barletta từng chia sẻ với Fox News năm 2018 rằng nguồn tài trợ đã được phê duyệt cho chương trình thí điểm nhằm chiết xuất đất hiếm từ nước thải mỏ, khi hàng loạt mỏ bị bỏ hoang kéo dài từ Shamokin đến Audenried, thuộc Hạt Carbon.

Dù Pennsylvania chưa đạt nhiều tiến bộ như Alaska trong khai thác khoáng sản chiến lược, các nhà nghiên cứu tại Đại học Penn State cho biết vào tháng 9 họ đã phát triển phương pháp thu hồi cobalt, mangan và nickel từ nước axit thải mỏ và tro bay, mở ra khả năng tận dụng nguồn khoáng sản bị lãng quên này.

Theo Fox News