Ngăn chặn 'cò mồi' lộng hành, rao bán 'suất ngoại giao' dự án nhà ở xã hội

UBND tỉnh Phú Thọ vừa yêu cầu các sở, ngành và chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội triển khai đồng bộ nhiều biện pháp nhằm tăng cường minh bạch thông tin, ngăn chặn tình trạng môi giới trái phép, rao bán “suất ngoại giao”, “suất nội bộ” gây nguy cơ trục lợi, lừa đảo.

Động thái này diễn ra trong bối cảnh Bộ Xây dựng vừa cảnh báo nhiều địa phương về tình trạng người dân chen lấn, xếp hàng xuyên đêm để “giữ suất” nộp hồ sơ tại một số dự án nhà ở xã hội.

Theo Bộ, việc tự lập danh sách, nhận số thứ tự, thu tiền “giữ chỗ” ngoài quy định đang làm nảy sinh “cò hồ sơ”, môi giới trục lợi và tiềm ẩn nguy cơ tranh chấp, mất an ninh trật tự.

Công khai thông tin tối thiểu 30 ngày trước khi nhận hồ sơ

Trong văn bản gửi UBND các tỉnh, Bộ Xây dựng cho biết nhu cầu mua, thuê mua nhà ở xã hội tăng mạnh, khiến không ít dự án rơi vào tình trạng quá tải hồ sơ.

Bộ Xây dựng nhấn mạnh nếu không chấn chỉnh kịp thời, tình trạng này sẽ tạo điều kiện cho “cò mồi” nhận tiền “lo hồ sơ”, rao bán “suất ngoại giao”, gây méo mó chính sách và ảnh hưởng lòng tin của người dân.

Bộ yêu cầu các địa phương phải công khai thông tin dự án ít nhất 30 ngày trước khi nhận hồ sơ; hướng dẫn người dân chuẩn bị hồ sơ đầy đủ; phối hợp công an đảm bảo an ninh, phân luồng giao thông; cập nhật công khai danh sách người được mua sau khi ký hợp đồng; xử lý nghiêm hành vi môi giớitrái phép và thu hồi căn hộ đối với trường hợp vi phạm.

Bám sát chỉ đạo của Bộ Xây dựng, UBND tỉnh Phú Thọ giao Sở Xây dựng chủ trì đôn đốc tiến độ, công khai thông tin các dự án trên nhiều kênh gồm cổng thông tin điện tử, UBND cấp xã và báo chí địa phương. Việc công khai gồm toàn bộ thông tin dự án như quy mô, số căn hộ, giá bán- giá thuê mua, thời gian - địa điểm nhận hồ sơ.

Thông tin sẽ được đăng tải đồng thời trên trang điện tử của Sở Xây dựng, UBND cấp xã nơi có dự án và ít nhất một lần trên báo chí địa phương.

Sở Xây dựng cũng được yêu cầu ban hành hướng dẫn chi tiết để người dân chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, hạn chế phải bổ sung nhiều lần.

Các cơ quan, đơn vị có người đăng ký mua nhà ở xã hội phải xác nhận đối tượng, điều kiện thu nhập và điều kiện về nhà ở theo mẫu của Thông tư 32/2025/TT-BXD.

Danh sách người đủ điều kiện mua hoặc thuê mua sẽ được công khai sau khi ký hợp đồng và cập nhật trên cổng thông tin của Sở Xây dựng để phục vụ công tác hậu kiểm, tránh trùng lặp đối tượng.

Xử lý nghiêm môi giới trái phép, rao bán “suất ngoại giao”

UBND tỉnh Phú Thọ yêu cầu lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra và xử lý triệt để các hành vi môi giới trái phép, thu tiền đặt chỗ, thu phí “bảo đảm hồ sơ trúng”, rao bán “suất ngoại giao”, “suất nội bộ”. Các tổ chức, cá nhân vi phạm sẽ bị công khai nhằm cảnh báo người dân.

Cùng với đó, tỉnh đề nghị đẩy mạnh truyền thông về chính sách nhà ở xã hội để người dân nắm rõ quy trình, tránh bị lừa đảo; tăng cường hậu kiểm việc quản lý, sử dụng nhà ở xã hội; thu hồi căn hộ nếu phát hiện kê khai gian dối, chuyển nhượng trái phép hoặc không đúng đối tượng.

Chủ đầu tư các dự án phải công khai đầy đủ thông tin trên website, đồng thời gửi về Sở Xây dựng và UBND cấp xã để đăng tải rộng rãi.

Khi tiếp nhận hồ sơ trực tiếp, chủ đầu tư phải bố trí nhiều điểm nhận, phân chia theo khung giờ hoặc khu vực dân cư, có biển hướng dẫn và lực lượng điều tiết để tránh tình trạng chen lấn, quá tải.

Nếu lượng hồ sơ vượt quá khả năng tiếp nhận, chủ đầu tư phải có phương án dự phòng hoặc kéo dài thời gian nộp, đồng thời thông báo kịp thời trên các kênh chính thống. Tỉnh cũng khuyến khích tiếp nhận hồ sơ trực tuyến, phát hồ sơ online và áp dụng xếp hàng điện tử.

UBND tỉnh Phú Thọ đề nghị người dân chỉ tiếp cận thông tin từ các nguồn chính thống như website Sở Xây dựng, UBND cấp xã, trang web của chủ đầu tư hoặc báo chí địa phương.

Người mua nhà phải làm việc trực tiếp với cán bộ của chủ đầu tư, không thông qua môi giới, “cò mồi” và tuyệt đối không tin vào “suất ngoại giao”, “suất nội bộ”. Mỗi cá nhân chỉ được nộp hồ sơ tại một dự án và phải tự kê khai, chịu trách nhiệm về tính trung thực của hồ sơ.