Nghịch lý AI: Người già được việc, người trẻ mất chỗ

Báo cáo chỉ ra rằng các lao động trẻ thường đảm nhận những công việc mang tính tiêu chuẩn hóa và dựa trên tri thức, những loại hình công việc có khả năng bị AI thay thế cao. Ngược lại, nhóm lao động lớn tuổi lại chủ yếu đảm nhận các công việc đòi hỏi khả năng hiểu bối cảnh, giao tiếp giữa người với người và năng lực lãnh đạo – những lĩnh vực mà AI hiện nay vẫn chưa thể thay thế hoàn toàn.

Tuy nhiên, việc suy giảm tỷ lệ việc làm của thanh niên do tác động của AI có kéo dài hay không vẫn còn là câu hỏi mở. Trong tương lai, các doanh nghiệp có thể chuyển hướng đầu tư vốn nhân lực vào việc tuyển dụng và đào tạo những lao động trẻ thành thạo AI.

Theo Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc, sự lan tỏa nhanh chóng của công nghệ AI đang làm sâu sắc thêm khoảng cách thế hệ trên thị trường lao động.

Phát hiện này được đưa ra trong bối cảnh ngày càng gia tăng lo ngại rằng sự thay đổi công nghệ theo hướng ưu tiên thâm niên đang được khuếch đại trong giai đoạn đầu của quá trình ứng dụng AI tại Hàn Quốc, tương tự như những gì đã diễn ra tại Mỹ.

Từ tháng 7/2022 đến tháng 7 năm nay, Hàn Quốc đã mất 211.000 việc làm trong nhóm lao động từ 15 đến 29 tuổi. Trong đó, 208.000 việc làm bị mất nằm trong các ngành có mức độ phơi nhiễm cao với AI, bao gồm lập trình, xuất bản, dịch vụ chuyên nghiệp và dịch vụ thông tin.

Cùng thời gian đó, số việc làm của nhóm lao động ở độ tuổi 50 tăng thêm 209.000, trong đó khoảng 70% số việc làm mới xuất hiện cũng nằm trong các ngành có mức độ ứng dụng AI cao.

Báo cáo nhấn mạnh: “Hàn Quốc, cũng như Mỹ, đang cho thấy những dấu hiệu ban đầu của việc chuyển dịch sang thị trường lao động thiên về thâm niên. Vai trò của lao động trẻ đang giảm sút sau khi các công nghệ AI được áp dụng, trong khi số lượng lao động lớn tuổi có kinh nghiệm lại gia tăng nhờ sự hỗ trợ của các công nghệ này”.

Tỷ lệ việc làm của lao động trẻ trong các ngành có mức độ phơi nhiễm cao với AI đã giảm tới 23,8%. Tuy nhiên, sự sụt giảm này ít rõ rệt hơn trong các lĩnh vực như chăm sóc sức khỏe, dịch vụ giáo dục và vận tải hàng không – những ngành mà AI được sử dụng để bổ trợ thay vì thay thế hoàn toàn sức lao động của con người.

Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc cho biết vẫn còn nhiều yếu tố bất định liên quan đến việc liệu xu hướng giảm việc làm của thanh niên có tiếp tục hay không. Một phần nguyên nhân là nhiều doanh nghiệp có thể chú trọng đào tạo đội ngũ lao động trẻ có khả năng ứng dụng AI, hướng tới các chiến lược phát triển bền vững hơn, trong đó công việc được tái thiết kế thay vì cắt giảm nhân sự.

Ngoài ra, những cải thiện về năng suất do AI mang lại cũng có thể làm tăng tổng cầu lao động, qua đó mang lại lợi ích cho những lao động trẻ am hiểu công nghệ AI.

Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc kết luận: “Cần có những thảo luận sâu rộng về các biện pháp chính sách đa dạng, trong đó có việc tăng cường hỗ trợ cho các doanh nghiệp khởi nghiệp biết khai thác AI theo hướng tạo ra cơ hội tăng trưởng mới cho giới trẻ”.

Theo The Korea Times