Người lao động cần biết: Khi nào đủ điều kiện nhận BHXH một lần?

Khi nào người lao động được nhận BHXH một lần?

Nhiều người lao động băn khoăn về điều kiện để rút BHXH một lần, đặc biệt trong giai đoạn chuyển tiếp khi Luật BHXH 2024 chuẩn bị có hiệu lực. Trường hợp của ông Trần Hữu Dũng (Thanh Hóa) là một ví dụ. Ông đã có 14 năm 8 tháng đóng BHXH, nghỉ việc từ tháng 8/2024. Do bận việc gia đình, ông không bàn giao công việc và từ tháng 9/2024 nghỉ việc không hưởng lương. Ông đặt câu hỏi: liệu có được nhận BHXH một lần hay hưởng lương hưu không?

BHXH tỉnh Thanh Hóa cho biết, theo khoản 1 và 2 Điều 70 Luật BHXH 2024, người lao động chấm dứt tham gia BHXH và có yêu cầu thì được giải quyết hưởng BHXH một lần. Tuy nhiên, ông Dũng mới nghỉ việc không lương, chưa chấm dứt hợp đồng lao động, do đó chưa đủ điều kiện để nhận BHXH một lần. Ông cần hoàn tất thủ tục chấm dứt hợp đồng tại đơn vị sử dụng lao động, sau đó mới có thể nộp hồ sơ đề nghị.

Về chế độ hưu trí, ông Dũng mới có 14 năm 8 tháng đóng BHXH, chưa đủ 15 năm theo quy định tại Điều 64 Luật BHXH 2024, nên chưa được hưởng lương hưu. Khi tích lũy đủ 15 năm đóng BHXH và đủ tuổi nghỉ hưu, ông sẽ được giải quyết chế độ hưu trí theo quy định.

Các trường hợp được hưởng BHXH một lần

Theo Điều 70 Luật BHXH 2024, người lao động chấm dứt tham gia BHXH và có đề nghị sẽ được giải quyết hưởng BHXH một lần nếu thuộc các nhóm sau:

1. Người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày 1/7/2025:

Đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng BHXH. Nếu không nhận BHXH một lần, người lao động có thể lựa chọn hưởng trợ cấp hằng tháng theo Điều 23 Luật BHXH 2024.

Ra nước ngoài để định cư.

Mắc bệnh hiểm nghèo như ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS.

Suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc là người khuyết tật đặc biệt nặng.

Sau 12 tháng không còn thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc, không tham gia BHXH tự nguyện và thời gian đóng chưa đủ 20 năm.

Lực lượng vũ trang khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc không tiếp tục tham gia BHXH và không đủ điều kiện hưởng lương hưu.

2. Người lao động bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1/7/2025 trở đi:

Đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng BHXH (có thể chọn trợ cấp hằng tháng nếu không nhận một lần).

Ra nước ngoài để định cư.

Mắc bệnh hiểm nghèo.

Suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc là người khuyết tật đặc biệt nặng.

Lực lượng vũ trang phục viên, xuất ngũ, thôi việc không đủ điều kiện hưởng lương hưu và không tiếp tục tham gia BHXH.

3. Lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam:

Người lao động nước ngoài làm việc theo hợp đồng từ đủ 12 tháng trở lên, sau khi chấm dứt tham gia BHXH và có đề nghị, sẽ được giải quyết hưởng BHXH một lần nếu:

Đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng BHXH.

Mắc bệnh hiểm nghèo.

Suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc khuyết tật đặc biệt nặng.

Đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng không tiếp tục cư trú tại Việt Nam.

Hợp đồng, giấy phép lao động, chứng chỉ hoặc giấy phép hành nghề hết hiệu lực mà không được gia hạn.

Mức hưởng BHXH một lần

Mức hưởng được tính theo số năm đã đóng BHXH và tiền lương làm căn cứ đóng, không bao gồm phần ngân sách Nhà nước hỗ trợ đối với người tham gia BHXH tự nguyện. Cụ thể:

Mỗi năm đóng trước năm 2014: bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. Thời gian lẻ trước 2014 sẽ được chuyển sang giai đoạn sau 2014 để tính.

Mỗi năm đóng từ năm 2014 trở đi: bằng 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.

Trường hợp đóng chưa đủ một năm: hưởng bằng số tiền đã đóng, tối đa không vượt quá 2 tháng mức bình quân tiền lương.

Riêng trường hợp ra nước ngoài định cư hoặc mắc bệnh hiểm nghèo, mức hưởng được tính theo số năm đã đóng BHXH, bao gồm cả phần Nhà nước hỗ trợ BHXH tự nguyện.