Ở ẩn trong nhà hang, ‘Vua cà phê’ Đặng Lê Nguyên Vũ điều hành Trung Nguyên bằng cách nào khi chỉ cần dành đúng 5 phút mỗi ngày?

Ông đã từng chia sẻ, bản thân rất tự hào khi dạo qua cửa hàng Starbucks Reserve Roastery Shanghai (Trung Quốc), từng là cửa hàng cà phê lớn nhất thế giới vào cuối năm 2024. Tại thành phố đông dân nhất thế giới mà ông từng ghé qua, đây là quán cà phê Việt lớn nhất và nằm ở vị trí đắc địa.

Ở ẩn nhưng đưa Trung Nguyên cà phê ra thế giới

Điều hành cà phê Trung Nguyên suốt thập kỷ qua như thế nào khi ở ẩn vẫn là câu hỏi lớn của nhiều người. Trong lần trò chuyện gần nhất, ông Vũ cho biết, ông chỉ dành 5 phút mỗi ngày để giải quyết công việc của công ty. Mặc dù vậy, cái tên cà phê Trung Nguyên vẫn ngày càng được thế giới biết đến. Vậy, 5 phút vàng ấy diễn ra thế nào? Có lẽ nếu không thưởng thức món bánh mì thịt chuẩn vị Việt Nam tại Trung Nguyên Legend Thượng Hải một chiều cuối năm 2024, với xung quanh khá đông người Trung Quốc đang sì sụp ăn phở, bún thịt nướng… và nhớ về câu chuyện “rèn quân” Đặng Lê Nguyên Vũ kể trong lần gặp ở M’Drak, sẽ không ai tìm ra đáp án cho câu hỏi nan giải này.

Cận cảnh ngôi nhà hang của ông Đặng Lê Nguyên Vũ - đây là không gian vị doanh nhân sống và làm việc. Ảnh: Tổng hợp

Giữa năm 2024, hãng truyền hình Mỹ CNN có bài viết tựa đề The Tao of Coffee: From Beans to Beauty (Cà phê đạo: Từ cà phê năng lượng tới giá trị tinh thần) quảng bá văn hóa thưởng thức cà phê Việt Nam. Trước đó, cuối tháng 11 năm 2023, bộ phim tài liệu The Tao of Coffee do Warner Bros Discovery sản xuất đã phát sóng tại nhiều khu vực trên thế giới. Và đây là lần thứ 2 cà phê Trung Nguyên xuất hiện trên sóng truyền thông quốc tế.

Những bài viết về khát vọng xây dựng thương hiệu tưởng chừng Nguyên Vũ sẽ rất tự hào, nhưng ông lại cho rằng đây chỉ là cái vỏ. Từ 3 tập sách về cà phê, mọi người có thể thấy công ty đang rất nỗ lực nhưng nền tảng chưa nói lên điều gì. Và nói không chuẩn sẽ làm lệch cái tinh thần của nó. Ba cuốn sách cho ta hiểu đạo là gì, ứng dụng đạo là gì.

Từ đó giúp con người giải quyết các vấn đề trong cuộc sống, nguyên lý của tạo hoá và xoá đi mọi lo sợ trong cuộc sống. Cái triết lý mà phim và báo đăng là lịch sử cà phê: cà phê với văn học, chính trị, tôn giáo. Ngoài Trung Nguyên ra, có lẽ chưa ai viết được bộ sử như thế. Ông chủ Vũ cho rằng đó không phải cà phê đạo, không phải chỉ để nói mà phải sống.

Ông Đặng Lê Nguyên Vũ ít khi chê trách ai và khi được hỏi về sự vụ nào đó chỉ xua tay. Được biết, một nhân viên marketing quốc tế tại Trung Quốc của công ty đã đề nghị họp bàn về việc phát triển sản phẩm theo nhu cầu thực tế sau khi nghiên cứu thị trường. Người cấp trên của nhân viên kia cho rằng mình mới có quyền ra yêu cầu này. Khi biết chuyện, ông Vũ đã triệu tập cuộc họp.

Từ sự việc trên, người ta mới hiểu rõ bản chất của marketing là thuyết phục – thuyết phục người ta mua sản phẩm của mình, cao hơn nữa là mua tư tưởng, học thuyết của mình. Mà thuyết phục được điều đó thì người làm marketing phải có nền tảng, hiểu về tâm lý học, xã hội học. Mỗi cuộc họp của Đặng Lê Nguyên Vũ về công ty đều không quá 5 phút. Với 5 phút ít ỏi ấy, nhiều người không khỏi suy nghĩ rằng nó đủ để giải quyết vấn đề gì, nhưng khi dõi theo từng bước của cà phê Trung Nguyên và ông Vũ, người ta mới thấm thía câu chuyện chim sẻ với đại bàng. Một ông chủ của một tập đoàn lớn không trầm trọng vấn đề đó thì người ngoài cũng coi câu chuyện trên là bình thường, hết sức bình thường.

Con người học qua vạn vật

Điều trăn trở của ông trùm cà phê không dừng lại ở đó mà nó đi xa hơn, khiến người ta khó hình dung. Ông cho biết rằng mình đã mường tượng ra mầm mống của những hành vi tưởng nhỏ nhưng có thể để lại hệ quả lớn cho chính những người đó. Thượng đế từng dạy, đôi khi một chiếc lá cũng có thể hóa thành kiếm ra để ra tay với người được, nhưng cũng có thể là vạn vật hóa sinh. Sống phải tựa vào cái thiện lương, thiện lành, khi mình làm sai, người ta mới hiểu và thông cảm. Mọi sự xảy ra trên đời người khác sẽ đều biết.

“Vua cà phê” Đặng Lê Nguyên Vũ nói về những cảnh giới mà ông đã đi qua: từ cõi thiên đường tuyệt thế cho đến cõi thần linh, ác quỷ hay những cuộc khai ngộ với các nhà tiên phong tri thức, nhà khoa học. Ông còn nhấn mạnh thêm, khi cần thì đâu cũng là điểm tựa, nhưng khi không cần thì điểm tựa của ta là vô cực. Điều này thần linh cũng không làm được, chỉ có Thượng đế mới tiếp nhận. Thượng đế là bất khả tri. Người càng tri thức thì phải càng khiêm cung, sống phải tựa vào cái thiện lương, thiện lành.

Ông Đặng Lê Nguyên Vũ. Ảnh: Tổng hợp

Đã 13 năm Đặng Lê Nguyên Vũ chủ yếu ở ẩn trong nhà hàng – một con số không hề nhỏ với nhiều người. Hằng ngày, ông chỉ dành 5 phút cho công việc nhưng trong từng ấy năm, Trung Nguyên Legend đã mở thêm hàng loạt cửa hàng ở Trung Quốc, Mỹ… “Đứa con” nào ra đời cũng rất nổi tiếng và thể hiện được cốt cách, chiến lược của cà phê, ẩm thực và văn hoá Việt.

Ở Nam Kinh (Trung Quốc), cà phê Trung Nguyên đã trở thành điểm đến cho du khách Việt và du khách quốc tế nói chung. Bên cạnh cà phê, tại cửa hàng còn bán thêm phở, bún bò Huế, bún chả Hà Nội, bún chả Đà Nẵng, bánh mì, cơm gà, xôi gà nướng, các loại đồ cuốn, nem, mẹt đồ ăn,...

Không chỉ ở đó, ở Trung Quốc còn rất nhiều cửa hàng của Trung Nguyên Legend. Dù đông thưa khác nhau nhưng tất cả đều rất sang, mang nét riêng, được ghi cả tiếng Việt lẫn tiếng Trung.

Khi nói về văn hoá làm việc trong công ty, ông Vũ trải lòng: Ông chỉ cần tất cả mọi người trong công ty thương yêu nhau như người trong gia đình, từ đó cùng nhau tiến bộ; còn trình độ tùy từng người, dần sẽ tiến bộ. Nhìn một chuỗi cửa hàng Trung Nguyên Legend ở nước ngoài mà đông khách tới vậy, sẽ không ai thắc mắc về việc điều hành Trung Nguyên của Vũ trong ngần ấy năm ở ẩn nữa.