Phát hiện kho báu 1.000 tỷ USD đang nằm dưới bề mặt Mặt Trăng, giấc mơ mới của ngành vũ trụ

Một nghiên cứu vừa được công bố ngày 8/6 đang làm rúng động giới khoa học không gian khi cho rằng mặt trăng – vệ tinh tự nhiên duy nhất của Trái Đất có thể đang ẩn chứa một khối lượng khổng lồ kim loại quý trị giá hơn 1.000 tỷ USD.

Đây là kết quả hợp tác của các nhà nghiên cứu quốc tế đến từ Đại học Birmingham, Đại học Harvard, Đại học Embry-Riddle và một số trung tâm nghiên cứu tại Canada. Nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí chuyên ngành Planetary and Space Science, dựa trên mô hình mô phỏng số liệu địa chất và lịch sử va chạm thiên thạch vào bề mặt Mặt Trăng.

Các nhà khoa học cho biết, trong hàng tỷ năm qua, mặt trăng đã hứng chịu hàng triệu thiên thể va chạm do không có khí quyển như Trái Đất

Các nhà khoa học cho biết, trong hàng tỷ năm qua, mặt trăng đã hứng chịu hàng triệu thiên thể va chạm do không có khí quyển như Trái Đất để làm chậm hoặc thiêu hủy chúng. Những thiên thể này, phần lớn có nguồn gốc từ vành đai tiểu hành tinh giữa Sao Hỏa và Sao Mộc, mang theo hàm lượng rất cao các nguyên tố quý hiếm thuộc nhóm bạch kim như iridi, rutheni, paladi, rhodi và chính bạch kim. Trong khi Trái Đất nhờ hoạt động địa chất và biến đổi lớp vỏ mà khiến nhiều kim loại quý bị chôn sâu hoặc tan rã, mặt trăng lại bảo tồn gần như nguyên vẹn những gì rơi xuống từ không gian.

Nhóm nghiên cứu đã lập mô hình trên hơn 1,3 triệu hố va chạm có đường kính từ 1 km trở lên trên bề mặt mặt trăng, từ đó xác định gần 6.500 hố có khả năng hình thành từ những thiên thể chứa kim loại quý với mật độ thương mại tiềm năng. Trong số này, lượng kim loại quý ước tính đạt khoảng 30.000 tấn, một con số gây kinh ngạc nếu biết rằng toàn bộ sản lượng khai thác nhóm kim loại bạch kim trên Trái Đất hiện nay chỉ vào khoảng 600 tấn mỗi năm.

Giá trị thị trường của lượng tài nguyên này, theo các chuyên gia, có thể vượt quá 1.000 tỷ USD nếu được khai thác hiệu quả. Mức độ phong phú của kim loại quý trong các tiểu hành tinh thường dao động trong khoảng 10 đến 100 phần triệu (ppm), tương đương hoặc cao hơn nhiều mỏ khai thác hiện có trên Trái Đất. Đây là một phát hiện làm sáng lên tiềm năng kinh tế của Mặt Trăng không chỉ với giới khoa học mà còn với các doanh nghiệp tư nhân đang tìm cách mở rộng hoạt động thương mại ra ngoài không gian.

Một điểm thú vị là các nhà nghiên cứu tin rằng việc khai thác tài nguyên trên Mặt Trăng khả thi hơn rất nhiều so với kế hoạch khai thác các tiểu hành tinh. Trong khi tiểu hành tinh thường có quỹ đạo khó đoán, không ổn định và đòi hỏi hành trình dài ngày để tiếp cận, thì Mặt Trăng lại chỉ cách Trái Đất khoảng 384.000 km. Nó có bề mặt đã được lập bản đồ chi tiết, dễ tiếp cận bằng các sứ mệnh không gian có người hoặc không người lái, đồng thời có tiềm năng trở thành trung tâm trung chuyển giữa Trái Đất và các khu vực xa hơn trong Hệ Mặt Trời.

Tuy nhiên, hiện thực hóa giấc mơ khai thác mặt trăng không đơn giản. Rào cản kỹ thuật là cực kỳ lớn, từ việc phát triển robot có thể đào sâu xuống lớp đất đá khô cứng, cho đến việc xây dựng cơ sở hạ tầng trên quỹ đạo để vận chuyển vật liệu về Trái Đất. Ngoài ra, còn có nhiều tranh cãi về mặt pháp lý. Công ước không gian ngoài vũ trụ năm 1967 mà nhiều quốc gia ký kết hiện chưa có quy định rõ ràng về quyền sở hữu tài nguyên khai thác trên các thiên thể. Điều này đặt ra câu hỏi ai sẽ là người có quyền khai thác, kiểm soát và phân phối các kho báu vũ trụ trong tương lai.

Dẫu vậy, trong bối cảnh Trái Đất ngày càng cạn kiệt tài nguyên, nhất là những vật liệu quan trọng cho ngành công nghệ cao, năng lượng tái tạo và thiết bị điện tử, Mặt Trăng đang nổi lên như một “mỏ vàng” ngoài không gian đầy hứa hẹn. Viễn cảnh một nền kinh tế không gian, nơi các doanh nghiệp tư nhân cùng các quốc gia tranh nhau quyền tiếp cận và khai thác tài nguyên vũ trụ, không còn là viễn tưởng xa xôi mà đang tiến gần hơn từng ngày.

>> NASA xây kính viễn vọng ở mặt tối Mặt Trăng: Bước nhảy lớn trong khám phá vũ trụ