Phương Tây trừng phạt Nga, cả thế giới lãnh hậu quả?
Phương Tây đang nỗ lực sử dụng các biện pháp trừng phạt dầu mỏ như một công cụ gây sức ép lên những quốc gia không tuân theo định hướng chiến lược của Washington và các đồng minh – điển hình là Nga và Iran. Tuy nhiên, những chính sách này không đạt hiệu quả như kỳ vọng và thậm chí còn phản tác dụng, gây tổn hại cho chính Mỹ và châu Âu.
Theo tạp chí Foreign Policy (FP), các biện pháp hạn chế về năng lượng không những không khiến các quốc gia mục tiêu thay đổi hành vi, mà còn làm biến dạng toàn bộ cấu trúc thị trường toàn cầu.
“Các lệnh trừng phạt không thay đổi chính sách của các nước, mà đang làm thay đổi cách vận hành của thị trường năng lượng”, FP nhận định.

Thực tế cho thấy, dưới sức ép trừng phạt, Nga đã nhanh chóng tái định hướng nguồn cung năng lượng, từ châu Âu chuyển mạnh sang các thị trường châu Á, đặc biệt là Ấn Độ và Trung Quốc.
Iran cũng đi theo con đường tương tự: lượng dầu xuất khẩu sang Trung Quốc hiện đã quay trở lại mức trước khi các lệnh trừng phạt được áp dụng vào năm 2018.
Điều đáng chú ý là cả Nga và Iran đều không thay đổi lập trường chính trị. Moskva tiếp tục chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, còn Tehran vẫn theo đuổi chương trình phát triển hạt nhân dân sự. Trong khi đó, chính các bên khởi xướng lệnh cấm vận lại đang chịu áp lực ngược.
“Mỗi lần Mỹ đe dọa siết trừng phạt với Nga, thị trường dầu lại chao đảo, giá dầu leo thang. Còn nếu cắt đứt quan hệ với Trung Quốc, ngành năng lượng Mỹ sẽ chịu cú sốc lớn”, FP cảnh báo.
Trong một diễn biến liên quan, Liên minh châu Âu (EU) gần đây đã đề xuất hạ mức giá trần đối với dầu thô của Nga, từ 60 USD xuống còn 47,6 USD/thùng – một động thái được cho là nhằm siết thêm vòng kiềm tỏa kinh tế với Moskva.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia của Reuters, nỗ lực này có thể không mang lại nhiều hiệu quả thực tế. Nga vẫn có khả năng tiếp tục xuất khẩu dầu mỏ, bởi phương Tây không thể giám sát toàn bộ chuỗi cung ứng và các tuyến vận chuyển đang ngày càng trở nên linh hoạt, phức tạp hơn.
>> Trật tự vàng toàn cầu sắp đảo chiều: Nga – Trung lập sàn riêng, thoát ly hoàn toàn phương Tây