Quản lý 765.000 tỷ đồng, ngành quỹ Việt vẫn vấp rào cản từ tư duy đầu tư 'ăn xổi'

Bà Nguyễn Thị Hằng Nga - Tổng Giám đốc VCBF (Nguồn ảnh: Nhà đầu tư)

Vẫn còn tư duy ăn xổi khi đầu tư quỹ

Tại hội thảo “Nâng cao nhận thức nhà đầu tư hướng tới nâng hạng thị trường chứng khoán” do Tạp chí Nhà đầu tư tổ chức mới đây, thông tin về thực trạng thị trường quỹ hiện nay, bà Nguyễn Thị Hằng Nga – Tổng Giám đốc Công ty TNHH Quản lý quỹ Vietcombank (VCBF) – cho rằng thị trường quỹ đầu tư tại Việt Nam vẫn còn ở giai đoạn sơ khai với số lượng sản phẩm còn hạn chế, chỉ khoảng dưới 70 quỹ. Theo bà, một trong những nguyên nhân khiến quỹ đầu tư chưa tiếp cận rộng rãi tới nhà đầu tư cá nhân là do hệ thống phân phối còn yếu.

“Khách hàng chủ yếu hiện đang ở phía ngân hàng, nhưng ngân hàng lại không được phép phân phối chứng chỉ quỹ. Trong khi đó, công ty chứng khoán thì tập trung vào mảng môi giới, còn các công ty fintech mới chỉ bắt đầu phát triển. Tức là chúng ta có sản phẩm tốt, nhưng chưa thể đưa đến đúng đối tượng người tiêu dùng”, bà Nga nói. Bà cũng nhấn mạnh rằng nếu ngân hàng được phép tham gia phân phối chứng chỉ quỹ, thị trường sẽ có bước bùng nổ, đồng thời góp phần giảm rủi ro cho hệ thống tài chính.

Đề cập đến hành vi đầu tư phổ biến, sếp VCBF nhận định nhà đầu tư cá nhân thường đặt kỳ vọng lợi nhuận cao, nhất là khi thị trường đang tăng. “Nguyên tắc cơ bản là mua thấp, bán cao, nhưng tâm lý sợ rủi ro khiến nhiều người không dám mua khi thị trường xuống, và lại đổ tiền vào khi thị trường đã lên cao – lúc đó rủi ro lớn hơn, lợi nhuận dễ bị bào mòn”, bà phân tích.

Bà cũng khuyến nghị nhà đầu tư nên đánh giá hiệu quả đầu tư cá nhân một cách toàn diện, trong một giai đoạn dài, thay vì chỉ nhìn lợi nhuận ngắn hạn. Theo bà Nga, các quỹ đầu tư sở hữu đội ngũ chuyên nghiệp, được đào tạo bài bản, có kinh nghiệm và nền tảng dữ liệu vững chắc. “Ví dụ như tại VCBF, đội ngũ quản lý đầu tư có năng lực cao, đang quản lý hơn 1.600 tỷ USD trên toàn cầu. Kinh nghiệm của người quản lý quỹ giống như rượu vang – càng để lâu càng quý. Họ có khả năng nhìn nhận xu hướng thị trường một cách chính xác hơn”, bà nói.

Như vậy, quan điểm được vị lãnh đạo nhấn mạnh là: “Dài hạn không phải là 1 năm mà phải là 5-10 năm. Khi đó, nhà đầu tư mới thấy rõ giá trị thực sự của việc đầu tư vào quỹ”.

Ngành quỹ đạt tỷ suất sinh lời bao nhiêu?

Ở góc nhìn cơ quan quản lý, ông Nguyễn Công Minh – Trưởng ban Quản lý các Công ty quản lý quỹ và Quỹ đầu tư chứng khoán – cho biết ngành quỹ Việt Nam đã có bước phát triển mạnh mẽ trong 10 năm gần đây, với tổng giá trị danh mục quản lý khoảng 765.000 tỷ đồng và NAV đạt gần 94.000 tỷ đồng. Hơn 80% giá trị tài sản của ngành hiện tập trung ở các quỹ ETF và quỹ mở – những sản phẩm có tính linh hoạt và minh bạch cao.

Theo ông Minh, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang hoàn thiện đề án tái cấu trúc nhà đầu tư và phát triển ngành quỹ. “Chúng tôi đề xuất khuôn khổ pháp lý để tháo gỡ các vướng mắc liên quan đến giới hạn danh mục, thiết kế các loại hình quỹ mới, chỉ số đầu tư mới và nâng cao năng lực của các công ty quản lý quỹ. Dù có 43 công ty, nhưng số đơn vị có hoạt động đầu tư hiệu quả vẫn chưa nhiều”, ông Minh cho biết.

Đề án cũng đề cập đến việc đa dạng hóa kênh phân phối, như cho phép ngân hàng thương mại tham gia trực tiếp phân phối chứng chỉ quỹ – điều đã phổ biến tại nhiều nước. Đồng thời, cơ quan quản lý cũng đang phối hợp nghiên cứu chính sách thuế phù hợp để vừa hỗ trợ ngành quỹ, vừa đảm bảo mục tiêu huy động nguồn lực cho ngân sách Nhà nước.

Một nội dung then chốt khác là đào tạo nhà đầu tư. Ông Minh cho biết UBCKNN đang xây dựng chiến lược đào tạo dài hạn, bài bản, hướng tới mục tiêu nâng cao nhận thức, khả năng ra quyết định và tính chuyên nghiệp cho nhà đầu tư cá nhân.

“Theo dõi 10 năm gần đây, tỷ suất sinh lời ngành quỹ khá ổn định, trung bình khoảng 13%. Tuy nhiên, việc phát triển ngành quỹ phải gắn với tăng trưởng kinh tế và thị trường chứng khoán, vì vậy dư địa vẫn còn rất lớn”, ông Minh khẳng định.

>> Lý do thị trường chứng khoán dễ hoảng loạn