Sắp tới, không ngăn người khác hút thuốc lá điện tử có thể bị phạt nặng
Bộ Y tế đang lấy ý kiến cho dự thảo nghị định sửa đổi một số điều của Nghị định 77/2013 và Nghị định 117/2020, nhằm siết chặt quản lý hành vi liên quan đến thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các sản phẩm tương tự.
Theo nội dung dự thảo, cá nhân sử dụng thuốc lá điện tử hoặc thuốc lá nung nóng nơi công cộng có thể bị phạt từ 3 đến 5 triệu đồng. Mức phạt cao hơn, từ 5 đến 10 triệu đồng, sẽ áp dụng với người quản lý hoặc kiểm soát khu vực nếu không can thiệp hoặc báo cáo khi biết có người đang hút thuốc lá thế hệ mới trong phạm vi quản lý của mình.
Thực trạng đáng lo ngại trong giới trẻ
Dữ liệu của Bộ Y tế cho thấy, mặc dù tỷ lệ hút thuốc lá điếu truyền thống đã giảm trong những năm gần đây, nhưng việc sử dụng các loại thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng lại tăng mạnh, đặc biệt ở nhóm thanh thiếu niên và nữ giới.
Đại diện Bộ Y tế nhận định, việc giới trẻ tiếp cận dễ dàng với các sản phẩm thuốc lá mới là vấn đề cần được cảnh báo nghiêm túc. Nhiều loại thuốc lá điện tử bị phát hiện chứa chất gây nghiện hoặc chất ma túy tổng hợp, tiềm ẩn nguy cơ lệ thuộc và tổn thương lâu dài đến thể chất, tinh thần của người sử dụng.
Cơ quan công an trong hai năm gần đây cũng ghi nhận nhiều vụ án liên quan đến thuốc lá điện tử có chứa ma túy. Năm 2023 có 86 vụ với 155 bị can bị khởi tố. Chỉ trong quý I/2024, con số đã đạt 33 vụ và 73 người bị xử lý hình sự.
Cùng thời gian đó, ngành y tế ghi nhận hơn 1.200 trường hợp nhập viện do ảnh hưởng từ thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, bao gồm ngộ độc cấp và các bệnh lý đường hô hấp.
Quốc hội thống nhất lệnh cấm từ năm 2025
Tại kỳ họp cuối năm 2024, Quốc hội đã thông qua nghị quyết yêu cầu cấm sản xuất, kinh doanh, vận chuyển và sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng từ năm 2025. Đây được xem là động thái quyết liệt nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng, trong bối cảnh tỷ lệ người trẻ sử dụng những sản phẩm này ngày càng cao.
Chính phủ được giao trách nhiệm tổ chức triển khai nghiêm túc quy định cấm, đồng thời thực hiện các chiến dịch tuyên truyền sâu rộng để nâng cao nhận thức, đặc biệt trong giới trẻ và học sinh, sinh viên.
Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan từng nhấn mạnh tính nguy hại của thuốc lá điện tử không kém gì thuốc lá truyền thống, trong khi xu hướng sử dụng lại đang lan rộng hơn
Nhiều hợp chất độc hại trong thuốc lá điện tử
Theo phân tích của Bộ Y tế, thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng vận hành bằng cách đốt nóng dung dịch có chứa nicotine tạo ra hơi hoặc khói để người dùng hít vào. Tuy nhiên, quá trình này sinh ra hàng chục hợp chất độc hại, một số trong đó được xác định có khả năng gây ung thư, tổn thương hệ hô hấp và ảnh hưởng đến hệ thần kinh.
Dù không dùng nguyên liệu từ cây thuốc lá, các sản phẩm này vẫn gây nghiện mạnh và khó kiểm soát hơn do thường được thiết kế bắt mắt, dễ sử dụng, thậm chí nhắm đến nhóm người dùng nhỏ tuổi.
Trước tình trạng đó, Bộ Y tế khẳng định việc kiểm soát, xử lý nghiêm các vi phạm liên quan đến thuốc lá thế hệ mới là điều cấp thiết, không chỉ để ngăn chặn nguy cơ sức khỏe mà còn nhằm đảm bảo an toàn cho thế hệ trẻ.
