Sau sáp nhập, tỉnh giáp nhiều tỉnh, thành nhất Việt Nam sẽ trở thành địa phương duy nhất miền Bắc sở hữu tới 3 vườn quốc gia hàng đầu cả nước

Bước ngoặt hành chính lớn nhất nửa thế kỷ: Phú Thọ thành "siêu tỉnh" mới

Khi Nghị quyết số 60 của Hội nghị Trung ương 11 khóa XIII bước vào giai đoạn hoàn thiện, Việt Nam đang chứng kiến một cuộc đại cải tổ trong tổ chức đơn vị hành chính cấp tỉnh. Trong lộ trình hướng tới một hệ thống quản trị tinh gọn, hiệu lực cao, bản đồ địa lý – kinh tế nước ta chuẩn bị thay đổi đáng kể. Một trong những dấu ấn nổi bật chính là sự hợp nhất của ba tỉnh Trung du và miền núi phía Bắc: Phú Thọ, Hòa Bình và Vĩnh Phúc.

Theo phương án sáp nhập, tỉnh mới sẽ mang tên Phú Thọ, với trung tâm hành chính đặt tại thành phố Việt Trì – đô thị loại I, vốn đã giữ vai trò đầu mối giao thông, hành chính liên vùng. Với diện tích tự nhiên hơn 9.361km2 và dân số hơn 4 triệu người, Phú Thọ mới không chỉ là một trong những tỉnh có quy mô lớn nhất cả nước, mà còn trở thành tỉnh giáp nhiều địa phương nhất Việt Nam, tiếp giáp trực tiếp với 7 tỉnh, thành: Hà Nội, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Lào Cai, Sơn La, Thanh Hóa và Ninh Bình.

Nếu trước đây Hà Nội nổi tiếng với vị trí kết nối khi giáp 8 địa phương, thì Phú Thọ mới sau sáp nhập dù kém hơn về số lượng, lại vượt trội ở tính chiến lược: nằm tại giao điểm giữa Tây Bắc, Trung du và Đồng bằng Bắc Bộ, trở thành “mắt xích” không thể thiếu trong tam giác kinh tế Hà Nội – Lào Cai – Thanh Hóa, mở ra cơ hội hình thành các trục giao thông, hành lang phát triển mới xuyên vùng.

> > Sáp nhập Hải Phòng và Hải Dương: Một địa phương còn nhiều dư địa về thị trường bất động sản

Lần đầu tiên trong lịch sử: Một tỉnh phía Bắc sở hữu cùng lúc 3 vườn quốc gia danh tiếng

Tuy nhiên, điều khiến giới chuyên gia lẫn người dân cả nước không khỏi bất ngờ là sau sáp nhập, Phú Thọ mới sẽ là địa phương duy nhất tại miền Bắc đồng thời sở hữu ba vườn quốc gia nổi tiếng. Đó chính là: Vườn quốc gia Xuân Sơn, Ba Vì và Cúc Phương.

Nếu coi Phú Thọ mới như một “tấm bản đồ xanh”, thì ba vườn quốc gia nói trên chính là ba viên ngọc quý đại diện cho ba kiểu sinh thái đặc sắc của miền núi phía Bắc – từ rừng nguyên sinh đá vôi đến rừng mưa nhiệt đới và rừng cận đô thị bán tự nhiên.

Xuân Sơn – Viên ngọc ẩn giữa đại ngàn

Tọa lạc tại huyện Tân Sơn (Phú Thọ), Vườn quốc gia Xuân Sơn được ví như "nốt trầm" nguyên sơ của đại ngàn, cách Hà Nội chỉ khoảng 120km. Với diện tích hơn 15.000ha, Xuân Sơn là một trong số ít những khu bảo tồn còn giữ được rừng nguyên sinh trên núi đá vôi – hệ sinh thái quý hiếm cả về địa chất và đa dạng sinh học.

Xuân Sơn là nơi sinh sống của hơn 1.200 loài thực vật, trong đó có hàng chục loài được ghi vào Sách đỏ như lát hoa, trầm hương, nghiến bách xanh. Đặc biệt, nơi đây có tới 66 loài cây thuốc nam quý hiếm, gắn liền với tri thức bản địa của đồng bào Dao và Mường. Không chỉ thế, Xuân Sơn còn là "mái nhà xanh" cho hơn 880 loài động vật, bao gồm các loài linh trưởng, thú nhỏ, chim quý.

Với hệ thống hang động, thác nước và cảnh quan hùng vĩ, Xuân Sơn đang từng bước "lột xác" từ một điểm trắng du lịch trở thành trung tâm sinh thái, văn hóa, nghỉ dưỡng của trung du Bắc Bộ, nhờ vào làn sóng đầu tư du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn.

Cúc Phương – Biểu tượng của bảo tồn và giáo dục sinh thái

Về phía Tây Nam tỉnh mới, Vườn quốc gia Cúc Phương (thuộc ba tỉnh Ninh Bình, Thanh Hóa, Hòa Bình – tất cả đều giáp ranh Phú Thọ sau sáp nhập) là vườn quốc gia đầu tiên của Việt Nam, thành lập từ năm 1962. Với diện tích hơn 22.000ha, Cúc Phương là nơi lưu giữ rừng mưa nhiệt đới nguyên sinh, tán cây nhiều tầng lớp, độ ẩm cao, hệ động thực vật vô cùng phong phú.

Cúc Phương không chỉ là mái nhà của hơn 2.200 loài thực vật bậc cao, 135 loài thú, 336 loài chim, mà còn là trung tâm nghiên cứu bảo tồn hàng đầu Đông Nam Á với các đơn vị như: Trung tâm cứu hộ linh trưởng nguy cấp, Trung tâm cứu hộ rùa châu Á, Trung tâm bảo tồn thú ăn thịt và tê tê.

Các hoạt động du lịch sinh thái, giáo dục như: đi rừng ban đêm, tham quan cây chò ngàn năm, hang Người xưa,... đã giúp Cúc Phương trở thành “lớp học không tường” về bảo vệ rừng và môi trường cho hàng trăm nghìn du khách mỗi năm.

Ba Vì – Nơi giao hòa giữa thiên nhiên, lịch sử và tâm linh

Khác với Xuân Sơn và Cúc Phương, Vườn quốc gia Ba Vì lại mang sắc thái riêng biệt – một lá phổi xanh giữa vùng đô thị hóa. Với diện tích gần 9.700ha, trải rộng trên địa phận giáp ranh Hà Nội và Hòa Bình (sẽ nằm trong tỉnh Phú Thọ mới), Ba Vì sở hữu hệ sinh thái núi trung bình điển hình, độ cao từ 100 – 1.296m, khí hậu mát mẻ quanh năm.

Ba Vì không chỉ giàu tài nguyên thực vật (hơn 2.100 loài, trong đó có nhiều cây thuốc quý), mà còn là kho báu di sản tâm linh: đền Thượng thờ Sơn Tinh, miếu Bác Hồ, các phế tích Pháp cổ, khu nghỉ dưỡng, suối nước nóng, Ao Vua, Khoang Xanh, Thiên Sơn – Suối Ngà...

Với lợi thế gần Hà Nội, Ba Vì thu hút hàng trăm nghìn lượt khách mỗi năm, và sẽ trở thành trung tâm du lịch nghỉ dưỡng, chữa lành, kết hợp tâm linh quan trọng bậc nhất khi sáp nhập vào Phú Thọ mới.

Ba trụ cột phát triển xanh: Sinh thái – Bản địa – Kết nối

Sở hữu đồng thời ba vườn quốc gia danh tiếng với ba kiểu hệ sinh thái – văn hóa khác biệt, tỉnh Phú Thọ mới sau sáp nhập đang sở hữu lợi thế hiếm có trong phát triển du lịch bền vững và bất động sản sinh thái.

Xu hướng "rời phố về rừng", tìm đến các không gian nghỉ dưỡng xanh, trải nghiệm văn hóa bản địa đang ngày càng rõ nét trong giới đầu tư và người dân thành thị. Trong bối cảnh đó, các khu vực như Xuân Sơn, vùng đệm Cúc Phương và Ba Vì chính là mỏ vàng tiềm năng cho các mô hình du lịch cộng đồng, resort sinh thái, bất động sản nghỉ dưỡng, khu dưỡng lão cao cấp, với dư địa phát triển lớn, chi phí đầu tư ban đầu hợp lý và chính sách mở cửa từ chính quyền địa phương.

Một Phú Thọ mới – từ “ngã ba sông” đến “ngã ba sinh thái” miền Bắc

Từ “ngã ba sông” linh thiêng của thời dựng nước, Phú Thọ nay đang trở thành “ngã ba sinh thái” của cả miền Bắc – nơi hội tụ rừng già, văn hóa bản địa và chiến lược liên kết vùng. Với ba vườn quốc gia hàng đầu, không gian tự nhiên rộng mở và vai trò trung tâm sau sáp nhập, Phú Thọ mới không chỉ là điểm sáng trên bản đồ hành chính, mà còn là hạt nhân cho các chiến lược phát triển bền vững, bản sắc và sinh thái của tương lai.