Siêu đô thị đông dân nhất Việt Nam dự kiến thưởng 5 triệu đồng cho phụ nữ sinh 2 con trước 35 tuổi
Đây là một trong những nội dung đề xuất đáng chú ý được nêu ra tại kỳ họp thứ 3 HĐND TP. HCM khóa X (kỳ họp chuyên đề) diễn ra chiều 28/8.
Cụ thể, trong phiên họp diễn ra chiều 28/8, Phó chủ tịch thường trực UBND TP. HCM Nguyễn Văn Thọ đã trình bày 31 nội dung, trong đó có 17 tờ trình về quy phạm pháp luật và 14 tờ trình cá biệt của chính quyền thành phố. Một trong những nội dung đáng chú ý là dự thảo nghị quyết quy định về chính sách khen thưởng, hỗ trợ đối với tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số.
Theo chính sách mới được đề xuất, TP. HCM sẽ nâng mức hỗ trợ từ 3 triệu đồng lên 5 triệu đồng cho người sinh đủ 2 con trước 35 tuổi. Trước đó, cuối năm ngoái, HĐND TP. HCM đã ban hành chính sách hỗ trợ 3 triệu đồng cho phụ nữ sinh đủ hai con. Khi ấy, tổng mức sinh của thành phố chỉ đạt 1,39 con/phụ nữ, sau sáp nhập tăng lên 1,43 nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với mức sinh thay thế 2,1.

Ngoài ra, đề xuất cũng quy định phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh thuộc hộ nghèo, cận nghèo, diện bảo trợ xã hội hoặc sinh sống tại xã đảo, đặc khu Côn Đảo sẽ nhận hỗ trợ 2 triệu đồng để thực hiện tầm soát trước sinh và sơ sinh. Với các xã có tỉ lệ sinh đủ hai con từ 60% trở lên trong 3 năm liên tục sẽ được khen thưởng 30 triệu đồng, còn nếu duy trì 5 năm liên tục thì mức thưởng nâng lên 60 triệu đồng.
Song song đó, thành phố sẽ áp dụng nhiều chính sách khuyến khích, khen thưởng tập thể và cộng tác viên dân số trong công tác kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh cũng như chăm sóc sức khỏe người cao tuổi. Tổng kinh phí dự kiến để triển khai các chính sách này vào khoảng 97 tỉ đồng từ ngân sách thành phố.
Theo thông tư hướng dẫn của Bộ Y tế, tùy vào khả năng ngân sách, các địa phương có thể ban hành chính sách hỗ trợ phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi. Một số tỉnh, thành khác trong cả nước đã áp dụng chính sách này với mức hỗ trợ khác nhau.
Số liệu thống kê cho thấy, tổng tỉ suất sinh tại TP. HCM năm 2024 chỉ đạt 1,39 con, thấp hơn nhiều so với mức trung bình cả nước là 1,91 con. Từ năm 2000 đến nay, tỉ suất sinh tại thành phố liên tục giảm, xuống mức thấp nhất vào năm 2016 là 1,24. Chỉ có một giai đoạn hiếm hoi vào năm 2013, mức sinh phục hồi nhẹ lên 1,68 trước khi giảm trở lại.
Các chuyên gia cảnh báo mức sinh thấp sẽ kéo theo sự thay đổi nhanh chóng trong cơ cấu dân số, khiến tốc độ già hóa diễn ra sớm hơn. Tình trạng này tạo áp lực lớn đối với hệ thống an sinh xã hội, làm suy giảm nguồn nhân lực, đặc biệt là lực lượng lao động trẻ, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.

Tại hội nghị lấy ý kiến cán bộ lãnh đạo cao cấp, trong đó có lãnh đạo TP. HCM nghỉ hưu góp ý dự thảo báo cáo chính trị Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố đầu tháng 8, nguyên Bí thư Thành ủy TP. HCM Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh rằng tăng trưởng kinh tế cao phải đi đôi với phát triển bền vững về con người. Ông cho biết, trước đây TP. HCM luôn có mức sinh thấp nhất cả nước (khoảng 1,35 - 1,39 con/phụ nữ). Sau khi sáp nhập 3 địa phương, mức sinh mới tăng lên khoảng 1,45 con/phụ nữ nhưng vẫn chưa đạt yêu cầu.
"TP. HCM là siêu đô thị lớn nhất cả nước về kinh tế, nhưng cũng là siêu đô thị đẻ ít nhất cả nước. TP. HCM không duy trì được con người, người lao động nên cần người nhập cư, nếu không có người nhập cư, TP. HCM sẽ không được như hôm nay", ông Nguyễn Thiện Nhân chia sẻ.