Siêu dự án 500 tỷ USD nghi vấn có dấu hiệu thiếu minh bạch

Một trong những dự án phát triển đô thị táo bạo nhất thế giới hiện nay là NEOM, siêu đô thị trị giá 500 tỷ USD nằm giữa sa mạc tỉnh Tabuk, Saudi Arabia. Được kỳ vọng sẽ làm thay đổi hoàn toàn cách nhân loại xây dựng và vận hành đô thị, NEOM hứa hẹn là sự kết hợp đột phá giữa công nghệ tương lai và phát triển bền vững – với các cảng nổi, khu trượt tuyết giữa sa mạc, ô tô bay và trí tuệ nhân tạo.

Tâm điểm của NEOM là "The Line", một thành phố thẳng kéo dài 170km. Thành phố này được xây dựng hoàn toàn bằng năng lượng tái tạo và dự kiến sẽ là nơi sinh sống của 9 triệu người.

Tuy nhiên, theo nguồn tin quen thuộc với dự án, kế hoạch xây The Line đang thu nhỏ quy mô, từ 170km xuống còn 2,4km khi xây dựng vào năm 2030. Do đó, sức chứa của thành phố cũng giảm còn 300.000 cư dân.

Chưa hết, một phát hiện mới đây đã đặt ra dấu hỏi nghiêm trọng cho tham vọng hoành tráng của NEOM. Giáo sư Donald Wuebbles từ Đại học Illinois – hiện là cố vấn khí hậu cho dự án – cảnh báo rằng quy mô khổng lồ của dự án có thể gây ra những biến đổi môi trường không lường trước được.

Theo ông, việc xây dựng diện rộng và sử dụng nhiều vật liệu nhân tạo như bê tông và kính phản chiếu có thể làm tăng sức gió, gia tăng bão cát và thay đổi mô hình mưa, đe dọa cân bằng sinh thái vốn mong manh của vùng sa mạc này.

Các chuyên gia khí hậu còn cho biết: NEOM có thể tiêu thụ tới 20% lượng thép toàn cầu, khiến dự án – thay vì trở thành biểu tượng bền vững – lại có nguy cơ trở thành minh chứng cho việc quản lý môi trường thiếu kiểm soát.

Thêm nữa, việc phát hiện một công trình bí mật trị giá 2.000 tỷ USD trên một hòn đảo gần đó đã làm dấy lên những nghi vấn về tính minh bạch và mục tiêu dài hạn của dự án NEOM.

NEOM vẫn có tiềm năng trở thành hình mẫu mới cho đô thị hiện đại, nếu có thể vượt qua những thách thức phức tạp hiện nay – từ môi trường, xã hội đến quản trị. Nhưng nếu thất bại, đây có thể là một bài học lớn về hậu quả của tham vọng không giới hạn.

>> Siêu dự án đường sắt cao tốc huyết mạch dài 500km nối hai trung tâm kinh tế lớn: Vận tốc 350km/h, vốn đầu tư 600.000 tỷ đồng