Sinh viên tốt nghiệp các trường đại học danh tiếng tại Trung Quốc đang bỏ bàn giấy để làm công nhân

Một xu hướng bất ngờ đang nổi lên tại Trung Quốc: những người trẻ, tốt nghiệp từ các trường đại học danh tiếng, quyết định lựa chọn công việc trong ngành sản xuất. Sự thay đổi này đã khiến số lượng đơn ứng tuyển vào lĩnh vực này tăng mạnh so với những năm trước.

Sinh viên Trung Quốc nộp đơn ứng tuyển vào ngành cơ khí và sản xuất. Ảnh minh hoạ

Ngành sản xuất, vốn được xem là lĩnh vực dành riêng cho lao động chân tay, nay đã thu hút sự quan tâm của những người trẻ học thức cao, kể cả sinh viên tốt nghiệp từ các trường đại học hàng đầu. Theo dữ liệu từ các nền tảng tuyển dụng trực tuyến Zhilian Zhaopin và Liepin, số lượng đơn ứng tuyển vào ngành cơ khí và sản xuất của sinh viên mới tốt nghiệp năm 2023 đã tăng 104% so với năm 2021. Ngược lại, mối quan tâm đến các lĩnh vực công nghệ thông tin và trò chơi điện tử giảm 33% trong cùng giai đoạn.

Báo cáo Chất lượng việc làm của Đại học Giao thông Thượng Hải chỉ ra rằng 17% sinh viên tốt nghiệp năm 2023 của trường đã chọn làm việc trong ngành sản xuất, chỉ đứng sau lĩnh vực công nghệ thông tin và dịch vụ phần mềm. Xu hướng tương tự cũng xuất hiện tại nhiều trường đại học khác. Ví dụ, 24% cử nhân năm 2024 của Đại học Cát Lâm, 28% cử nhân năm 2022 của Đại học Thượng Hải, và 23% cử nhân năm 2023 của Đại học An Huy đều tham gia vào ngành này.

Ngay cả tại Đại học Bắc Kinh, một trong những trường danh giá nhất Trung Quốc, tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp tham gia ngành sản xuất đã tăng từ 1,74% vào năm 2016 lên hơn 4% vào năm 2022. Các tập đoàn lớn như BYD và các doanh nghiệp ô tô tại tỉnh Thiểm Tây cũng ghi nhận lượng hồ sơ ứng tuyển khổng lồ. Đơn cử, BYD đã tuyển dụng hơn 31.800 sinh viên tốt nghiệp năm 2023, trong đó 61% là những người có bằng thạc sĩ hoặc tiến sĩ.

Ngành sản xuất, dù không phải mới mẻ, đang mở ra một hướng đi đầy triển vọng cho thế hệ trẻ Trung Quốc. Ảnh minh hoạ

Mặc dù ngành sản xuất mang lại triển vọng nghề nghiệp ổn định, không ít sinh viên tốt nghiệp đã gặp khó khăn khi tiếp xúc với công việc thực tế. Yi Qian, một sinh viên tốt nghiệp tại tỉnh Hà Nam, đã bắt đầu làm việc trong bộ phận hậu cần tại nhà máy BYD ở Trịnh Châu vào tháng 6/2023. Trong khi hầu hết bạn bè của cô chọn sự nghiệp trong các cơ quan công quyền, giảng dạy hoặc các công ty công nghệ lớn, cô bị thu hút bởi tiềm năng phát triển của ngành sản xuất.

Trước khi tốt nghiệp, Yi Qian từng thực tập tại JD.com, một trong những công ty thương mại điện tử hàng đầu Trung Quốc. Tuy nhiên, khi làm việc tại BYD, cô nhận ra thực tế khắc nghiệt hơn so với mong đợi. “Tôi nghĩ công việc ở BYD cũng chỉ xoay quanh việc phân tích dữ liệu và thuyết trình trên PowerPoint, giống như ở JD.com. Nhưng trong tháng đầu tiên, tôi phải liên tục di chuyển và xử lý nhiều vấn đề thực tiễn”, Yi chia sẻ.

Trước đây, các nhà máy tại Trung Quốc thường được gắn với hình ảnh dây chuyền lắp ráp đơn điệu trong môi trường làm việc chật hẹp, thiếu ánh sáng. Tuy nhiên, ngành sản xuất hiện nay đã chuyển mình mạnh mẽ, mở rộng sang các lĩnh vực như chế biến thực phẩm, sản xuất dược phẩm, thiết bị công nghệ cao và nhiều lĩnh vực khác. Bên cạnh đó, tiến bộ công nghệ đã nâng cấp quy trình sản xuất, đồng thời đa dạng hóa nhu cầu lao động.

Theo dữ liệu điều tra dân số, năm 2010, sản phẩm “Made in China” chủ yếu gắn liền với hàng hóa giá rẻ, và phần lớn công nhân ngành sản xuất ở độ tuổi 20-24, làm việc trong ngành dệt may. Đến nay, gần 22% lao động trẻ đang làm việc trong các lĩnh vực sản xuất máy tính, thiết bị truyền thông và điện tử. Tỷ lệ các doanh nghiệp lớn tham gia nghiên cứu và phát triển (R&D) cũng tăng từ 15% năm 2013 lên 38% vào năm 2022, trong khi số lượng nhân viên R&D tăng từ 68.000 lên 100.000 người.

Ngành sản xuất, dù không phải mới mẻ, đang mở ra một hướng đi đầy triển vọng cho thế hệ trẻ Trung Quốc. Tờ The Paper nhận định: “Đối với những người trẻ, ngành sản xuất hiện nay giống như một cánh cửa mới, đầy hứa hẹn và cơ hội phát triển lâu dài”.

>>Việt Nam lọt top quốc gia có chi phí sinh hoạt rẻ nhất nhì thế giới