'Thần đồng' Toán học lập cú đúp HCV IMO, là người Việt Nam đầu tiên giành giải 'Nobel Toán học', bố mẹ đều là GS, TS
Sinh ra và lớn lên trong gia đình có truyền thống học thuật đã giúp Giáo sư Ngô Bảo Châu có nền tảng kiến thức vững chắc, từ đó gặt hái được thành tựu ấn tượng với loạt giải thưởng quốc tế.
Người Việt Nam đầu tiên giành giải "Nobel Toán học"
Giáo sư Ngô Bảo Châu không còn là cái tên xa lạ đối với những ai yêu thích và đam mê Toán học. Sinh năm 1972 tại Hà Nội, ông thể hiện niềm đam mê Toán học từ nhỏ.
Sau khi hoàn thành chương trình tiểu học, Ngô Bảo Châu quyết định thi vào lớp chuyên Toán của Trường cấp II Trưng Vương, Hà Nội. Năm đầu tiên, ông thi trượt. Không bỏ cuộc, năm sau, ông thi lại và đỗ với điểm số cao.
Với niềm say mê không ngừng nghỉ đối với môn Toán, Ngô Bảo Châu không chỉ học theo sách vở mà còn tự sáng tác các bài toán và tự giải hoặc cùng bạn bè tìm kiếm những phương pháp giải mới. Sau khi hoàn thành chương trình cấp II, ông tiếp tục thi vào lớp chuyên Toán – Tin của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội. Tại đây, tài năng của Ngô Bảo Châu được bồi đắp, chắp cánh vươn ra thế giới và gặt hái được những thành tựu ấn tượng.
Năm 1988, khi mới học lớp 11, Ngô Bảo Châu đã giành Huy chương Vàng tại kỳ thi Olympic Toán học Quốc tế (IMO) ở Canberra, Australia, với số điểm tuyệt đối 42/42.
Đến năm 1989, khi vừa bước vào lớp 12, ông tiếp tục lập kỳ tích khi giành Huy chương Vàng lần thứ hai tại IMO tổ chức tại Brunswick, Đức, với 40/42 điểm. Với thành tích này, Ngô Bảo Châu trở thành học sinh Việt Nam đầu tiên giành hai Huy chương Vàng tại kỳ thi IMO.
Cũng trong năm 1989, Ngô Bảo Châu sang Pháp để tiếp tục học tập và nghiên cứu. Ông hoàn thành luận án Tiến sĩ khi mới 25 tuổi tại một trong những trường đại học danh giá bậc nhất của Pháp. Năm 2003, ở tuổi 31, ông bảo vệ luận án habilitation (tương đương với Tiến sĩ khoa học) tại Đại học Paris 11, không lâu sau, ông đã trở thành Giáo sư tại đây.
Từ tháng 9/2010, Giáo sư Ngô Bảo Châu chuyển sang làm việc tại khoa Toán của Đại học Chicago, Mỹ, tiếp tục góp phần vào sự phát triển của nền Toán học thế giới.
Tuy nhiên, dấu mốc đáng tự hào nhất trong sự nghiệp của ông là vào năm 2010, khi ông trở thành nhà Toán học đầu tiên của Việt Nam giành được giải thưởng Fields - giải thưởng cao quý nhất trong lĩnh vực Toán học, thường được ví von là "Giải Nobel Toán học". Giải thưởng Fields chỉ được trao cho tối đa bốn nhà toán học dưới 40 tuổi tại mỗi kỳ Đại hội Toán học Thế giới do Hiệp hội Toán học Quốc tế (IMU) tổ chức mỗi bốn năm. Đây là một cột mốc quan trọng, không chỉ đối với cá nhân Ngô Bảo Châu mà còn đối với Toán học Việt Nam.
Gia đình “danh gia vọng tộc”
Một trong những yếu tố quan trọng góp phần tạo nên thành công của Giáo sư Ngô Bảo Châu chính là gia đình. Ông sinh ra và lớn lên trong gia đình trí thức, "danh gia vọng tộc". Bậc sinh thành của Ngô Bảo Châu là những cái tên có tiếng trong giới học thuật.
Mẹ của Giáo sư Ngô Bảo Châu là Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Lưu Vân Hiền, xuất thân từ một dòng họ Nho học lâu đời. Cụ nội của bà là Đông các học sỹ Trần Lưu Huệ, từng là Tổng đốc Hà Nội và có sự nghiệp quan trường kéo dài qua bốn triều đại vua. Đặc biệt, tên "Lưu Huệ" là danh hiệu được vua ban tặng.
Bố của bà là Trần Lưu Hân, người sáng lập trường tư thục đầu tiên tại Hà Nội. Chính vì thế, khi sinh ra, bà Trần Lưu Vân Hiền đã nhận được sự giáo dục, dạy dỗ vô cùng nghiêm khắc. Thời điểm đó, gia đình bà cũng khá giả với nhiều nhà cửa, xe ô tô và tài sản quý giá. Trước khi theo đuổi nghề dược, bà đã học tại trường nhạc Việt Nam trong suốt 7 năm và sau đó tốt nghiệp Khoa Hóa tại Đại học Bách Khoa. Bà đã có nhiều năm làm việc tại Viện Y học cổ truyền Trung ương.
Trong khi đó, bố của Giáo sư Ngô Bảo Châu là Giáo sư, Tiến sĩ Ngô Huy Cẩn. Sau khi học tại Nga và bảo vệ luận án Tiến sĩ khoa học ở đó, Giáo sư Ngô Huy Cẩn được phong Giáo sư vào năm 1990. Bố của Giáo sư Ngô Bảo Châu có nhiều năm phục vụ quân đội.
Ngoài ra, Ngô Bảo Châu còn là cháu của Giáo sư Ngô Thúc Lanh, một trong những nhà toán học lớn, người đã viết cuốn sách "Đại số" đầu tiên tại Việt Nam.
Với gia đình có truyền thống học thuật, ngay từ nhỏ, Ngô Bảo Châu đã được tiếp xúc, thấm nhuần tinh thần hiếu học và khát khao chinh phục tri thức. Chính nền tảng vững chắc ấy đã góp phần quan trọng giúp ông đạt được những thành công xuất sắc trong sự nghiệp Toán học sau này.
* Tổng hợp
