'Thần đồng' Toán học là Tổng thống đầu tiên trên thế giới giành hai Huy chương Vàng Olympic Toán quốc tế, bạn của GS người Việt Nam đầu tiên giành giải 'Nobel Toán học'
GS Ngô Bảo Châu từng chia sẻ rằng ông học cùng Nicușor Dan tại École Normale gần ba mươi năm trước. Vị Giáo sư nổi tiếng này bày tỏ sự ngưỡng mộ với Nicușor Dan về trí tuệ và tiết lộ rằng chính ông từng được Nicușor giảng bài.
Theo CNN, Nicușor Dan đã giành chiến thắng và trở thành tân Tổng thống của Romania. Hơn 10 triệu người Romania đã đi bỏ phiếu trong cuộc bầu cử, và gần 54% phiếu bầu thuộc về Nicușor Dan.
Nicușor Dan sinh năm 1969, từng được coi là "thần đồng Toán học" nổi tiếng thế giới. Ông từng đạt điểm tuyệt đối 42/42 tại kỳ thi IMO vào các năm 1987 và năm 1988. Đáng chú ý, đây là thành tích hiếm có trong lịch sử 66 năm của kỳ thi này, khi chỉ có 25 thí sinh từng đạt được kết quả tương tự.
Sau kỳ thi IMO, Nicușor Dan theo học ngành Toán tại Đại học Bucharest. Năm 1992, ông tốt nghiệp và sang Pháp để tiếp tục con đường học vấn. Ông nhận bằng Thạc sĩ tại trường École Normale Supérieure và bằng Tiến sĩ Toán học tại Đại học Sorbonne Paris Nord (Paris 13).
Sau đó, ông trở về Romania. Nicușor Dan sau này trở thành nhà nghiên cứu tại Viện Hàn lâm Romania và thành lập một tổ chức giáo dục nhằm tìm kiếm và bồi dưỡng nhân tài khoa học.
Bên cạnh sự nghiệp nghiên cứu khoa học, ông còn tích cực tham gia các hoạt động xã hội, vận động chống lại việc phát triển bất động sản cao tầng bất hợp pháp, đồng thời nỗ lực bảo tồn các công trình kiến trúc lịch sử và không gian xanh tại thủ đô Bucharest. Năm 2020, ông được bầu làm Thị trưởng Bucharest.
Đáng chú ý, Nicușor Dan có mối quan hệ thân thiết với Giáo sư Ngô Bảo Châu. Ngày 14/5/2024, GS Ngô Bảo Châu đăng tải hình ảnh chụp cùng tân Tổng thống Romania và viết: "Nicușor Dan giành hai Huy chương Vàng điểm tuyệt đối Olympic Toán quốc tế cho Romania trước khi sang Pháp học – nơi chúng tôi trở thành bạn thân. Sau khi làm luận án Tiến sĩ, Nicușor trở về Bucharest làm việc tại Viện Toán...
Từ những hoạt động dân sự, dần dần Nicușor tham gia sâu hơn vào chính trị và ứng cử vào vị trí Thị trưởng thành phố Bucharest. Lần đầu ứng cử không trúng nhưng anh đã giành được 9% số phiếu bầu. Lần sau thì anh trúng cử. Ở cương vị Thị trưởng, Nicușor hoàn thành hệ thống lọc nước thải thành phố, cải tạo hệ thống sưởi nước nóng công cộng, tiếp tục đối mặt với 'cá mập' bất động sản để giữ gìn diện mạo thành phố...
Tối qua, chúng tôi ăn tối với gia đình anh trong căn hộ khiêm tốn mà anh thuê tại một khu nhà bình dân".
Trong một bài viết từ năm 2021, GS Ngô Bảo Châu từng chia sẻ rằng ông học cùng Nicușor Dan tại École Normale gần ba mươi năm trước. Vị giáo sư nổi tiếng này bày tỏ sự ngưỡng mộ với Nicușor Dan về trí tuệ và tiết lộ rằng chính ông từng được Nicușor giảng bài.
"Tôi vừa ngạc nhiên, vừa không, về thành công của anh trên con đường chính trị. Ngạc nhiên vì hiếm có nhà khoa học nào thành công trong chính trị – hai lĩnh vực đòi hỏi những tố chất rất khác nhau, thậm chí đôi khi đối nghịch nhau – như có thể thấy trong trường hợp của Villani", GS Ngô Bảo Châu viết.
Năm 2005, Ngô Bảo Châu được Nhà nước Việt Nam đặc cách phong hàm Giáo sư. Ông trở thành người trẻ nhất trong lịch sử Việt Nam được phong học hàm này khi mới 33 tuổi, không cần qua chức danh Phó Giáo sư.
Năm 2010, Giáo sư Ngô Bảo Châu được xướng tên là một trong bốn nhà toán học giành giải Fields – giải thưởng danh giá nhất trong lĩnh vực Toán học, tương đương với giải Nobel, đưa Việt Nam trở thành quốc gia châu Á thứ hai, sau Nhật Bản, có nhà toán học đoạt giải thưởng này.
