TP HCM đề xuất hỗ trợ thêm 20% đóng BHXH tự nguyện cho người từ 45–60 tuổi

Trong báo cáo trình Thành ủy và UBND TP HCM về giải pháp mở rộng độ bao phủ BHXH và BHYT trên địa bàn, Bảo hiểm Xã hội TP đã đề xuất một chính sách quan trọng: hỗ trợ thêm 20% mức đóng BHXH tự nguyện cho người lao động từ 45 đến 60 tuổi, ngoài mức hỗ trợ 20% hiện hành từ Trung ương.

Đây là nhóm đối tượng đặc biệt cần chính sách can thiệp mạnh, bởi họ có thời gian tham gia BHXH không nhiều, nhưng lại sắp bước vào độ tuổi nghỉ hưu. Theo quy định tại Điều 98 Luật BHXH năm 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025), người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng lương hưu khi đủ tuổi nghỉ hưu và có từ 15 năm đóng BHXH trở lên, thay vì 20 năm như trước. Đặc biệt, người hưởng lương hưu từ BHXH tự nguyện còn được cấp thẻ BHYT với mức hưởng 95%, tạo ra “lưới an sinh kép” về thu nhập và chăm sóc sức khỏe.

Cơ sở pháp lý mở rộng: Địa phương được hỗ trợ thêm

Đề xuất của TP HCM bám sát quy định tại Khoản 6 Điều 6 Luật BHXH 2024 và Điều 5 Nghị định 159/2025/NĐ-CP, theo đó cho phép địa phương được hỗ trợ thêm ngoài mức của Trung ương, tùy theo khả năng ngân sách và điều kiện kinh tế – xã hội. Việc này không chỉ tạo động lực để người dân tham gia BHXH tự nguyện mà còn rút ngắn thời gian tích lũy, mở rộng vùng an sinh và giảm gánh nặng ngân sách trợ cấp xã hội trong tương lai.

Theo BHXH TP HCM, nhóm từ 45–60 tuổi đang có nguy cơ không đủ điều kiện hưởng lương hưu nếu không có sự hỗ trợ ngay từ bây giờ, vì thời gian tham gia còn lại quá ngắn. Với hỗ trợ 40% tổng mức đóng, người lao động sẽ chỉ phải tự chi trả khoảng 60%, giảm bớt rào cản tài chính và tăng tính khả thi trong việc tham gia BHXH.

Đề xuất chính sách hậu sáp nhập và nhóm đối tượng đặc thù

Bên cạnh đề xuất trên, BHXH TP HCM còn đề nghị giữ nguyên chính sách hỗ trợ cao nhất trong nhóm TP HCM – Bình Dương – Bà Rịa – Vũng Tàu cho các nhóm yếu thế sau khi ba địa phương sáp nhập. Đây là một bước đi khéo léo nhằm duy trì và nâng cao độ bao phủ BHYT, tránh để người dân bị thiệt thòi về quyền lợi do sự thay đổi địa giới hành chính.

Các nhóm đối tượng đề nghị được hỗ trợ bao gồm: Người từ đủ 60 đến dưới 75 tuổi (theo Luật Người cao tuổi); Học sinh, tổ bảo vệ an ninh, hộ nghèo, cận nghèo, trẻ mồ côi và người có hoàn cảnh khó khăn.

Mức hỗ trợ cụ thể như sau:

Đề xuất các mức hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện và BHYT. Nguồn: Báo Người Lao động.

Việc hỗ trợ mua thẻ BHYT cho nhóm đối tượng trên không chỉ góp phần hoàn thành mục tiêu bao phủ toàn dân mà còn giảm tải áp lực chi phí y tế phát sinh đột xuất, vốn là gánh nặng lớn với nhóm thu nhập thấp.

Tích hợp mục tiêu BHXH vào chiến lược phát triển kinh tế – xã hội

Nhằm biến mục tiêu an sinh thành một cấu phần gắn liền với tăng trưởng bền vững, BHXH TP HCM cũng kiến nghị đưa chỉ tiêu phát triển BHXH, BHYT vào các chỉ tiêu phát triển kinh tế – xã hội hằng năm và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp. Đây là cách làm mang tính định hướng lâu dài, biến việc mở rộng BHXH, BHYT thành trách nhiệm chung, thay vì chỉ là nhiệm vụ ngành bảo hiểm.

Các mục tiêu cụ thể TP HCM hướng đến như sau:

- Đến năm 2030, 62% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHXH, trong đó 5% thuộc nhóm nông dân và khu vực phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện.

- 57% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia bảo hiểm thất nghiệp.

- Ít nhất 60% người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu hoặc trợ cấp hưu trí xã hội.

- Chỉ số hài lòng của người tham gia BHXH đạt 98%, một trong những chỉ số cao nhất trong hệ thống quản lý dịch vụ công.