TP. HCM tiết kiệm 1.300 tỷ nhờ đấu thầu trợ giá xe buýt, Phương Trang phá vỡ thế độc quyền nhiều năm
Việc chậm triển khai đấu thầu trợ giá xe buýt trong thời gian dài trước đây được đánh giá là nguyên nhân gây lãng phí lớn cho ngân sách TP. HCM.
Sau gần hai thập kỷ chờ đợi, công tác đấu thầu trợ giá xe buýt tại TP. HCM chính thức được triển khai từ cuối năm 2023, đánh dấu bước ngoặt cải cách mạnh mẽ trong lĩnh vực giao thông công cộng. Không chỉ mang lại hiệu quả tài chính vượt mong đợi, việc đấu thầu còn tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh, thúc đẩy nâng cao chất lượng dịch vụ.
Theo dữ liệu từ hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, từ cuối năm 2023 đến nay, TP. HCM đã tổ chức đấu thầu 76 tuyến xe buýt có trợ giá, giúp tiết kiệm khoảng 1.295 tỷ đồng cho ngân sách. Cụ thể, năm 2023 đấu thầu 22 tuyến, tiết kiệm 252 tỷ đồng; năm 2024 đấu thầu 17 tuyến kết nối tuyến metro số 1, tiết kiệm 278 tỷ đồng; quý II/2025 dự kiến đấu thầu thêm 37 tuyến, với mức tiết kiệm ước tính 765 tỷ đồng.
Tỷ lệ tiết kiệm chi phí trong từng gói thầu dao động từ 20% đến 72%, cho thấy hiệu quả rõ rệt của cơ chế cạnh tranh. Một trong những minh chứng điển hình là tuyến xe buýt số 33, với sự tham gia của bốn nhà thầu lớn, góp phần kéo giá thầu xuống mức hợp lý mà vẫn đảm bảo chất lượng dịch vụ.
Đáng chú ý, sự tham gia của các doanh nghiệp vận tải tư nhân có tiềm lực, đặc biệt là Công ty CP Xe Khách Phương Trang – FUTABUSLINES, đã phá vỡ thế độc quyền kéo dài nhiều năm trong lĩnh vực xe buýt công cộng. Điều này không chỉ mang lại lợi ích về tài chính mà còn nâng cao đáng kể trải nghiệm của hành khách – từ chất lượng xe đến phong cách phục vụ.
Việc chậm triển khai đấu thầu trong thời gian dài trước đây được đánh giá là nguyên nhân gây lãng phí lớn cho ngân sách thành phố. Tuy nhiên, thực tiễn gần đây cho thấy: càng công khai, minh bạch thì càng tiết kiệm, càng có nhiều doanh nghiệp uy tín tham gia thì chất lượng dịch vụ càng được nâng cao.
TP. HCM cần tiếp tục kiên định với lộ trình đấu thầu toàn bộ các tuyến xe buýt còn lại như một bước đi không thể đảo ngược nhằm giảm gánh nặng ngân sách, nâng cao hiệu quả đầu tư công và phục vụ người dân tốt hơn. Mô hình này cũng nên được nhân rộng ra các tỉnh, thành phố khác nhằm xây dựng hệ thống giao thông công cộng hiệu quả, hiện đại và bền vững.
