Trung Quốc lập kỳ tích chưa từng có khiến thế giới ngỡ ngàng

Ngày 29/9, Trung Quốc đã ra mắt CHIEF1300, máy ly tâm có công suất lớn nhất thế giới hiện nay.

Theo giới khoa học, cỗ máy này có thể tạo ra lực gấp 300 lần trọng lực Trái đất (300G) cho tải trọng nặng tới 22 tấn, mở ra khả năng nghiên cứu các hiện tượng địa chất và môi trường cực đoan vốn khó có thể quan sát trong thực tế.

CHIEF1300 là hạng mục trọng điểm thuộc Cơ sở Thí nghiệm Liên ngành và Siêu trọng lực (CHIEF) ở Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang, do Đại học Chiết Giang phát triển. Khi đi vào hoạt động đầy đủ, trung tâm này được kỳ vọng trở thành một trong những cơ sở nghiên cứu siêu trọng lực tiên tiến bậc nhất thế giới.

Khái niệm siêu trọng lực (hypergravity) vốn xa lạ với nhiều người, nhưng lại có khả năng tạo ra bước đột phá cho khoa học. Nếu trên tàu lượn siêu tốc con người chỉ chịu khoảng 2G, và phi hành gia khi phóng tàu vũ trụ khoảng 5G, thì CHIEF được thiết kế để duy trì tới 1.500G, mức vượt xa khả năng chịu đựng của cơ thể người.

Trong điều kiện này, các hiện tượng địa chất hay thủy văn có thể được nén lại theo cả thời gian và không gian. Một mô hình cao 1m có thể đại diện cho công trình thực tế cao 100m, và quá trình phát tán ô nhiễm kéo dài 100 năm có thể được mô phỏng trong vòng chưa đến 4 ngày.

Cỗ máy khổng lồ này được đặt trong một hầm ngầm rộng hơn 230 mét vuông. Tại trung tâm của nó là cánh tay quay dài 6,5m, vận hành ở tốc độ cực cao để tạo ra lực ly tâm khổng lồ.

Để đảm bảo an toàn, hệ thống được trang bị công nghệ hút chân không và làm mát tường nhằm giảm lực cản không khí và hạn chế hiện tượng quá nhiệt. Việc bố trí dưới lòng đất cũng giúp giảm tiếng ồn và rung động, tạo điều kiện lý tưởng cho các thí nghiệm nhạy cảm.

Những thử nghiệm ban đầu đã cho thấy tiềm năng ứng dụng rộng lớn. Các nhà khoa học từng mô phỏng một trận động đất mạnh để đánh giá độ an toàn của nền móng đập thủy điện, hay tái hiện sóng cao 4m và sóng thần cao 20m nhằm nghiên cứu tác động tới đáy biển và hỗ trợ thiết kế các trang trại điện gió ngoài khơi.

Trong một thí nghiệm khác, CHIEF được dùng để tái tạo áp suất nước ở độ sâu 2.000m, giúp đánh giá tính khả thi và an toàn của việc khai thác khí hydrat metan, nguồn năng lượng mới dưới đáy đại dương.

Ngoài ra, trong lĩnh vực vật liệu, siêu trọng lực đã hỗ trợ tạo ra hợp kim ít khiếm khuyết và có độ bền cao, mở ra ứng dụng trong hàng không vũ trụ và công nghiệp chế tạo tiên tiến.

Giới khoa học kỳ vọng CHIEF sẽ trở thành “cỗ máy nén thời gian”, giúp nghiên cứu những hiện tượng vốn kéo dài hàng thế kỷ trong khung thời gian ngắn ngủi.

Theo Giáo sư Chen Yunmin, nhà khoa học trưởng của dự án, CHIEF không chỉ phục vụ lợi ích của Trung Quốc mà còn mở cửa hợp tác toàn cầu. “Chúng tôi mong muốn hợp tác với các nhóm nghiên cứu hàng đầu thế giới để thúc đẩy khám phá và đổi mới”, ông nhấn mạnh.

Theo IE