Truy nã ‘đại gia dầu mỏ’ gây thất thoát cho Nhà nước 17,5 tỷ USD

Từ “Ông trùm dầu mỏ” thành tội phạm bị truy nã gắt gao

Mohammad Riza Chalid (sinh năm 1960), còn được biết đến với tên gọi Reza Chalid, là một doanh nhân nổi tiếng người Indonesia hoạt động trong nhiều lĩnh vực kinh doanh từ bán lẻ thời trang, trồng cọ dầu, nước ép trái cây cho đến dầu mỏ.

Mohammad Riza Chalid được mệnh danh là “Ông trùm dầu mỏ” (The Gasoline Godfather) vì được cho là thống lĩnh hoạt động kinh doanh nhập khẩu dầu thông qua Petral (viết tắt của Pertamina Energy Trading Ltd, một công ty con của tập đoàn dầu khí quốc doanh Indonesia Pertamina) và thường được coi như “người nắm giữ vĩnh viễn ngành dầu mỏ” tại Indonesia – nền kinh tế số 1 Đông Nam Á.

Giá trị hoạt động kinh doanh của vị tài phiệt này đạt tới 30 tỷ USD mỗi năm. Với tổng tài sản ước tính khoảng 415 triệu USD, Riza Chalid đứng thứ 88 trong danh sách 150 người giàu nhất do Globe Asia bình chọn.

Nhật báo Jakarta Globe ngày 22/8 đưa tin Văn phòng Tổng Chưởng lý (AGO) đã đưa “ông trùm dầu mỏ” Mohammad Riza Chalid vào danh sách truy nã sau khi ông nhiều lần phớt lờ giấy triệu tập thẩm vấn trong một vụ án tham nhũng và rửa tiền lớn, liên quan đến hoạt động nhập khẩu và chế biến dầu thô gian lận.

Người phát ngôn AGO, ông Anang Supriatna cho biết hôm thứ Sáu tuần trước rằng các công tố viên đã ban hành 3 lệnh triệu tập Riza nhưng ông không chấp hành. Giới chức tin rằng “Bố già dầu mỏ Indonesia” đã bỏ trốn sang một quốc gia láng giềng.

“Việc đưa ông ta (Riza Chalid) vào danh sách truy nã cho phép chúng tôi yêu cầu sự hỗ trợ từ Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế (Interpol), bao gồm cả việc phát hành lệnh truy nã đỏ”, ông Anang chia sẻ với báo chí ở Jakarta, Indonesia ngày 22/8.

Trong khi phát động cuộc truy lùng đối tượng cấp cao này, các công tố viên tại “xứ sở vạn đảo” đã bắt đầu tịch thu tài sản của Riza.

Dính cáo buộc gây thất thoát cho Nhà nước 17,5 tỷ USD

Các công tố viên cáo buộc rằng từ năm 2018 đến năm 2023, Mohammad Riza Chalid đã thông đồng với các Giám đốc điều hành của tập đoàn năng lượng Nhà nước Indonesia Pertamina để dàn dựng việc mua dầu thô gian lận và cho thuê các kho chứa nhiên liệu mà không có nhu cầu vận hành thực tế. Âm mưu này được ước tính đã gây thiệt hại cho Nhà nước 285 nghìn tỷ rupiah (17,5 tỷ USD).

Riza, 1 trong 18 nghi phạm bị nêu tên trong cuộc điều tra quy mô lớn về Pertamina, bị cáo buộc đã giành được hợp đồng cho các công ty của mình – Tangki Merak và Orbit Terminal Merak – để quản lý các cơ sở lưu trữ tại cảng Merak, một cảng biển nằm ở huyện Pulo Merak, thành phố Cilegon, tỉnh Banten, phía Tây Bắc đảo Java, Indonesia. Các công tố viên cho biết những hợp đồng này đã bỏ qua quy trình thẩm định của Pertamina và không được chứng minh bằng nhu cầu vận hành.

AGO đã tịch thu tài sản liên quan đến Riza, bao gồm xe sang, bất động sản và 833 triệu rupiah (51.000 USD) tiền mặt, như một phần nỗ lực nhằm thu hồi thiệt hại cho Nhà nước. Giới chức Indonesia còn cáo buộc rằng các công ty con của Pertamina đã thông đồng với doanh nghiệp tư nhân để pha trộn nhiên liệu kém chất lượng rồi bán dưới dạng nhiên liệu cao cấp, bên cạnh việc ký kết các hợp đồng gây thiệt hại cho Nhà nước.

Các nhà điều tra khẳng định Riza đã lợi dụng ảnh hưởng của mình để thúc đẩy việc ký kết hợp đồng thuê kho chứa với chi phí cao, gây tổn thất tài chính nghiêm trọng cho Chính phủ Indonesia. “Ông trùm dầu mỏ” này được xem là nhân vật nổi bật nhất trong số các nghi phạm, trong đó có nhiều cựu lãnh đạo cấp cao của Pertamina.

Theo Jakarta Globe