Từ hôm nay, những chính sách mới đáng chú ý này chính thức có hiệu lực, hàng triệu người dân nên nắm rõ
Gỡ bỏ quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của cấp xã, giáo viên không kiêm nhiệm quá 2 nhiệm vụ,... là những chính sách mới bắt đầu áp dụng từ tháng 4.
Cấp xã không còn quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật
Luật Ban hành Văn bản quy phạm pháp luật 2025 chính thức có hiệu lực từ ngày 1/4.
Điểm nổi bật của luật này là xác định hệ thống văn bản quy phạm pháp luật gồm 14 loại. So với quy định hiện hành, luật mới loại bỏ 2 loại văn bản là nghị quyết của HĐND cấp xã và quyết định của UBND cấp xã.
Điều này đồng nghĩa, từ ngày 1/4, chính quyền cấp xã sẽ không còn thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật, nhằm đảm bảo sự đồng bộ với đề án đổi mới, hoàn thiện quy trình xây dựng pháp luật mà Đảng đoàn Quốc hội đã trình lên Bộ Chính trị.
Ngoài ra, Luật Ban hành Văn bản quy phạm pháp luật 2025 bổ sung nghị quyết của Chính phủ vào danh mục văn bản quy phạm pháp luật.
Giải thích về việc này, Bộ Tư pháp cho biết, thực tế quản lý và phản ứng chính sách của Chính phủ, đặc biệt trong giai đoạn đối phó với đại dịch COVID-19 và phục hồi kinh tế, đã đòi hỏi cần có một loại văn bản mới (ngoài nghị định). Nghị quyết này có quy trình soạn thảo, ban hành nhanh chóng, kịp thời, giúp giải quyết ngay các vấn đề thực tiễn sau khi được ban hành.
Mức lương giám đốc không vượt quá 10 lần lương người lao động
Nghị định số 44/2025 của Chính phủ về quản lý lao động, tiền lương, thù lao và tiền thưởng tại doanh nghiệp nhà nước bắt đầu có hiệu lực từ ngày 15/4.
Theo đó, quỹ tiền lương cho người lao động và ban điều hành được xác định dựa trên mức lương bình quân hoặc đơn giá tiền lương ổn định. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ áp dụng cho doanh nghiệp đã hoạt động đủ thời gian tương ứng với kỳ dự kiến áp dụng đơn giá tiền lương ổn định.
Trường hợp doanh nghiệp hoạt động đa lĩnh vực, có thể tách biệt các chỉ số lao động, tài chính để đánh giá năng suất và hiệu quả theo từng lĩnh vực, thì được phép chọn phương pháp phù hợp để tính quỹ tiền lương cho từng lĩnh vực.
Về cách phân bổ tiền lương, Chính phủ yêu cầu lương của người lao động và ban điều hành phải tuân theo quy chế do doanh nghiệp ban hành.
Trong đó, lương của người lao động được trả dựa trên vị trí, chức danh hoặc công việc, gắn với năng suất và mức độ đóng góp vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Lương của ban điều hành được xác định theo chức danh, chức vụ và hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Đặc biệt, mức lương của Tổng giám đốc, Giám đốc (ngoại trừ trường hợp làm việc theo hợp đồng lao động) không được vượt quá 10 lần mức lương bình quân của người lao động.
Khi soạn thảo quy chế trả lương, doanh nghiệp cần lấy ý kiến từ tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở, tổ chức đối thoại tại nơi làm việc theo quy định pháp luật lao động, đồng thời báo cáo cơ quan đại diện chủ sở hữu để kiểm tra, giám sát và công khai nội bộ trước khi thực hiện.
Giáo viên không kiêm nhiệm quá 2 nhiệm vụ
Thông tư 05/2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về chế độ làm việc của giáo viên phổ thông và dự bị đại học có hiệu lực từ ngày 22/4.
Điểm đáng chú ý là mỗi giáo viên không được kiêm nhiệm quá 2 nhiệm vụ (bao gồm công việc chuyên môn, chức vụ trong Đảng, đoàn thể, tổ chức khác hoặc vị trí việc làm khác).
Về chính sách giảm định mức tiết dạy cho giáo viên kiêm nhiệm, Bộ quy định: giáo viên chủ nhiệm lớp ở trường phổ thông được giảm tối đa 4 tiết/tuần; tổ trưởng tổ chuyên môn hoặc tổ bộ môn giảm 3 tiết/tuần; tổ phó tổ chuyên môn hoặc tổ bộ môn giảm 1 tiết/tuần.
Tổ trưởng tổ quản lý học sinh tại trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú giảm 3 tiết/tuần; tổ phó giảm 1 tiết/tuần. Trường hợp không có viên chức phụ trách thiết bị, giáo viên kiêm quản lý phòng học bộ môn (trừ phòng tin học) giảm 3 tiết/môn/tuần, phụ trách phòng thiết bị giáo dục giảm 3 tiết/tuần...
Thông tư cũng áp dụng chế độ giảm tiết dạy cho các trường hợp khác như: giáo viên tập sự giảm 2 tiết/tuần; giáo viên nữ nuôi con dưới 12 tháng tuổi ở tiểu học giảm 4 tiết/tuần, ở cơ sở giáo dục khác giảm 3 tiết/tuần...
Phân loại lao động theo điều kiện làm việc
Thông tư 03/2025 của Bộ Nội vụ (trước đây là Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) về tiêu chuẩn phân loại lao động theo điều kiện làm việc có hiệu lực từ ngày 1/4.
Theo đó, điều kiện lao động được chia thành 6 loại, từ loại I đến loại VI.
Cụ thể, nghề hoặc công việc thuộc loại I, II, III là không nặng nhọc, không độc hại, không nguy hiểm. Loại IV là nghề nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm. Loại V, VI là nghề đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.
Thông tư quy định, việc đánh giá và phân loại 6 nhóm điều kiện lao động này dựa trên các phương pháp như đánh giá tính điểm, phương pháp thống kê, kinh nghiệm hoặc phương pháp kết hợp.
Thử nghiệm dùng đất nông nghiệp xây nhà ở thương mại
Nghị quyết 171 của Quốc hội về thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất có hiệu lực từ ngày 1/4.
Hiện tại, theo Luật Nhà ở 2014, nhà đầu tư chỉ được thực hiện dự án nhà ở thương mại trên đất ở. Tuy nhiên, từ ngày 1/4, nhà đầu tư có thể thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp (đất thương mại dịch vụ) không phải đất ở, hoặc đất khác trong cùng thửa để phát triển dự án nhà ở thương mại. Chính sách này được thử nghiệm trong 5 năm.
Nếu khu đất có phần do cơ quan, tổ chức Nhà nước quản lý nhưng không thể tách thành dự án riêng, phần đất này sẽ được tính chung vào diện tích để lập dự án. Nhà nước sẽ thu hồi và giao cho nhà đầu tư mà không cần đấu giá, đấu thầu.
Để được áp dụng chính sách thí điểm, khu đất phải nằm trong khu vực đô thị, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện. Dự án cần đảm bảo tối đa 30% diện tích đất ở tăng thêm trong kỳ quy hoạch (so với hiện trạng) theo phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai của quy hoạch tỉnh đến 2030.
UBND cấp tỉnh sẽ xem xét, cấp phép cho tổ chức kinh doanh bất động sản nhận chuyển quyền sử dụng đất, với điều kiện doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu về pháp luật đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản và đầu tư.
Nếu đất có nguồn gốc từ quốc phòng, an ninh, nhà đầu tư cần có văn bản đồng ý từ Bộ Quốc phòng hoặc Bộ Công an.
