Từ năm 2026, Việt Nam chính thức hình thành sàn giao dịch bất động sản quốc gia

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị tổng kết năm 2025 của Bộ Xây dựng sáng 21/12, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu khẩn trương hoàn thiện Trung tâm giao dịch bất động sản quốc gia, đặt mục tiêu đưa hệ thống này vào vận hành trong quý I/2026 nhằm tăng cường minh bạch, chuẩn hóa hoạt động giao dịch và phòng ngừa tiêu cực trên thị trường.

Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh, việc hình thành một sàn giao dịch bất động sản tập trung là yêu cầu cấp thiết, không thể tiếp tục chậm trễ. Theo Thủ tướng, chỉ khi có một hệ thống giao dịch chính thức, công khai và minh bạch thì thị trường mới vận hành lành mạnh, đồng thời đây cũng là bước đi thực chất trong tiến trình chuyển đổi số lĩnh vực bất động sản.

Thủ tướng chỉ rõ thực trạng hiện nay khi hoạt động môi giới nhà đất diễn ra tràn lan, thiếu kiểm soát, nhiều cá nhân tham gia môi giới nhưng không thực hiện nghĩa vụ thuế, phí theo quy định. Điều này không chỉ gây thất thu ngân sách mà còn làm méo mó thị trường. Do đó, cần siết chặt quản lý, bảo đảm công bằng, minh bạch và chấm dứt các cơ chế vận hành thiếu lành mạnh.

Trước đó, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 11/2025, Thủ tướng đã giao Bộ Xây dựng khẩn trương trình dự thảo Nghị quyết thí điểm thành lập "Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất" do Nhà nước quản lý, với thời hạn hoàn thành trước ngày 15/12. Theo đề xuất, mô hình này sẽ được triển khai thí điểm trong giai đoạn 2026 - 2027.

Theo Bộ Xây dựng, Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất được thiết kế theo mô hình "một cửa liên thông", cho phép người dân và doanh nghiệp thực hiện trọn vẹn các thủ tục liên quan đến nhà đất tại một đầu mối duy nhất, từ cung cấp thông tin, xác lập giao dịch đến cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. Hệ thống này đồng thời đóng vai trò kết nối, chuẩn hóa và đồng bộ dữ liệu nhà đất vốn đang phân tán giữa các địa phương.

Bộ Xây dựng cho biết, trong năm 2025, bộ đã hoàn thiện và đưa vào sử dụng hệ thống phần mềm dùng chung phục vụ cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản. Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ ra nhiều tồn tại đáng lưu ý, trong đó có tình trạng giá bất động sản tăng theo thời gian nhưng chưa phản ánh đúng giá trị thực, xuất phát từ hiện tượng găm hàng, đầu cơ, thổi giá, gây mất cân đối cung - cầu.

Bên cạnh đó, cơ cấu sản phẩm trên thị trường vẫn thiếu cân đối, đặc biệt là sự khan hiếm các sản phẩm nhà ở có mức giá phù hợp với khả năng chi trả của đa số người dân. Dòng vốn tín dụng chảy vào lĩnh vực bất động sản tăng nhanh, vượt xa tốc độ tăng trưởng tín dụng chung của toàn nền kinh tế, đặt ra thách thức trong kiểm soát rủi ro, nhất là đối với dòng vốn tín dụng gián tiếp.

Ngoài ra, áp lực từ dư nợ trái phiếu doanh nghiệp, đặc biệt là trái phiếu đến hạn của các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản quy mô lớn, cũng được đánh giá là một yếu tố rủi ro trong bối cảnh giá nhà đất có xu hướng vượt xa giá trị thực.

Việc xây dựng và vận hành Trung tâm giao dịch bất động sản quốc gia được kỳ vọng sẽ trở thành công cụ then chốt giúp tái cấu trúc thị trường, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, minh bạch hóa giao dịch và tạo nền tảng cho sự phát triển ổn định, bền vững của thị trường bất động sản trong giai đoạn tới.