Nếu suy nghĩ theo một chiều hướng tích cực, xổ số cũng chỉ như một hình thức giải trí rẻ tiền. Bạn chỉ cần mất 10.000 đồng để mua một cảm giác sắp trở thành triệu phú.
Giải thưởng của những trò chơi xổ số có thể lên tới hàng tỷ, thậm chí hàng chục tỷ đồng và ý nghĩ được mang số tiền ấy về nhà cứ quanh quẩn trong đầu óc chúng ta. Đáng tiếc, cơ may chiến thắng của bạn chỉ vào khoảng một trên 292 triệu.
Vậy tại sao con người vẫn đổ xô đi mua vé xổ số? Chia sẻ với Business Insider, giáo sư ngành khoa học sức khỏe Robert Williams từ Đại học Lethbridge (Mỹ) đưa ra 3 lý do tâm lý giải thích hiện tượng này.
 |
Hiệu ứng "suýt thắng"
Hiệu ứng “suýt thắng” đến khi bạn cảm thấy mình sắp đạt được một thứ gì đó và muốn thử lại, trong khi thực tế thì không phải như vậy và có rất nhiều người cũng “suýt thắng” như bạn.
Giáo sư Williams giải thích hiệu ứng “suýt thắng” đối với xổ số Powerball (chọn 6 số từ 1 đến 69) như sau. Khả năng chiến thắng hoàn toàn 6 con số là 1/292.000.000. Như vậy nhiều người cho rằng, khi họ trúng 3/6 số, tức là họ đã nắm được 1/146.000.000 cơ hội chiến thắng.
Tuy nhiên, điều đó là hoàn toàn sai lầm. Khả năng chiến thắng 3 số chỉ là 1/600. Vấn đề ở đây là nhiều người tưởng rằng khi họ trúng 3, 4 hoặc 5 số tức là “suýt thắng”. Thực tế là, khoảng cách giữa “suýt thắng” và “thắng thực” còn rất xa.
Bộ não không hiểu những xác suất thấp
Theo Williams, nhờ tiến hóa, loài người có thể hiểu ý nghĩa các con số. Ai cũng biết sự khác biệt giữa một đội quân 100 lính và một đội quân 1.000 lính. Tuy nhiên, nếu đối mặt những con số vượt ra ngoài khoảng này, bộ não lại rất khó hình dung. Trên thực tế, đối với hầu hết chúng ta, xác suất 1/292.000.000 và 1/100.000 là như nhau.
Cảm tính về sự có sẵn
Cảm tính về sự có sẵn là thuật ngữ miêu tả cách con người đánh giá quá cao khả năng xảy ra một sự kiện dựa trên những ký ức mạnh mẽ về sự kiện đó. Nói một cách đơn giản, khi tưởng tượng mình giật giải độc đắc, bạn sẽ nghĩ ngay đến số người ít ỏi đã giành được tiền thưởng chứ không mảy may để ý đến hàng triệu người mua mãi mà vẫn trượt. Chỉ ai chiến thắng mới xuất hiện trên trang nhất các báo còn kẻ thua cuộc thì không bao giờ. Điều này càng khiến câu chuyện của những "nhà vô địch" khắc sâu trong tâm trí chúng ta và tô hồng cho khả năng kiếm được món hời khổng lồ.
Vậy bạn có nên mua vé số không? Theo Williams, ông nhận định xổ số cũng chỉ là một hình thức giải trí rẻ tiền. Bạn chỉ cần mất 2 USD là có cơ hội mơ tưởng mình sẽ trở thành triệu phú cho đến khi ngày quay số chính thức. Đừng quá kỳ vọng rằng xổ số sẽ thay đổi cuộc đời bởi kể cả thắng giải, bạn cũng chưa chắc đã hạnh phúc hơn.
