Thời gian qua, lực lượng kiểm lâm Bắc Giang đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào công tác bảo vệ và phát triển rừng. Qua đó giúp dễ dàng phát hiện những biến động, nhất là các vụ cháy, phá rừng trái pháp luật, cảnh báo nguy cơ cháy rừng.
Toàn tỉnh Bắc Giang hiện có hơn 160 nghìn ha rừng (gồm diện tích có rừng và rừng trồng chưa thành rừng). Diện tích rừng tập trung tại các huyện: Sơn Động, Lục Ngạn, Lục Nam, Yên Thế. Những năm qua, công tác bảo vệ và phát triển rừng được các đơn vị kiểm lâm chú trọng, xác định là nhiệm vụ trọng tâm. Từ đó, đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó có đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông minh.
Cán bộ Kiểm lâm Bắc Giang sử dụng phần mềm quản lý cơ sở nuôi động vật hoang dã.
Hiện ngành đã đưa vào sử dụng 15 biển báo hiệu cấp dự báo cháy rừng tự động trên nhiều cánh rừng. Đây là một trong những nội dung thực hiện dự án “Nâng cao năng lực phòng cháy, chữa cháy rừng; bảo vệ và phát triển rừng tỉnh Bắc Giang, giai đoạn 2021- 2025”. Trước đây, cán bộ phụ trách sử dụng biển báo hiệu cấp dự báo cháy rừng thủ công, hoạt động cảnh báo cháy rừng có thời điểm không kịp thời, độ chính xác không cao.
Khi có đám cháy xảy ra, lực lượng chức năng, chủ rừng có thể chuẩn bị lực lượng, phương tiện, dụng cụ chữa cháy, tổ chức chữa cháy chậm muộn. Nhờ biển báo hiệu cấp dự báo cháy rừng tự động, những khó khăn nói trên được khắc phục. Khả năng dự báo chính xác hơn, tiết kiệm thời gian, nhân lực. Khi có tình huống, thông tin cảnh báo được chuyển tải nhanh chóng, kịp thời đến địa phương, chủ rừng để chuẩn bị tốt về lực lượng, phương tiện, dụng cụ sẵn sàng tổ chức chữa cháy.
Các đơn vị kiểm lâm còn ứng dụng hệ thống máy định vị toàn cầu (GPS), máy tính bảng, điện thoại thông minh, hệ thống máy chủ… vào công tác quản lý rừng, thay thế bản đồ giấy, biểu mẫu trên giấy in truyền thống. Khi có cháy rừng, phá rừng, lực lượng kiểm lâm nhanh chóng xác định chính xác tọa độ, vị trí để xử lý.
Chi cục Kiểm lâm Bắc Giang đã cung cấp 3 thiết bị bay quan sát, ghi hình (flycam) cho các đơn vị trực thuộc gồm: Phòng Thanh tra pháp chế, Đội Kiểm lâm cơ động- Phòng cháy chữa cháy rừng và Hạt Kiểm lâm huyện Lục Nam để phục vụ công tác bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng. Các thiết bị flycam có thể bay cao 500 m, bay xa 6 km để quan sát rừng góc rộng từ trên cao, đặc biệt là ở những khu vực rừng có địa hình đồi núi hiểm trở, giúp lực lượng kiểm lâm phát hiện các đám cháy rừng, phát rừng trái pháp luật, giảm sức lao động cho những người bảo vệ rừng.
Trước đây, các cán bộ kiểm lâm tuần tra rừng bằng hình thức đi bộ, 1 giờ đồng hồ có thể đi được khoảng 4 - 5 km, tuần tra được vài lô rừng. Nhờ thiết bị flycam, cán bộ chuyên môn chỉ cần đến cửa rừng, dùng flycam bay chừng 30 phút là có thể bao quát toàn bộ khu rừng cần kiểm tra. Flycam sẽ truyền hình ảnh về cho người điều khiển, thông qua điện thoại thông minh smartphone. Qua đó, lực lượng kiểm lâm dễ dàng phát hiện những biến động của rừng.
Ông Nguyễn Văn Hiệu, Phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Bắc Giang cho biết: “Thời điểm chưa có thiết bị flycam, khi xảy ra cháy rừng, lực lượng kiểm lâm chủ yếu xác định vị trí cháy thông qua hướng khói, mất khá nhiều thời gian để xác định vị trí cháy, sau đó tìm cách di chuyển, tiếp cận đến đám cháy. Khi sử dụng flycam, chúng tôi nhanh chóng xác định được chính xác vị trí cháy, nhất là ở các khu rừng có địa hình khó khăn như cao, dốc, khe suối. Nếu phát hiện các điểm cháy rừng, chúng tôi sẽ cho flycam bay thấp xuống và chụp ảnh, sau đó phân tích hình ảnh, xác định chính xác vị trí đám cháy. Từ đó có phương án tổ chức lực lượng, phương tiện tiếp cận nhanh, không để cháy lan, cháy lớn”.
Ngoài ra, ngành Kiểm lâm Bắc Giang còn sử dụng các phần mềm chuyên ngành cho hoạt động chuyên môn nghiệp vụ như: Phần mềm Mapinfor; phần mềm quản lý cơ sở nuôi động vật hoang dã; tích hợp bản đồ hiện trạng rừng vào smartphone và máy tính bảng phục vụ quản lý, theo dõi diễn biến rừng… Thực tiễn cho thấy, ứng dụng công nghệ thông minh vào công tác bảo vệ rừng đã hỗ trợ tích cực cho lực lượng kiểm lâm trong thực hiện nhiệm vụ.
Ngăn chặn những biến động xấu xâm hại đến tài nguyên này, nhất là các vụ cháy rừng, phá rừng. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông minh, chuyển đổi số và ứng dụng các tiến bộ khoa học, công nghệ vào công tác bảo vệ rừng sẽ thúc đẩy hoàn thành xây dựng và phát triển chính quyền điện tử, chính quyền số, đổi mới phương thức làm việc, nâng cao năng suất, hiệu quả hoạt động của lực lượng kiểm lâm theo chủ trương cải cách hành chính của Chính phủ và ngành.
Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông minh vào công tác quản lý rừng là xu thế tất yếu hiện nay. Để nâng cao năng lực cho lực lượng kiểm lâm trong công tác quản lý, bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng, thời gian tới, Chi cục Kiểm lâm tiếp tục tham mưu Sở Nông nghiệp và PTNT trình cấp có thẩm quyền đầu tư, mua sắm trang thiết bị công nghệ thông minh cho ngành. Đây sẽ là những công cụ đắc lực, giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của lực lượng kiểm lâm. Đồng thời, quan tâm đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ kiểm lâm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Theo Dương Đại Tiến (Báo Bắc Giang)
