USDA chi 50 triệu USD mua cá minh thái Alaska: Tác động đến doanh nghiệp xuất khẩu cá tra của Việt Nam

Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) mới đây đã thông báo kế hoạch chi 50 triệu USD để mua cá minh thái Alaska nhằm hỗ trợ ngành thủy sản nội địa. Động thái này không chỉ tạo cơ hội thúc đẩy ngành thủy sản của Hoa Kỳ mà còn mang đến những tác động không nhỏ đối với các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra của Việt Nam – một trong những đối thủ cạnh tranh lớn của cá minh thái trên thị trường quốc tế.

Theo thông báo từ USDA, khoản chi 50 triệu USD sẽ được sử dụng để thu mua cá minh thái Alaska từ các nhà sản xuất địa phương. Động thái này nhằm hỗ trợ ngư dân và doanh nghiệp thủy sản tại Alaska trước những khó khăn do biến đổi khí hậu, cạnh tranh quốc tế và nhu cầu giảm từ thị trường nước ngoài.

Cá minh thái Alaska hiện là một trong những sản phẩm thủy sản chủ lực của Mỹ, được xuất khẩu đến nhiều thị trường lớn như châu Âu và châu Á. Tuy nhiên, với sự cạnh tranh gay gắt từ các loại cá trắng như cá tra Việt Nam, việc mở rộng các chương trình thu mua nội địa là chiến lược của Hoa Kỳ để bảo vệ ngành này.

Cá minh thái Alaska

"Tất cả chúng tôi đều đánh giá cao phản ứng nhanh chóng của USDA trong việc giải quyết nhu cầu của ngành công nghiệp hải sản và đồng thời, những người Mỹ thiếu an ninh lương thực, bằng cách cam kết mua hơn 15 triệu pound sản phẩm cá minh thái Alaska hoang dã", Giám đốc Viện trợ Thực phẩm Toàn cầu của ASMI Bruce Schactler cho biết vào ngày 8 tháng 1.

Đợt mua gần đây chỉ là đợt tiền mặt mới nhất đổ vào ngành công nghiệp hải sản của Alaska từ chính phủ liên bang. Theo Schactler, USDA đã chi khoảng 200 triệu USD để mua hải sản như cá hồi và cá minh thái vào năm ngoái. Họ cũng đã mua 200 triệu USD vào năm 2023.

Tác Động Đối Với Doanh Nghiệp Xuất Khẩu Cá Tra Việt Nam

Việc USDA tăng cường hỗ trợ ngành cá minh thái Alaska có thể tạo ra nhiều thách thức cho các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra của Việt Nam.

Đầu tiên phải kể đến là việc này sẽ làm giảm sức hút của cá tra tại thị trường Hoa Kỳ. Cá tra Việt Nam, với giá thành cạnh tranh và chất lượng ổn định, từ lâu đã chiếm thị phần lớn tại Hoa Kỳ. Tuy nhiên, nếu USDA gia tăng hỗ trợ cho cá minh thái Alaska, cá minh thái có thể chiếm ưu thế nhờ được thúc đẩy về giá cả và chiến lược quảng bá.

Đồng thời cũng gia tăng cạnh tranh tại các thị trường lớn. Cá minh thái và cá tra đều nhắm đến các thị trường xuất khẩu lớn như châu Âu, Nhật Bản và Trung Quốc. Việc Hoa Kỳ gia tăng sản lượng và hỗ trợ xuất khẩu cá minh thái có thể khiến các doanh nghiệp Việt Nam gặp khó khăn trong việc duy trì thị phần.

Động thái này còn làm thay đổi xu hướng tiêu dùng. Cụ thể, việc USDA quảng bá cá minh thái Alaska như một sản phẩm bền vững và chất lượng cao có thể ảnh hưởng đến xu hướng tiêu dùng tại các quốc gia ưa chuộng cá tra Việt Nam, đặc biệt là ở châu Âu – nơi người tiêu dùng ngày càng chú trọng đến các yếu tố về môi trường và nguồn gốc sản phẩm.

Dù đối mặt với những thách thức từ chính sách mới của USDA, ngành cá tra Việt Nam vẫn có tiềm năng tăng trưởng nhờ khả năng cung ứng lớn và giá cả cạnh tranh. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), giá trị xuất khẩu cá tra năm 2024 đạt 2 tỷ USD, chứng minh sức hút của sản phẩm này trên thị trường quốc tế.

Xuất khẩu cá tra năm 2024 cán đích 2 triệu USD, tăng 9% so với năm 2023. Nguồn: agromonitor.vn

>> Sầu riêng Việt Nam ‘tăng tốc’ xuất khẩu sang Trung Quốc, rút ngắn khoảng cách với 'ngôi vương' của Thái Lan

Hoa Kỳ là 1 trong những thị trường nhập khẩu và tiêu thụ nhiều nhất cá tra Việt Nam, chủ yếu là sản phẩm phile đông lạnh. Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, quốc gia này đã nhập khẩu nhiều hơn các sản phẩm cá tra giá trị gia tăng (cá tra xiên que đông lạnh, snack da cá tra chiên xù, cá tra viên luộc đông lạnh, chả viên cá tra đông lạnh, cá tra xắt miếng tẩm bột….). Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, tháng 11/2024, XK cá tra GTGT sang Mỹ đạt hơn 2 triệu USD, tăng 4270% (tương đương tăng gấp 42 lần) so với cùng kỳ năm 2023. Mười một tháng đầu năm 2024, XK sản phẩm này sang Mỹ đạt hơn 12 triệu USD, tăng 2182% (tương đương gấp 21 lần) so với cùng kỳ năm trước.

Nguồn: https://vasep.com.vn/

Việc USDA chi 50 triệu USD để hỗ trợ ngành cá minh thái Alaska là một bước đi chiến lược nhằm tăng cường vị thế của thủy sản nội địa Mỹ. Để đối phó với những thay đổi trong thị trường toàn cầu, các doanh nghiệp Việt Nam cần linh hoạt và nhanh chóng thích nghi, đồng thời đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ chế biến và quảng bá thương hiệu. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chiến lược đúng đắn, ngành cá tra Việt Nam hoàn toàn có thể vượt qua thách thức này, tiếp tục duy trì và mở rộng thị phần trên thị trường toàn cầu.

>> 'Át chủ bài' trong kỷ nguyên AI đội giá lên gấp 4 lần, phương Tây chật vật tìm lối thoát