Vị giáo sư sinh ra trong dòng họ tri thức bậc nhất Việt Nam, 7 anh em ruột đều là GS, PGS, TS đầu ngành, từng học qua 4 trường sư phạm, 18 tuổi đã tốt nghiệp ĐH
Vị giáo sư này có nhiều công trình nghiên cứu quan trọng và thường xuyên đóng góp ý kiến cho việc xây dựng bộ sách giáo khoa tại Việt Nam.
Xuất thân từ gia đình đại tri thức
Giáo sư, Tiến sĩ sinh học Nguyễn Lân Dũng, một Nhà giáo Nhân dân và nhà nghiên cứu sinh học hàng đầu của Việt Nam, sinh năm 1938, là người con thứ ba trong dòng họ tri thức nổi tiếng của cố Giáo sư Nguyễn Lân.
Cụ thân sinh ra ông là người có nhiều đóng góp cho nền giáo dục nước nhà, nổi tiếng là Nhà giáo Nhân dân, học giả và nhà biên soạn từ điển với đức độ và tài năng đáng kính. Cố Giáo sư Nguyễn Lân có tám người con, tất cả đều trở thành những giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ đầu ngành. Không chỉ con trai, con gái mà cả con dâu, con rể và các cháu trong dòng họ Nguyễn Lân cũng đều là những người tri thức, có uy tín, với gần 20 giáo sư, phó giáo sư và tiến sĩ trong ba thế hệ.
Về hành trình khoa học và sự nghiệp giáo dục, GS Nguyễn Lân Dũng từng chia sẻ với báo chí rằng ông đã theo học tại bốn trường sư phạm. Khởi đầu là Sư phạm sơ cấp ở Việt Bắc, tiếp đến là Sư phạm sơ cấp và trung cấp tại Khu học xá Nam Ninh. Sau khi Thủ đô giải phóng, ông tiếp tục học tại Đại học Sư phạm Khoa học Hà Nội và tốt nghiệp khi mới 18 tuổi vào năm 1956. Đến năm 19 tuổi, ông đã bắt đầu giảng dạy cho khóa đầu tiên của Đại học Tổng hợp. Nhiều sinh viên của khóa này sau đó cũng đã trở thành giáo sư, tiến sĩ.
GS Nguyễn Lân Dũng là chuyên gia cao cấp, từng giảng dạy và nghiên cứu tại Viện Vi sinh vật và Công nghệ Sinh học thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội. Ông cũng là Ủy viên Hội đồng Quốc gia Giáo dục và Phát triển Nhân lực, Phó Chủ tịch Hiệp hội Sinh học Việt Nam và Hội Liên lạc với người Việt Nam ở nước ngoài. Ông từng là Đại biểu Quốc hội khóa X, XI, XII.
Được mọi người trìu mến gọi là "Giáo sư biết tuốt" vì kiến thức uyên thâm và hiểu biết đa lĩnh vực, từ sinh học, nông nghiệp đến các vấn đề đời sống, GS Nguyễn Lân Dũng dù đã lớn tuổi vẫn không ngừng học hỏi, nghiên cứu và sáng tạo để cống hiến cho sự nghiệp giáo dục quốc gia.
Những thế hệ nối dài vinh quang của gia tộc
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là một nhà khoa học uy tín với nhiều đóng góp quan trọng trong ngành Vi sinh vật học, đặc biệt trong lĩnh vực Nông nghiệp và Môi trường. Ông đã có những nghiên cứu thiết thực giúp nông dân phát triển kinh tế và nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp nhờ ứng dụng vi sinh vật. Ngoài ra, ông còn có nhiều ý kiến đóng góp giá trị trong việc hoàn thiện bộ sách giáo khoa Sinh học cho học sinh Việt Nam.
Bên cạnh công tác nghiên cứu, Giáo sư Nguyễn Lân Dũng tích cực chia sẻ kiến thức khoa học qua sách, chương trình truyền hình, hội thảo và chuyên mục “Hỏi gì đáp nấy,”, giải đáp các thắc mắc về nông nghiệp, khoa học và đời sống. Ông cũng đã xuất bản nhiều tài liệu hữu ích về ứng dụng vi sinh vật trong nông nghiệp như sử dụng nấm men trong chăn nuôi, chế phẩm vi sinh vật diệt côn trùng, và công nghệ sản xuất vitamin B12.
Với những thành tựu nổi bật trong nghiên cứu và giáo dục, Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là một nhân vật có ảnh hưởng lớn trong cộng đồng khoa học và giáo dục Việt Nam. Ông được trao tặng Huân chương Lao động hạng Hai (2013), danh hiệu Chiến sĩ thi đua tại trường Đại học trong 17 năm liên tiếp, cùng nhiều bằng khen của các tổ chức uy tín.
Những cống hiến bền bỉ của ông đã đóng góp đáng kể cho sự phát triển bền vững của nông nghiệp và giáo dục khoa học tại Việt Nam, trở thành tấm gương sáng trong giới khoa học và giáo dục.
Các thế hệ con, cháu của GS. Nguyễn Lân Dũng và Đại tá - PGS.TS. Nguyễn Kim Nữ Hiếu (nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108) cũng vô cùng thành đạt. Các con của ông đều nối nghiệp gia đình: PGS.TS. Nguyễn Lân Hiếu là Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội và TS. Nguyễn Kim Nữ Thảo là giảng viên tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội,... Bên cạnh đó, cháu nội của GS cũng là một trong những học sinh Việt Nam tiêu biểu trúng tuyển vào Đại học Harvard. Những thành tựu gia đình GS đã đạt được càng nối dài những vinh quang của gia tộc Nguyễn Lân.